Jan Stanisław Jabłonowski
Z Wikipedii
Jan Stanisław Jabłonowski (1669 - 1731) herbu Prus III, kanclerz wielki koronny, chorąży wielki koronny od 1687, wojewoda ruski i wołyński, pisarz polityczny i poeta .
Był synem wojewody ruskiego Stanisława Jana Jabłonowskiego i Marianny z Kazanowskich herbu Grzymała. Wojewoda ruski od 1697.Żonaty z Joanną de Bethune, krewną Marii Kazimiery d'Arquien u schyłku XVII wieku należał do najbliższego otoczenia króla Jana III Sobieskiego W latach 1706-1709 kanclerz wielki koronny. W 1713 przygotowywał spisek detronizacyjny Augusta II. Przy pomocy interwencji Turcji i Tatarów zamierzał przywrócić władzę króla Stanisława Leszczyńskiego. 7 sierpnia 1713 został aresztowany i osadzony w saskiej twierdzy Königstein, gdzie przebywał do 1716. Okres ten okazał się bardzo płodny dla niego jako dla literata.
Był pisarzem politycznym i religijnym oraz przeciwnikiem Augusta II Mocnego. Do jego szerzej znanych utworów należą Skrupuł bez skrupułu, uważany za prekursorski względem myśli politycznej oświeceniowej oraz Ezop nowy polski, zawierający w sobie zbiór bajek pt. Sto i oko bajek, dość popularny w XVIII wieku (wyd. 1731). Sparafrazował też Telemacha Fenelona. Pozostawił po sobie dwa rękopiśmienn pamiętnik, bliżej kreślący obraz stosunków politycznych po śmierci Jana III Sobieskiego i w początkach rządów Augusta II. Pozostał po nim prywatny diariusz, wydany w połowie XIX wieku jako Dziennik. Przypisuje mu się także diariusz wydarzeń, związanych z elekcją Augusta II. Pośród pisarzy polskich XVIII wieku lokuje się Jabłonowski z wielu względów na pograniczu schyłkowego baroku i oświecenia.
Klemens • Jarost • Stanisław z Krakowa • Franciszek z Krakowa • Zbigniew z Szczyrzyca • Janusz Suchywilk • Zawisza Kurozwęcki • Jan Radlica • Zaklika z Miedzygorza • Mikołaj Kurowski • Wojciech Jastrzębiec • Jan Szafraniec • Jan Taszka Koniecpolski • Jan Gruszczyński • Jakub Dembiński • Uriel Górka • Stanisław Kurozwęcki • Krzesław Kurozwęcki • Jan Łaski • Maciej Drzewicki • Krzysztof Szydłowiecki • Jan Chojeński • Paweł Dunin-Wolski • Tomasz Sobocki • Samuel Maciejowski • Jan Ocieski • Walenty Dembiński • Piotr Dunin-Wolski • Jan Zamoyski • Maciej Pstrokoński • Wawrzyniec Gembicki • Feliks Kryski • Stanisław Żółkiewski • Andrzej Lipski • Wacław Leszczyński • Jakub Zadzik • Tomasz Zamoyski • Piotr Gembicki • Jerzy Ossoliński • Andrzej Leszczyński • Stefan Koryciński • Mikołaj Prażmowski • Jan Leszczyński • Jan Stefan Wydżga • Jan Wielopolski • Jerzy Albrecht Denhoff • Karol Tarło • Andrzej Chryzostom Załuski • Jan Stanisław Jabłonowski • Jan Szembek • Andrzej Stanisław Załuski • Jan Małachowski • Andrzej Zamoyski • Andrzej Stanisław Młodziejowski • Jan Jędrzej Borch • Antoni Onufry Okęcki • Jacek Małachowski • Antoni Sułkowski
Jan Sierakowski • Mikołaj Sienicki • Rafał Leszczyński • Stanisław Sędziwój Czarnkowski • Stanisław Szafraniec • Mikołaj Grzybowski • Jan Firlej • Wacław Agrippa • Rafał Przyjemski • Andrzej Firlej • Stanisław Przyjemski • Lew Sapieha • Stanisław Pękosławski • Stanisław Uchański • Kasper Dębiński • Paweł Orzechowski • Jan Gajewski • Dymitr Chalecki • Hieronim Gostomski • Jan Izdbiński-Rusiecki • Jan Pac • Mikołaj Daniłowicz • Stanisław Sasin Karśnicki • Piotr Myszkowski • Florian Gomoliński • książę Świrski • Zbigniew Ossoliński • Feliks Kryski • Stanisław Białłozor • Stanisław Ryszkowski • Mikołaj Mieliński • Krzysztof Wiesiołowski • Jan Swoszowski • Maksymilian Przerębski • Aleksander Korwin Gosiewski • Jan Świętosławski • Jakub Szczawiński • Jan Drucki Sokoliński • Jakub Sobieski • Maciej Maniecki • Stefan Pac • Jerzy Ossoliński • Marcin Żegocki • Krzysztof Radziwiłł • Mikołaj Ostroróg • Gedeon Michał Tryzna • Mikołaj Łopacki • Kazimierz Lew Sapieha • Jan Stanisław Jabłonowski • Łukasz Opaliński • Władysław Kierdey • Bogusław Leszczyński • Krzysztof Zawisza • Jerzy Sebastian Lubomirski • Hieronim Radziejowski • Jan Mikołaj Stankiewicz • Stanisław Sarbiewski • Filip Obuchowicz • Franciszek Dubrawski • Wincenty Gosiewski • Andrzej Maksymilian Fredro • Aleksander Sielski • Krzysztof Zygmunt Pac • Krzysztof Grzymułtowski • Jan Kazimierz Umiastowski • Władysław Lubowiecki • Jan Gniński • Michał Kazimierz Radziwiłł • Jan Wielopolski • Jan Chrapowicki • Jan Chryzostom Pieniążek • Marcin Oborski • Andrzej Kotowicz • Karol Czartoryski • Stefan Sarnowski • Feliks Kazimierz Potocki • Andrzej Krzycki • Jan Kierdey • Stanisław Herakliusz Lubomirski • Gabriel Drucki-Sokolnicki • Stefan Czarniecki • Jan Franciszek Bieliński • Benedykt Sapieha • Mikołaj Hieronim Sieniawski • Władysław Skoroszewsi • Franciszek Sapieha • Hieronim Augustyn Lubomirski • Rafał Leszczyński • Andrzej Giełgud • Stanisław Antoni Szczuka • Tomasz Działyński • Michał Kryszpin de Kirszenstein • Stefan Humiecki • Kazimierz Ludwik Bieliński • Krzysztof Stanisław Zawisza • Stanisław Antoni Szczuka • Jan Szembek • Michał Serwacy Wiśniowiecki • Stanisław Denhoff • Stanisław Ledóchowski • Franciszek Maksymilian Ossoliński • Stefan Potocki • Jerzy Ożarowski • Michał Józef Massalski • Franciszek Radzewski • Antoni Poniński • Wacław Rzewuski • Kazimierz Rudzieński • Kazimierz Karwowski • Tadeusz Franciszek Ogiński • Antoni Benedykt Lubomirski • Wojciech Siemieński • Józef Massalski • Adam Małachowski • Adam Kazimierz Czartoryski • Józef Sosnowski • Jacek Małachowski • Celestyn Czaplic • Karol Stanisław Radziwiłł • Adam Poniński • Michał Hieronim Radziwiłł • Andrzej Mokronowski • Ludwik Tyszkiewicz • Antoni Małachowski • Kazimierz Krasiński • Ksawery Chomiński • Stanisław Gadomski • Stanisław Małachowski • Kazimierz Nestor Sapieha • Stanisław Bieliński
To jest tylko zalążek artykułu biograficznego. Jeśli możesz, rozbuduj go.
