Kalwinizm

Z Wikipedii

Kalwinizm
Główna religia	Chrześcijaństwo
Czas założenia	XVI wiek
Wyznanie macierzyste	Kościół katolicki
Założyciel	Jan Kalwin
Klasyfikacja religii

Kalwinizm to jedna z ważniejszych doktryn i wyznań protestanckich. Kalwinizm zaliczany jest do ewangelicyzmu historycznego tj. wyznań wywodzących się wprost z reformacji. Kalwinizm wywodzi się z reformacji szwajcarskiej, którego działaczem był m.in. Huldrych Zwingli. Ostateczną postać nadał jej Jan Kalwin. Kalwinizm odegrał znaczną rolę w formowaniu się wielu ruchów protestanckich: purytanów, hugenotów, anabaptystów, szkockich prezbiterian. Obecnie stanowi dominujące wyznanie w Holandii, Szkocji, oraz wielu kantonach Szwajcarii. Ponadto najwięcej osób wyznaje kalwinizm w Republice Południowej Afryki, Niemczech i w USA. W Polsce liczy około 3000 wyznawców, zrzeszonych w Kościele Ewangelicko-Reformowanym w RP.

[edytuj] Doktryna

Kalwin oparł swoją doktrynę na Biblii uznając, że tradycja podlega stałej rewizji (ecclesia reformata et semper reformanda). Jej centralnym punktem była nauka o predestynacji, wedle której ludzie od chwili urodzenia są przeznaczeni przez Boga albo do zbawienia, albo do potępienia. Bóg dokonał tego wyboru przed stworzeniem świata i nie będzie on zmieniony. Spełnianie dobrych uczynków jest wyłącznie dowodem, że należymy do grona wybranych przez Boga. Również powodzenie w biznesie i w życiu jest dowodem łaski Bożej. Teologia kalwińska inspirowała się poglądami św. Augustyna.

Kalwinizm surowo podchodził do wszelkich ozdób, zabaw, tańców, gier hazardowych. W Kościołach nie umieszczano obrazów ani rzeźb. Kult koncentrował się wokół czytań biblijnych. Obowiązywała praktyka chrztu niemowląt.

Według Maksa Webera chęć udowodnienia przynależności do grupy, która zostanie zbawiona motywowała ludzi do wytężonej pracy, czym przyczyniła się do rozwoju kapitalizmu.

[edytuj] Główne zasady

Doktrynalnie kalwinizm różni się nie tylko od katolicyzmu, lecz także od większości innych wyznań chrześcijańskich:

surowe wskazania etyczne
symboliczne sakramenty chrztu i komuni św. (w eucharystii nie ma transsubstancjacji (tylko duchowa obecność Chrystusa))
luźno powiązane wspólnoty wiernych
zakaz umieszczania w kościele obrazów i rzeźb (bezwzględny ikonoklazm)
kult Biblii
powszechne kapłaństwo wszystkich wiernych (brak wydzielonego, hierarchicznego duchowieństwa).
zbawienie jest ograniczone, tzn. Jezus umarł nie dla zbawienia wszystkich ludzi, lecz tylko tych wybranych przez Boga
bezwarunkowa predestynacja
niezależność od państwa (różnica np. z luteranizmem)
odrzucenie wolnej woli człowieka (łaski Boga raz danej nie można stracić, ani z własnej woli odrzucić)
akcentowanie wszechmocy Boga i nicości człowieka, "skażonego" przez grzech pierworodny
podkreślanie roli wiary ("religia wiary") w opozycji do innych tzw. "religii uczynków" (np. katolicyzmu)