Zawisza Czarny (jacht)
Z Wikipedii
Zawisza Czarny | |
Bandera | Polska |
Numer na żaglu | PZ-1 |
Znak wywoławczy | {{{Znak wywoławczy}}} |
Port macierzysty | Gdynia |
Ex | Petrea, Harcerz, Zawisza Czarny, Schwarzer Husar |
Data budowy | 1901 |
Data zatonięcia | 1949 |
Stocznia | I.E. Holma, A.K. Gustafssonsa, Raa, Szwecja |
Armator | ZHP |
Materiał | drewno |
Typ | jacht żaglowy |
Typ ożaglowania | szkuner |
Powierzchnia ożaglowania | 432 m² |
Ilość masztów | 3 |
Wysokość maks. masztów (H) | 27 m |
Długość całkowita (L) | 37,6 m |
Szerokość (B) | 8,1 m |
Zanurzenie (D) | 3,1 m |
Wyporność | 395 T |
Załoga | 52 |
Zawisza Czarny II | |
Bandera | Polska |
Numer na żaglu | PZ-1 |
Znak wywoławczy | SPGZ |
Port macierzysty | Gdynia |
Ex | Cietrzew |
Data budowy | 1952 |
Stocznia | Stocznia Północna, Gdańsk |
Armator | CWM ZHP - Zespół Armatorski "Zawisza Czarny" |
Materiał | stal |
Typ | B-11 (typ statku) |
Typ ożaglowania | szkuner |
Powierzchnia ożaglowania | 625 m² |
Ilość masztów | 3 |
Długość całkowita (L) | 42,7 m |
Szerokość (B) | 6,7 m |
Zanurzenie (D) | 4,6 m |
Pojemność | 164 BRT |
Napęd pomocniczy | MS 423 340 KM |
Załoga | 46 |
Zawisza Czarny - nazwa dwóch kolejnych dużych jachtów morskich należących do Związku Harcerstwa Polskiego. Pierwszy z nich został zakupiony w 1934 roku i używany do czasu wybuchu II wojny światowej, drugi - obecny - zakupiony został w 1961 roku. Nazwa pochodzi od rycerza Zawiszy Czarnego, będącego wzorem cnót rycerskich.
Spis treści |
[edytuj] Pierwszy Zawisza Czarny
Pierwszym "Zawiszą Czarnym" był jacht zakupiony przez ZHP w 1934 roku w Danii. Był to drewniany szkuner szwedzkiej produkcji "Petrea", zbudowany w 1901 roku - solidny żaglowiec, dostosowany do żeglugi podbiegunowej. Został zakupiony w całości ze składek społecznych, wyremontowany i przerobiony na statek szkolny systemem gospodarczym prawie w całości przez harcerzy i studentów, którzy również później na nim pływali. Głównym inicjatorem powstania "Zawiszy" był Witold Bublewski - kierownik Harcerskich Drużyn Żeglarskich, a komendantem aż do wojny był gen. Mariusz Zaruski. "Zawisza" był wówczas największym skautowym żaglowcem i wzbudzał zazdrość i podziw nawet w kolebce skautingu, w Anglii.
W czasie wojny, do 1943 r. używany przez Niemców jako "Schwarzer Husar", został przez nich w końcu porzucony i niszczał. Po odnalezieniu po wojnie, sprowadzony do Gdyni nie nadawał się już do remontu i w 1949 r. został odholowany i zatopiony na wodach Zatoki Puckiej. W połowie lat 90. statek do badań podwodnych Centralnego Muzeum Morskiego zlokalizował dokładną pozycję wraku, wynosi ona 54°40,7'N, 18°34,1'E, na głębokości ok. 8 metrów.
Pierwszy "Zawisza Czarny" był drewnianym trzymasztowym szkunerem gaflowym, o powierzchni żagli 432 m², dł. całk. 37,6 m, szer. 8,1 m, wys. 27 m, zanurzenie 3,1 m, 395 BRT, załoga 52 osoby - dane za książką M. Zaruskiego "Z harcerzami w świat".
[edytuj] Drugi Zawisza Czarny
Drugi "Zawisza Czarny" (popularnie zwany "Zawiasem") to stalowy, trzymasztowy szkuner sztakslowy. Jest to jednostka zbudowana na bazie statku rybackiego (lugrotrawlera) "Cietrzew", zwodowanego w 1952 r. w Stoczni Północnej w Gdańsku, który wraz z całą serią statków tego typu został wycofany z eksploatacji z powodu złej stateczności po wypadku jednego z nich.
Statek został przekazany dla ZHP przez Ministerstwo Żeglugi i przebudowany na żaglowiec dla celów sportowo-szkoleniowych. Jest podobny do swojego poprzednika o takiej samej nazwie, który w roku stał się własnością również ZHP. Po pierwowzorze pozostał drewniany galion, który zdobi dziób dzisiejszego "Zawiszy Czarnego". Nową banderę podniesiono 15 lipca 1961, a pierwszym kapitanem został delegowany z Marynarki Wojennej kmdr Bolesław Romanowski. Statek został przebudowany i przedłużony w 1967 r. i obecnie charakteryzuje się bardzo silną budową. W 1990 opłynął dookoła kulę ziemską. Kilkakrotnie opłynął przylądek Horn.
W 1984 roku, w czasie regat atlantyckich, żaglowiec wsławił się przeprowadzeniem brawurowej akcji ratowniczej w bardzo trudnych warunkach pogodowych w rejonie Bermudów, ratując część załogi żaglowca "Marques", który zatonął tam w niespodziewanym i niezwykle gwałtownym szkwale. Po wzięciu rozbitków na pokład "Zawisza" pozostał nadal w rejonie wypadku, poszukując ofiar, pomimo wysokiego stanu morza i bardzo silnego wiatru. Na Bermudach żaglowiec i jego załogę witano jak bohaterów.
W swych rejsach "Zawisza", dokładnie tak jak jego poprzednik, realizuje cele statutowe harcerstwa. Należały do nich np. w 1999 Rejsy Pokoju z międzynarodową załogą, z młodzieżą państw ogarniętych konfliktami zbrojnymi na Bliskim Wschodzie.
W 2000 statek przeszedł gruntowny remont z m.in. całkowitą przebudową i modernizacją pomieszczeń.
[edytuj] Ciekawostki
- Na żaglowcu cały czas służy oryginalny silnik używany w czasie II wojny światowej na niemieckich okrętach podwodnych U-Boot[1]
[edytuj] Dane techniczne
- powierzchnia żagli: 625 m²
- 164 BRT
- długość całkowita: 42,7 m
- kadłuba: 36,1 m
- szerokość: 6,7 m
- zanurzenie: 4,6 m
- załoga: 46 osób
- port macierzysty: Gdynia