Estland

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.


Vlag	Wapen

Nasionale leuse: geen

Volkslied: Mu isamaa, mu õnn ja rõõm

Hoofstad

Tallinn
59°26′N 24°45′E

Grootste stad Tallinn

Amptelike tale

Esties

Regering

President
Eerste Minister

Demokratiese Republiek
Toomas Hendrik Ilves
Andrus Ansip

Onafhanklikheid

Onafhanklikheid
- Verklaar
- Erken
- Beset deur USSR
Onafhanklikheid
- Herverklaar

Van Keiserlike Rusland
24 Februarie 1918
2 Februarie 1920
16 Junie 1940
Van Sowjet Unie
20 Augustus 1991

Oppervlakte
- Totaal

- Water (%) 1_E10 45 226 vk km (129ste)

Bevolking
- 2005 skatting
- Digtheid 1 332 893 (148ste)
29,8 / vk km

BBP (PPP)
- Totaal
- Per kapita

2004 skatting

VSA $ 19,23 bn (112de)
66ste

HDI

Geldeenheid Estiese kroon (EEK)

Tydsone
- Somertyd EET (UTC+2)
EEST (UTC+3)

Internet TLD .ee

Skakelkode +372

Estland is ‘n land in Noordoos-Europa, wat in die weste begrens word deur die Oossee, in die noorde deur die Finse Golf, in die ooste deur Rusland en in die suide deur Letland. Estland is ‘n voormalige Sowjet-republiek wat saam met die ander twee Baltiese lande, Letland en Litaue in 1991 onafhanklikheid bereik het en op 1 Mei 2004 aangesluit het by die Europese Unie. Dit is die noordelikste en die kleinste van die drie Baltiese lande. Inwoners praat oorwegend Esties wat nou verwant is aan Fins, anders as die taal van die middelste Baltiese land Letland, Leties wat aan die Baltiese taalgroep behoort.

[wysig] Geskiedenis

Kaart van Estland

Hoofartikel: Geskiedenis van Estland

Estland word in 1918 ‘n selfstandige staat. Die onafhanklike Estland word in 1940 deur Sowjettroepe beset en na ‘n kort Duitse besetting in 1944 by die Sowjetunie ingelyf. Die besette Estland kry in 1991 sy onafhanklikheid terug. Die jare van toenemende vryheid wat die gebeurtenis voorafgaan het, staan bekend as die singende revolusie.

Voor 1918 behoort Estland tot die groot moonthede wat die land omring: dit was afwisselend (ten dele) Deens, Sweeds, (ten dele) Pools en Russies, terwyl die Duitse Orde eeue lank ‘n groot rol gespeel het. Duitsers het hoë funksies in bestuur en amptenary beklee, terwyl die Estlanders slegs arbeid verrig het. Die emansipasie van die Estlanders en van die Estiese taal kom eers vanaf 1800 van die grond af.

[wysig] Politiek

Hoofartikel: Politiek van Estland

[wysig] Geografie

Hoofartikel: Geografie van Estland

landsgrense: 561 km
kuslyn: 3794 km
omtrek landgrense: 2217 km
grootste riviere: Emajõgi, Pärnu, Narva

Estland is ‘n oorwegend plat land, waar die noordkus egter op baie plekke styl uit die see oprys, en die suidooste heuwelagtig is. Hier vind ‘n mens dan ook die hoogste berg van Estland, Suur Munamägi (Groot Eierberg, 318m), wat net effens laer is as die hoogste punt in Nederland en in Suid-Afrika skaars as ‘n berg beskou sou word. Die oosgrens met Rusland word grotendeels gevorm deur die Peipusmeer (3.555 km²) en die Meer van Pskov, en in die noorde deur die Narva rivier. Slegs in die suide het Estland geen natuurlike grens nie.

Wes en ten noorde van Estland lê honderde eilande, waarvan die oorgrote meerderheid onbewoon is en sommige deur die Sowjetunie as militêreterrein gebruik is. Die grootste eilande is Saaremaa en die digbeboste Hiiumaa, beide met ‘n herkenbaar eie karakter.

[wysig] Bevolking

Die meerderheid van die inwoners van Estland het Estiese nationaliteit (67,9%) en praat die Estiese taal. Daar is egter, hoofsaaklik as gevolg van immigrasie beplan en bestuur vanuit Moskou ten tyde van die Sowjet-Unie era, ‘n omvangryke Russiestalige minderheid. Die is gekonsentreer in die hoofstad Tallinn en in enkele industriestede in Noordoos-Estland, waarvan Narva de belangrikste is. 80% van de inwoners van Estland is Estiese burgers.

[wysig] Bestuur

Estland maakonnad

Estland is 'n parlementêre demokrasie, met ‘n president wat betreklik strek magte het. Die huidige president is Toomas Hendrik Ilves , wat in 2006 Arnold Rüütel, opvolg. Die president word deur die parlement verkies vir ‘n termyn van vyf jaar. Die parlement (riigikogu) het een kamer met 101 setels. Dit word elke vier jaar verkies. Die huidige regering regeer sedert 2005 onder leiding van Andrus Ansip.

Die land is opgedeel in provinsies (maakond, meervoud: maakonnad) en die in landgemeentes (distrikte?) (vald) of steden (linn) Die 15 provinsies van Estland is:
Harjumaa - Hiiumaa - Ida-Virumaa - Järvamaa - Jõgevamaa - Läänemaa - Lääne-Virumaa - Pärnumaa - Põlvamaa - Raplamaa - Saaremaa - Tartumaa - Valgamaa - Viljandimaa - Võrumaa

Tallinn.

[wysig] Eksterne skakels

[wysig] Sien ook

Multimedia oor hierdie onderwerp is te vinde op Wikimedia Commons onder die titel:

Estonia

Monumenten op die Wêrelderfgoedlys
Konstantin Päts

Europese Unie (EU)
België \| Ciprus \| Denemarke \| Duitsland \| Estland \| Finland \| Frankryk \| Griekeland \| Hongarye \| Ierland \| Italië \| Letland \| Litaue \| Luxemburg \| Malta \| Nederland \| Oostenryk \| Pole \| Portugal \| Slowakye \| Slowenië \| Spanje \| Swede \| Tsjeggië \| Verenigde Koninkryk