Dziewanna drobnokwiatowa
Z Wikipedii
Dziewanna drobnokwiatowa | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | jasnotowe |
Nadrząd | Lamianae |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | trędownikowate |
Rodzaj | dziewanna |
Gatunek | dziewanna drobnokwiatowa |
Nazwa systematyczna | |
Verbascum thapsus L. 1753 |
Dziewanna drobnokwiatowa (Verbascum thapsus L. Sp.Pl.2 1753) - gatunek rośliny zielnej należący do rodziny trędownikowatych. Występuje w stanie dzikim w środkowej i południowej Europie oraz zachodniej Azji. W Polsce częsta na niżu i w górach, aż po regiel dolny.
[edytuj] Charakterystyka
- Liście
- skrętolegle ułożone, długo zbiegające wzdłuż całego międzywęźla i oskrzydlające łodygę.
- Kwiaty
- jasnożółte, o średnicy do 2,2 cm, zebrane w szczytowe, długie, wąskie, zbite grono. Nitki pręcików dolnych 4-krotnie dłuższe od pylników. Kwitnie od lipca do września.
- Owoce
- nasiona wyjątkowo długo zachowują zdolność kiełkowania, nawet przez kilkadziesiąt lat.
- Biotop
- suche wzgórza, brzegi zrębów leśnych, skały, przydroża, gleby bogate w azot.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza
- Surowiec: Płatki kwiatowe.
- Zawartość: olejek eteryczny o miodowym zapachu, ponadto kumaryny, cukry, gumy, substancje żywiczne, kwasy organiczne, tłuszcze, flawonoidy, saponiny, mają właściwości lecznicze.
- Działanie i zastosowanie:
Działa uśmierzająco i kojąco na choroby uszu, pomaga w leczeniu górnych dróg oddechowych. Zmiażdżone kwiaty i liście są stosowane jako okłady na krwawe wybroczyny i obrzęki oraz stłuczenia. Ze świeżych płatków kwiatowych i 40° wódki czystej sporządza się balsam gojący rany. Składniki należy połączyć ze sobą w równych wagowo proporcjach, następnie przez kilkanaście dni macerować. Po tym czasie jest on gotowy do użytku. Olejek z płatków dziewanny łagodzi, a nawet uśmierza nerwobóle, bóle w stawach i mięśniach. Aby go sporządzić należy trzema częściami oliwy z oliwek zalać dwie części świeżych płatków (w stosunku wagowym). Następnie przez około 2 tygodnie w ciepłym miejscu trwa maceracja. Gotowy olejek w miarę potrzeby należy wcierać w bolące miejsca. Napar z kwiatów dziewanny działa moczopędnie, przeciwbólowo i słabo uspokajająco. Stosowany przy przeziębieniu, grypie, anginie, nieżycie nosa, stanach zapalnych jamy ustnej i gardła oraz katarze, ma działanie wykrztuśne, powlekające i napotne. Napar zalecany jest także w czerwonce, biegunce, nieżycie żołądka, żółtaczce oraz chorobach wątroby. Stosuje się go również przy stanach górnych dróg oddechowych, nieżycie oskrzeli, astmie, kaszlu i chrypce. Sposób przygotowania naparu: 1 szklanką wrzącej wody zalać 1 łyżeczkę do herbaty rozdrobnionego suszu, a następnie parzyć pod przykryciem przez 15 - 20 minut, potem przecedzić przez gęste płótno (aby oddzielić znajdujące się w płynie ostre włoski kutneru, jakie pokrywają roślinę). Pić 2 - 3 razy dziennie po 1/3 szklanki. Inne gatunki:
- Verbascum blattaria (gatunek amerykański) - działanie i zastosowanie jak dziewanny drobnokwiatowej.
- Dziewanna czarna (Verbascum nigrum) - działanie i zastosowanie jak dziewanny drobnokwiatowej.
[edytuj] Ciekawostki
Nazwy ludowe: gorzyknot, knotnica, dziwizna, szabla