Esperantist
Esperanto-onderwerpen |
---|
Dit artikel is onderdeel van de serie Esperanto |
Taal |
Akademio de Esperanto | Grammatica | Woordenboek | Esperantologie | Alfabet | Telwoorden | Fundamento |
Verenigingen |
UEA | TEJO | BEMI | Esperanto Nederland | NEJ | Vlaamse Esperantobond | FLEJA | OSIEK | Internationale Katholieken |
Geschiedenis |
L.L. Zamenhof | Tijdslijn | Verklaring van Boulogne | Ido-schisma | Ata-ita-crisis | Neutraal Moresnet | Manifest van Praag | Bona Espero | Esperantostad |
Esperantocultuur |
Esperanto-bijeenkomst | Ĝangalo | Radio | Internacia Televido | Finvenkismo | Homaranismo | Muziek | Kabei | Pasporta Servo | Politiek | La Espero | Stelo | Symbolen | Esperantist | UK | IJK | Moedertaalsprekers | Zamenhofdag |
Esperantoliteratuur |
PIV | Auteurs | Esperantostrips | Esperantotijdschrift | Encyclopedie |
Visies |
Vergelijking met Ido | Vergelijking met Interlingua | Hervormd | Weerstand |
Wikimedia |
Portaal | Vikipedio | Vikivortaro | Vikicitaro | Vikifonto | Vikilibroj | Vikikomunejo | Vikispecoj |
Tijdens de Verklaring van Boulogne werd voor het eerst de term Esperantist gebruikt. L.L. Zamenhof defenieerde een Esperantist als iemand die de de internationale hulptaal Esperanto kent, en gebruiken kan voor ieder doeleinde. Een Esperantist betekent in het Esperanto 'iemand die hoopt'. Naar schatting zijn er momenteel 1.600.000 Esperantisten in de wereld.
Inhoud |
[bewerk] Bekende Esperantisten
[bewerk] Belangrijkste Esperantisten
- Ludwik Lejzer Zamenhof, bedenker van het Esperanto.
"Het interne idee van Esperanto is: op het fundament van een neutrale taal de muren tussen de volkeren afbreken en de mensen aanwennen, dat elk van hen in zijn naaste slechts een mens en een vriend zou moeten zien"
- András Cseh, maker en onderwijzer van de Cseh-methode en Esperantopedagoog.
- Lidia Zamenhof, dochter van L.Zamenhof en belangrijk Esperantonderwijzeres.
- Edmond Privat, fanatiek leider van de Esperanto-Beweging.
- Hector Hodler, had veel invloed had op de vroege Esperanto-beweging.
[bewerk] Andere Esperantisten
- Théophile Cart, polyglot, Latinist, verdediger van orthodoxe stijl en de stabiliteit van Esperanto.
- Ivo Lepenna, jurist, belangrijkste ideoloog en leider van de na-oorlogse Esperanto-beweging.
- Koffi Gblego, voortstuwer van de esperantobeweging in Afrika.
- Hasegawa Teru, Japans Esperantiste.
[bewerk] Nederlandse Esperantisten
- Willem Drees, Nederlands minister-president
Hij was honora membro (erelid) van de Esperanto Organisatie Universala Esperanto-Asocio en sprak de taal. Dit bewees hij met toespraken tijdens zijn het internationale Wereld-Esperanto-Congressen als die in Nederland werden gehouden.
- Willem Verloren van Themaat, wiskundige en Esperantist
- Julia Isbrücker, oprichtster van het Internationaal Esperanto-Instituut
- Burgemeester S.J.R. de Monchy, Burgemeester van Arnhem en Den Haag. Hij liet het Esperantohuis Arnhem bouwen en sprak zelf ook Esperanto.
- Frans (Gerrit Francois) Makkink, Nederlands hydroloog en landbouwkundige
- Marc van Oostendorp, de eerste Nederlandse hoogleraar voor Leerstoel Interlinguïstiek en Esperanto aan de Universiteit van Amsterdam.
Redacteur van de rubriek Spirita vivo (Geestelijk leven) in het tijdschrift Monato en redacteur van het literair tijdschrift Fonto. Daarnaast is hij lid van de Akademio de Esperanto.
[bewerk] Politici
- Badowski, grondlegger van de Communistisch partij van Polen, promote het Esperanto als onderdeel van de Trotskistische beweging.
- Fidel Castro, president van Cuba
"Ik beschouw mijzelf als een soldaat voor het Esperanto. Het is niet belangrijk dat je maar een kleine groep hebt, je idee zal slagen. Het zal slagen omdat het juist is. Elk land heeft haar eigen taal, de mensheid heeft haar eigen, Esperanto." (Uitspraak afkomstig van Castro tijdens de 75ste Universeel Esperantocongres in Havana in 1990)
- Edward VII van het Verenigd Koninkrijk, Engels koning
"Ik denk dat het Esperanto een grote winst is voor de menselijkheid en mijn wens is dat het spoedig een groot succes zal worden."
- Mahatma Gandhi, Indiaas activist
"Ik ben voor een enkele kalender voor de hele wereld, net zoals ik ben voor één soort betaalmiddel voor iedereen en een hulptaal zoals Esperanto voor iedereen."
- Jean Jaurès, Frans politicus
In 1907 stelde hij aan de Internationale Socialistische Congres in Stuttgart voor het gebruik van Esperanto om te realiseren op het Brussels Kantoor van de organisatie.
- Léon Blum (1872 - 1950), Frans politcus en schrijver
"Ik wens dat in alle dorpen en alle steden het Esperanto werd onderwezen; het zou een oorzaak voor entente tussen volkeren en de zekerste manier zijn om universele vrede te handhaven."
- Franz Jonas, President van Oostenrijk
Hij begroette de wereldpers in het Esperanto gedurende zijn bezoek aan Paril in april 1972.
- Willy Brandt (Herbert Karl Frahm, dit Willy) (1913 - 1992), Kanselier van West Duitsland van 1969 tot 1974.
"Het succes van het Esperanto is erkend door de UNESCO. De Verenigde Naties had er effectief op moeten staan dat het werk van Dokter Zamenhof gevolg werd."
- Robert Kennedy, Amerikaans politicus, broer van John F. Kennedy
"Het is heel waarschijnlijk dat een neutrale taal veel zou kunnen betekenen voor de communicatie tussen verschillende landen over de hele wereld. Esperanto is al voor een lange tijd de hoofd- voornaamste kandidaat."
- Élisée Reclus, anarch-communist; Schrijver van commune Langue, die zijn positie naar Esperanto verklaart
- Josip Broz Tito, leider van Joegoslavië
"Esperanto zou door de intelectuelen geleerd moeten worden, iedereen met buitenlandse contracten, en vooral de arbeiders."
[bewerk] Schrijvers
- Umberto Eco, Italiaans linguïst
"Vroeger dacht ik dat een plantaal geen nut kon hebben. Toen ik het Esperanto wat nader ging bekijken, merkte ik echter dat ik mijn mening moest herzien."
- Ba Jin, Chinees anarchistisch schrijver
- Georges Lagrange, Frans Esperanto schrijver
- J.R.R. Tolkien, schrijver en filoog
"Ik heb symphatie in een bijzondere bewering van Esperanto, maar de principiele reden om het te steunen lijkt te zijn weggelegd in het feit dat het inmiddels in de eerste plaats heeft bestaat en brede acceptatie heeft."
Zijn boek, ongepubliceerd tot 1993 bevat 50 bladzijden over Esperanto in de overloop "Tocht van de Studie". Daar zegt één van zijn helden: "Esperanto is de zekerste, en snelste vaartuig naar beschaving". En hij zei aan zijn volgelingen: "De sleutel tot een gemeenschappelijke taal, verloren in de Toren van Babel, kan worden gevonden in het gebruik van het Esperanto".
"Ik vond Volapük zeer moeilijk, maar Esperanto heb ik als zeer eenvoudig ervaren. Het is zo eenvoudig dat ik, toen ik zes jaar geleden een grammatica, een woordenboek en een aantal artikelen in de taal ontvangen had, al na twee uur de taal wellicht niet kon schrijven, maar toch vloeiend lezen kon. (..) De offers die een Europeaan zou doen door tijd aan de bestudereing van deze taal te besteden zijn zo klein en de resultaten ervan zo groot, dat men niet weigeren kan het te proberen."
[bewerk] Wetenschappers
Verscheidene Nobelpijs winnaars hebben het Esperanto goedgekeurd, bestudeerd of uitgeoefend. Zie French wikipedia reference.
- Rudolf Diesel, Duits uitvinder van de Diesel motor
"Na vele jaren ben ik geïnteresseerd geraakt in het Esperanto. Deze internationale hulptaal voldoet aan de basisvoorwaarde omdat vele mensen het goedkeuren en het een natuurlijke verbinding is met de belangrijkste talen wegens de geniale eenvoud en de logica van zijn structuur."
- Gustave Eiffel, Frans ingenieur
"Esperanto... zonder zelf de moed gehad te hebben om het te leren, waarvan mij hogere leeftijd dit te verontschuldigen maakt, zal ik nooit vergeten het kinderen aan te raden, aangezien het een van de makkelijkste dingen is die zij kunnen leren."
- Albert Einstein, Joods-Duits-Zwitserse Amerikaans theoretisch natuurkundige, met talenten in de toegepaste wiskunde
"Voor de internationale communicatie is het internationale verstaan met behulp van de internationale taal niet alleen noodzakelijk, maar een vanzelfsprekende zaak. Esperanto is de beste oplossing van de idee van een internationale taal."
- Bertalan Farkas, Hongaars kosmonaut
- Louis Lumière, Frans grondlegger van de cinematografie.
"Het gebruik van Esperanto kan een van de gelukkigste gevolgen hebben in zijn effecten op internationale relaties en de stichting en behoud van vrede."
[bewerk] Andere
- Robert Baden-Powell, stichter van de scouting beweging in 1908
- Paus Johannes Paulus II
Hij gaf zijn traditionele zegen tijdens Urbi et Orbi in 51 talen, waaronder in het Esperanto. Waarschijnlijk leerde hij Esperanto in zijn jonge levensjaren.
- Pelé, Braziliaans voetballer
"Het Esperanto zal in het algemeen voor sporters, voor het bijeenbrengen van mensen en het vergemakkelijken van vriendschappelijke en sportersrelaties zeer nuttig zijn."