Web Analytics

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Prokuratura - Wikipedia, wolna encyklopedia

Prokuratura

Z Wikipedii

Do poszerzenia
Artykuł wymaga poszerzenia.
Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się czego brakuje i – jeśli jesteś w stanie – uzupełnij braki.


Herb RP
Ten artykuł jest częścią serii
Prokuratura
Historia
Historia prokuratury na świecie
Historia prokuratury w Polsce
Instytucja na świecie
w państwach: Brazylia • Francja • Niemcy • Rosja • USA
przy międzynarodowych sądach i trybunałach: MTKMTKJMTKR • MTW • MTWDW • SSdSL
Ustrój
Ustrój prokuratury w Polsce:

Prokurator Generalny
pion cywilny:
 • Prokuratura Krajowa
 • prokuratury apelacyjne
 • prokuratury okręgowe
 • prokuratury rejonowe
pion wojskowy:
 • Naczelna Prokuratura Wojskowa
 • wojskowe prokuratury okręgowe
 • wojskowe prokuratury garnizonowe

Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych i Prokuratury
samorząd prokuratorski

Instytut Pamięci Narodowej:
 • Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w IPN
 • oddziałowe komisje ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w IPN
Urząd prokuratora
prokuratorasesor prokuraturyaplikant prokuratury
Urzędnicy i pracownicy
Urzędnicy i inni pracownicy prokuratury
Działalność społeczna
Stowarzyszenie Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej
Międzynarodowe Stowarzyszenie Prokuratorów
Kwartalnik Prokurator
Prokuratura i Prawo
Herb RP
Ten artykuł jest częścią serii
Polityka Polski
Prawo
Konstytucja
Polskie prawo
Władza wykonawcza
Prezydent:
Lech Kaczyński
Prezes Rady Ministrów:
Jarosław Kaczyński
Rada Ministrów:
Rząd Jarosława Kaczyńskiego
Władza ustawodawcza
Sejm:
Marszałek: Marek Jurek
V kadencja
Senat:
Marszałek: Bogdan Borusewicz
VI kadencja

Zgromadzenie Narodowe
Władza sądownicza
Sąd Najwyższy
Pierwszy Prezes: Lech Gardocki
Trybunał Konstytucyjny
Prezes: Jerzy Stępień
Trybunał Stanu
Przewodniczący: Lech Gardocki
Naczelny Sąd Administracyjny
Prezes: Janusz Trzciński
Samorząd terytorialny
Samorząd w Polsce
Samorząd gminny
Samorząd powiatowy
Samorząd województwa
Kontrola i ochrona prawa
Najwyższa Izba Kontroli
Prezes: Mirosław Sekuła
Rzecznik Praw Obywatelskich:
Janusz Kochanowski
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
Przewodnicząca: Elżbieta Kruk
Prokuratura
Prokurator Generalny: Zbigniew Ziobro
Prokurator Krajowy: Janusz Kaczmarek
Centralne Biuro Antykorupcyjne
Szef: Mariusz Kamiński
Partie polityczne
Polskie partie polityczne:
Centrum DPL KPEiR KPP LPR NL NOP ONP-LP PD PiS PJKM PKGIP PO PPN PPP PPS PSL PSL "Piast" PSPR PWN RACJA PL ROG ROP RP RRP SD SdPl SLD SRP UL UP UPR Zieloni 2004 Zieloni RP
Wybory
Wybory w Polsce (po 1989):

prezydenckie:
1990 1995 2000 2005
parlamentarne:
1989 1991 1993 1997 2001 2005
samorządowe:
1990 1994 1998 2002 2006
europejskie:
2004
referenda:
1996 1997 2003

Prokuratura - urząd państwowy powołany do stania na straży praworządności. Zazwyczaj swój cel prokuratura realizuje poprzez zaskarżanie do sądów decyzji niezgodnych z prawem, ściganie przestępstw, pomoc prawną społeczeństwu oraz branie udziału w procesie legislacyjnym jako czynnik opiniodawczy.

W niektórych państwach (zwłaszcza w tych, w których panuje system prawa o charakterze anglosaskim), prokuratura jest instytucją niezależną, niezawisłą i samorządną (tak jak sądownictwo). W większości państw prokuratura jest podległa rządowi lub określonemu ministrowi. Powszechny jest też podział na pion cywilny i wojskowy (tak jak sądownictwo).

Spis treści

[edytuj] Instytucja prokuratury na świecie

[edytuj] Państwa

[edytuj] Brazylia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura w Brazylii.

[edytuj] Francja

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura we Francji.

[edytuj] Niemcy

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura w Niemczech.

[edytuj] Rosja

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura w Rosji.

Prokuratura w Rosji funkcjonuje zgodnie z Konstytucją Federacji Rosyjskiej na zasadzie centralizmu i hierarchicznego podporządkowania, a szczegółowe zasady działania określa prawo federalne. Oprócz funkcji śledczych i oskarżycielskich pełni również nadzór nad wykonywaniem prawa przez organy władzy państwowej i samorządowej.

Prokurator Generalny Federacji Rosyjskiej jest jednym z naczelnych organów władzy państwowej, organem konstytucyjnym. Prokuratora Generalnego powołuje i odwołuje Rada Federacji na wniosek Prezydenta Federacji Rosyjskiej. Prokuratorów mianuje Prokurator Generalny, po konsultacji z władzami regionalnymi Federacji.

[edytuj] Stany Zjednoczone

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura w USA.

[edytuj] Międzynarodowe trybunały

[edytuj] Historia

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia prokuratury na świecie.

[edytuj] Geneza

[edytuj] Etymologia

[edytuj] Powstanie i rozwój

[edytuj] Prokuratura w Polsce

Zobacz więcej w osobnym artykule: Historia prokuratury w Polsce.

[edytuj] Przed II Rzeczpospolitą

[edytuj] Okres międzywojenny

[edytuj] Polska Ludowa

[edytuj] Zadania prokuratury

Zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw. Zadanie to prokuratorzy wykonują przez:

  • prowadzenie lub nadzorowanie postępowań przygotowawczych w sprawach karnych oraz sprawowanie funkcji oskarżyciela publicznego przed sądami
  • wytaczanie powództw w sprawach karnych i cywilnych oraz składanie wniosków i udział w postępowaniu sądowym w sprawach cywilnych, ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych, jeżeli tego wymaga ochrona praworządności, interesu społecznego, własności lub praw obywateli,
  • podejmowanie środków przewidzianych prawem, zmierzających do prawidłowego i jednolitego stosowania prawa w postępowaniu sądowym, administracyjnym, w sprawach o wykroczenia oraz w innych postępowaniach
  • sprawowanie nadzoru nad wykonaniem postanowień o tymczasowym aresztowaniu oraz innych decyzji o pozbawieniu wolności
  • prowadzenie badań w zakresie problematyki przestępczości oraz jej zwalczania i zapobiegania,
  • zaskarżanie do sądu niezgodnych z prawem decyzji administracyjnych oraz udział w postępowaniu sądowym w sprawach zgodności z prawem takich decyzji
  • koordynowanie działalności w zakresie ścigania przestępstw, prowadzonej przez inne organy państwowe
  • współdziałanie z organami państwowymi, państwowymi jednostkami organizacyjnymi i organizacjami społecznymi w zapobieganiu przestępczości i innym naruszeniom prawa
  • współpracę z Szefem Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych w zakresie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych
  • opiniowanie projektów aktów normatywnych
  • podejmowanie czynności określonych w ustawach

[edytuj] Ustrój

Zobacz więcej w osobnym artykule: Ustrój prokuratury.

Prokuraturę w Polsce stanowią:

[edytuj] Prokurator Generalny

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokurator Generalny.

Prokurator Generalny jest naczelnym organem prokuratury i podlegają mu wszyscy prokuratorzy. Funkcję Prokuratora Generalnego (od 31 marca 1990) sprawuje z urzędu Minister Sprawiedliwości. Zastępcami Prokuratora Generalnego są Prokurator Krajowy, Naczelny Prokurator Wojskowy, Dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz inni prokuratorzy powoływani i odwoływani ze stanowiska zastępcy spośród prokuratorów Prokuratury Krajowej (przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek Prokuratora Generalnego).

[edytuj] Powszechne jednostki organizacyjne

[edytuj] Prokuratura Krajowa

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura Krajowa.

Prokuraturę Krajową stanowią Prokurator Krajowy oraz podlegli mu prokuratorzy Prokuratury Krajowej i wchodzi ona w skład Ministerstwa Sprawiedliwości. Prokuratora Krajowego powołuje i odwołuje na wniosek Prokuratora Generalnego Prezes Rady Ministrów.

Do zadań Prokuratury Krajowej należy w szczególności:

[edytuj] Prokuratury apelacyjne

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura apelacyjna.

Prokuraturę apelacyjną tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch prokuratur okręgowych. Właściwości miejscowe prokuratur apelacyjnych nie pokrywają się z podziałem administracyjnym Polski, chociaż są zbliżone do obszaru województw. Prokuraturą apelacyjną kieruje prokurator apelacyjny, który jest prokuratorem przełożonym prokuratorów prokuratury apelacyjnej oraz prokuratur niższego szczebla (okręgowych i rejonowych).

Organem samorządu prokuratorskiego na szczeblu apelacji jest kolegium prokuratury apelacyjnej. W prokuraturze apelacyjnej działa też zgromadzenie prokuratorów.

Istnieje 11 prokuratur apelacyjnych (stan na lipiec 2006).

[edytuj] Prokuratury okręgowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura okręgowa.

Prokuraturę okregową tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch prokuratur rejonowych. Właściwości miejscowe prokuratur okręgowych nie pokrywają się z podziałem administracyjnym Polski, chociaż bywają zbliżone do obszaru powiatu. Prokuraturą okręgową kieruje prokurator okręgowy, który jest prokuratorem przełożonym prokuratorów prokuratury okręgowej oraz prokuratur niższego szczebla (prokuratur rejonowych).

Organem samorządu prokuratorskiego na szczeblu okręgu jest kolegium prokuratury okręgowej.

Istnieje 45 prokuratur okręgowych oraz 3 ośrodki zamiejscowe prokuratur okręgowych (stan na lipiec 2006).

[edytuj] Prokuratury rejonowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: Prokuratura rejonowa.

Prokuraturę rejonową tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin. Prokuraturą rejonową kieruje prokurator rejonowy, który jest prokuratorem przełożonym prokuratorów prokuratury rejonowej.

Na szczeblu rejonu nie ma samoistnego organu samorządu prokuratorskiego, jednak prokuratury rejonowe delegują swoich przedstawicieli do zgromadzenia prokuratorów oraz kolegiów prokuratur okręgowych.

Istnieje 342 prokuratur rejonowych oraz 7 ośrodków zamiejscowych prokuratur rejonowych (stan na czerwiec 2006).

[edytuj] Wojskowe jednostki organizacyjne

Wojskowymi jednostkami organizacyjnymi prokuratury są Naczelna Prokuratura Wojskowa, wojskowe prokuratury okręgowe i wojskowe prokuratury garnizonowe oraz inne wojskowe jednostki organizacyjne prokuratury, tworzone w miarę potrzeby.

Wojskowe prokuratury okręgowe i garnizonowe oraz inne wojskowe jednostki organizacyjne prokuratury tworzy i znosi Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, ustalając ich siedziby i zakres terytorialny działania.

[edytuj] Naczelna Prokuratura Wojskowa

Zobacz więcej w osobnym artykule: Naczelna Prokuratura Wojskowa.

Naczelną Prokuraturę Wojskową stanowią Naczelny Prokurator Wojskowy oraz podlegli mu prokuratorzy Naczelnej Prokuratury Wojskowej.

[edytuj] Wojskowe prokuratury okręgowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: wojskowa prokuratura okręgowa.

Wojskową prokuraturą okręgową kieruje wojskowy prokurator okręgowy, który jest prokuratorem przełożonym prokuratorów wojskowej prokuratury okręgowej oraz prokuratorów prokuratur niższego szczebla (wojskowych prokuratur garnizonowych).

Istnieją dwie wojskowe prokuratury okręgowe, w Warszawie i Poznaniu, oraz trzy ośrodki zamiejscowe (stan na lipiec 2006).

[edytuj] Wojskowe prokuratury garnizonowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: wojskowa prokuratura garnizonowa.

Wojskową prokuraturą okręgową kieruje wojskowy prokurator garnizonowy, który jest prokuratorem przełożonym prokuratorów wojskowej prokuratury garnizonowych.

Istnieje 13 wojskowych prokuratur garnizonowych (stan na lipiec 2006).

[edytuj] Prokuratorzy IPN - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Zobacz więcej w osobnym artykule: Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Prokuratorami IPN są prokuratorzy Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz oddziałowych komisji ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

[edytuj] Prokuratorzy Głównej Komisji

Zobacz więcej w osobnym artykule: Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

[edytuj] Prokuratorzy oddziałowych komisji

Zobacz więcej w osobnym artykule: oddziałowa komisja ścigania zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

[edytuj] Urząd prokuratora

Zobacz więcej w osobnym artykule: prokurator.

[edytuj] Status

[edytuj] Obowiązki

[edytuj] Uprawnienia

[edytuj] Aplikanci i asesorzy prokuratury

[edytuj] Aplikant prokuratury

Zobacz więcej w osobnym artykule: aplikant prokuratury.

[edytuj] Asesor prokuratury

Zobacz więcej w osobnym artykule: asesor prokuratury.

[edytuj] Urzędnicy i inni pracownicy prokuratury

Zobacz więcej w osobnym artykule: Urzędnicy i inni pracownicy prokuratury.

[edytuj] Bibliografia

Cytowana w artykule:

  • Adam Lityński, Historia prawa Polski Ludowej, Warszawa 2005, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 83-7334-388-1.
  • Halina Zięba-Załucka, Instytucja prokuratury w Polsce, Warszawa 2003, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 83-7334-228-1.
  • Witold Kulesza, Andrzej Rzepliński (red.), Przestępstwa sędziów i prokuratorów w Polsce lat 1944-1956, Warszawa 2001, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Uniwersytet Warszawski - Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji, ISBN 83-88385-65-8.
  • Joanna Bodio, Grzegorz Borkowski, Tomasz Demendecki, Ustrój organów ochrony prawnej: część szczegółowa, Kraków 2005, Kantor Wydawniczy Zakamycze, ISBN 83-908819-2-6.

Pozostała:

  • Michał Rojewski Aplikacje prawnicze, Warszawa 2005, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 83-7334-468-3.
  • Juliusz Bardach, Bogusław Leśnodorski, Michał Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2003, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, ISBN 83-88296-02-7.
  • Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944-1991: władze państwowe i polityczne Polski według stanu na dzień 28 II 1991, Warszawa 1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, ISBN 83-01-10386-8.
  • Krzysztof Szwagrzyk, Prawnicy czasu bezprawia: sędziowie i prokuratorzy wojskowi w Polsce 1944-1956, Warszawa 2005, Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, ISBN 83-88385-65-8.
  • Bogumił Szmulik, Marek Żmigrodzki (red.), Ustrój organów ochrony prawnej, Lublin 2005, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, ISBN 83-227-2418-7.
  • Informacje statystyczne o działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury:

[edytuj] Zobacz też

Wikicytaty
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów o prokuraturze

[edytuj] Linki zewnętrzne

Artykuły prasowe i naukowe

Strony internetowe:

Ustawy i akty wykonawcze:

Akty prawa międzynarodowego:

Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego:


Zalążek artykułu To jest tylko zalążek artykułu związanego z prawem. Jeśli możesz, rozbuduj go.


aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -