Wysoka (powiat pilski)
Z Wikipedii
Współrzędne: 53°10' N 017°06' E
Wysoka | |||
|
|||
Województwo | wielkopolskie | ||
Powiat | pilski | ||
Gmina - rodzaj |
Wysoka miejsko-wiejska |
||
Założono | XIV w. | ||
Prawa miejskie | 1505 | ||
Burmistrz | Marek Madej | ||
Powierzchnia | 4,82 km² | ||
Położenie | 53° 10' N 17° 06' E |
||
Wysokość | 110 m n.p.m. | ||
Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość |
2760 572,6 os./km² |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
67 | ||
Kod pocztowy | 89-320 | ||
Tablice rejestracyjne | PP | ||
TERC10 (TERYT) |
4303819094 | ||
Urząd miejski3
ul. Kościelna 489-320 Wysoka tel. 67 287-10-04; faks 67 287-10-04 (e-mail) |
|||
Strona internetowa miasta |
Wysoka (niem. Wissek, w latach 1942-1945 Weißeck) to miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie pilskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wysoka. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. pilskiego.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 2760 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Wysoka leży 23 km na wschód od Piły, na Pojezierzu Krajeńskim, w pagórkowatym, bezleśnym terenie. Przez miasto przebiega droga wojewódzka nr 190 Margonin-Krajenka oraz nieczynna linia kolei wąskotorowej do Czajcza.
[edytuj] Historia
Miejscowość istniała już w XIV wieku - pierwsza wzmianka pochodzi z 1433 roku. Wysoka była centrum znacznego terytorium stanowiącego własność Mikołaja Łodzi z nadania Bolesława Pobożnego. Od 1505 roku obok wsi Wysoka Wielka wymieniane jest miasto Wysoka, które było własnością szlachecką, m.in. Kościelskich i Tuczyńskich. Po wielkim pożarze miasta w 1772 roku wystawiono nowy przywilej miejski. 2 stycznia 1919 roku władzę w mieście objęli powstańcy wielkopolscy. Utworzono polską Radę Ludową i Straż Obywatelską. Wysoka była jedną z najbardziej na północ wysuniętych placówek powstańczych. Jednak już 4 stycznia Niemcy z Piły opanowali miasto. Kontrataki Polaków z Wyrzyska nie powiodły się. Wysoka wróciła do Polski na mocy traktatu wersalskiego w styczniu 1920 roku. We wrześniu 1939 roku na stoku Góry Wysokiej hitlerowcy rozstrzelali 19 Polaków.
[edytuj] Gospodarka
Wysoka jest niewielkim ośrodkiem gospodarczym, stanowiącym zaplecze dla rolniczej okolicy. Znajduje się tu zakład przemysłu drzewnego oraz cegielnia.
[edytuj] Zabytki
- dawny układ przestrzenny w trójkącie dróg, z rynkiem (obecnie pl. Powstańców Wielkopolskich)
- zespół poklasztorny Kanoników Regularnych:
- późnobarokowy kościół NMP Różańcowej z lat 1727-1729, trójnawowy, nakryty sklepieniem żaglastym na gurtach; jednolite barokowe wyposażenie wnętrza z ok. 1729 roku:
- ołtarz główny ze starszym obrazem Matki Boskiej Śnieżnej z XVII wieku
- trzy ołtarze boczne
- stalle
- ambona
- chrzcielnica
- łuk tęczowy z grupą ukrzyżowania
- klasztor zapewne z 1. połowy XVIII wieku, w XIX i XX wieku przebudowany na plebanię
- szachulcowa dzwonnica z XVIII wieku z dzwonami z XVII i XIX wieku
- mur otaczający dziedziniec przykościelny z XVIII wieku z dwiema bramami
- późnobarokowy kościół NMP Różańcowej z lat 1727-1729, trójnawowy, nakryty sklepieniem żaglastym na gurtach; jednolite barokowe wyposażenie wnętrza z ok. 1729 roku:
- domy z końca XIX i początku XX wieku, w większości kalenicowe
- pomniki i miejsca pamięci:
- pomnik powstańców wielkopolskich z 1978 roku
- pomnik na miejscu egzekucji na Górze Wysokiej
- na cmentarzu mogiła ofiar egzekucji
[edytuj] Przyroda
- w odległości 2 km na zachód od miasta, przy drodze do Rudy znajduje się Góra Wysoka (156 m n.p.m.) - najwyższe wzniesienie pasma wzgórz morenowych, tzw. Gór Wysockich (zwanych też Wysokimi)