Enclave
Een enclave is een gebied dat geheel wordt omsloten door grondgebied van één andere partij. Sommige enclaves zijn onafhankelijk (San Marino, Lesotho) en andere behoren tot een ander land en zijn daardoor tevens exclaves (Baarle-Hertog, Baarle-Nassau).
Gebieden die aan slechts één ander land grenzen, maar wel een uitgang naar zee hebben, zijn geen enclaves: zulke gebieden zijn Monaco, Brunei en Portugal.
De term enclave werd berucht door de inname van de Bosnische enclave Srebrenica in 1995, die Nederlandse VN-troepen niet konden voorkomen.
Er wordt tijdens de vakantie ook wel eens gesproken over Nederlandse of Belgische enclaves op populaire vakantiebestemmingen.
Inhoud |
[bewerk] Lijst van enclaves (bestaand)
- Baarle-Hertog (Belgisch, in Nederland), in totaal 22 enclaves
- Baarle-Nassau (Nederlands, in België), in totaal 8 enclaves
- Barak (Kirgizisch, in Oezbekistan)
- Büsingen (Duits, in Zwitserland)
- Campione (Italiaans, in Zwitserland)
- Chuy-Kara (Oezbeeks, in Kirgizië)
- Dzhangail (Oezbeeks, in Kirgizië)
- Lesotho (onafhankelijk, in Zuid-Afrika)
- Llivia (Spaans, in Frankrijk)
- Nagorno-Karabach (Armeens, in Azerbeidzjan), in feite ligt dit gebied echter aan Armenië vast, doordat het tussenliggende gebied ook door het Armeense leger is bezet
- Ruitzhof (Duits, in België), van de rest van Duitsland afgesneden door de Vennbahn
- Sankovo-Medvezje (Russisch, in Wit-Rusland), twee verlaten dorpen (door de Kernramp van Tsjernobyl)
- San Marino (onafhankelijk, in Italië)
- Shakhrimardan (Oezbeeks, in Kirgizië)
- Soh (Oezbeeks, in Kirgizië)
- Vaticaanstad (onafhankelijk, in Italië)
- Castel Gandolfo (Vaticaans, in Italië)
- Cooch-Behar (India in Pakistan en vice versa)
- Voroech (Tadzjieks, in Kirgizië)
- Yukhari Askipara (Azerisch, in Armenië)
In Bangladesj liggen 106 Indiase enclaves en omgekeerd liggen 92 Bangladesjische enclaves in India.
Deze lijst is niet compleet.
[bewerk] Lijst van enclaves (historisch)
- Ciskei
- São João Baptista de Ajudá
- Steinstücken, Eiskeller en diverse andere kleine exclaves van West-Berlijn in de DDR
- West-Berlijn (van West-Duitsland)
- Selfkant (van West-Duitsland)
Deze lijst is niet compleet.
[bewerk] Exclaves die in het dagelijks taalgebruik vaak enclaves worden genoemd
- Ceuta (Spaans, in Marokko)
- Melilla (Spaans, in Marokko)
- Gibraltar (Engels, in Spanje)
- Kaliningrad (Russische, tussen Polen en Litouwen)
N.B.: een plaats als Ceuta wordt vaak een Spaanse enclave genoemd omdat dit bijna volledig door het grondgebied van Marokko wordt omgeven, maar is dit strikt gezien niet vanwege de vrije toegang over zee.
[bewerk] Geloofsenclaves
In Nederland liggen enkele plaatsen waar de inwoners een andere geloofsovertuiging hebben dan in de omliggende plaatsen. In Nederland komen zowel katholieke als protestantse enclaves voor:
[bewerk] Protestantse enclaves in katholiek gebied
- Rijssen
- Chaam
- Huizen
- Steenbergen
- Waalwijk
- Werkendam
- 's-Gravenmoer
- Sprang-Capelle en Vrijhoeve-Capelle
[bewerk] Katholieke enclaves in protestants gebied
- Kloosterburen en Wehe-den Hoorn
- Volendam
- Bakhuizen
- Roodhuis
- Blauwhuis
- Slagharen
- Vilsteren
- Luttenberg
- Haastrecht
- Cabauw
- Achthuizen
