Lijst van theologen
Deze lijst bevat een opsomming van personen die theologisch hun sporen hebben getrokken in de geschiedenis van de christelijke kerk; het hoeft hierbij niet noodzakelijkerwijs in alle gevallen om theologen te gaan, ook anderen kunnen hun inbreng hebben geleverd (bijv. bepaalde filosofen of niet-theologisch geschoolde christenen). Niet alleen diegenen die positief hebben bijgedragen aan allerlei theologische ontwikkelingen worden genoemd, ook diegenen die van negatieve invloed zijn geweest staan vermeld. De min of meer gebruikelijke periodisering wordt gehanteerd waarbij moet worden beseft dat de grenzen tussen de verschillende periodes niet scherp kunnen worden afgebakend en daarom ten dele een zekere overlap vertonen.
Er zijn vier indelingen gemaakt, de eerste betreft de tijd van de christelijke kerk in haar beginstadium die zo tegen de tijd van keizer Karel de Grote overgaat in die van de middeleeuwse theologie die op haar beurt tegen het jaar 1500 wordt opgevolgd door de protestantse Reformatie en het christelijk Humanisme met als tegenreactie de rooms-katholieke Contrareformatie. Tot slot begint in de loop van de 18e eeuw de tijd van de huidige theologie.
Inhoud |
[bewerk] Vroege kerk (100-750)
- Ambrosius 340-397
- Antonius van Egypte of Antonius de Kluizenaar 252-356
- Apollinarius van Laodicea 310-circa 392
- Arius circa 250-336
- Athanasius circa 296-circa 373
- Aurelius Augustinus 354-430
- Basilius de Grote circa 329-379
- Benedictus van Nursia 480-547
- Clemens van Alexandrië 150-circa 215
- Clemens van Rome ?-101
- Johannes Chrysostomus circa 349-407
- Cyprianus van Carthago 210-258
- Johannes Damascenus circa 675-circa 749
- Eusebius 263-339
- Gregorius de Grote circa 540-604
- Gregorius van Nazianze
- Gregorius van Nyssa circa 329-390
- Hiëronymus circa 340-420
- Hippolytus van Rome circa 165-235
- Ignatius van Antiochië circa 50-107
- Irenaeus van Lyon 120-202
- Justinus de Martelaar 110-165
- Nestorius circa 381-451
- Origenes 185-253
- Pachomius 292-348
- Pelagius
- Polycarpus 70-circa 156
- Tertullianus 145-240
- Theodoretus van Cyrrhus 393-458/466
- Vincentius van Lérins overleden 434/450
[bewerk] Middeleeuwen (750-1500)
- Petrus Abaelardus 1079-1142
- Anselmus circa 1033-1109
- Thomas van Aquino 1225-1274
- Franciscus van Assisi circa 1181-1226
- Roger Bacon circa 1212-circa 1292
- Bonaventura circa 1217-1274
- Arnold van Brescia ?-1155
- Bernardus van Clairvaux 1090-1153
- Nicolaus Cusanus (1401-1464)
- Meester Johannes Eckhart circa 1260-1327
- Gregorius VII circa 1021-1085
- Geert Grote 1340-1384
- Dominicus Guzman 1170-1221
- Jan Hus 1370-1415
- Thomas a Kempis 1380-1471
- Lanfranc van Bec circa 1010-1089
- Stephen Langton circa 1150-1228
- Petrus Lombardus circa 1095-1160
- Albertus Magnus circa 1200-1280
- Simeon de Nieuwe Theoloog
- Willem van Ockham circa 1290-1349
- Antonius van Padua 1195-1231
- Gregorius Palamas circa 1296-1359
- Jan van Ruusbroec 1293-1381
- Johannes Duns Scotus circa 1268-1308
- John Wyclif 1330-1384
[bewerk] (Contra-)Reformatie en Humanisme (1500-1750)
[bewerk] Reformatie
- Menso Alting 1541-1612
- Jacobus Arminius circa 1559-1609
- Balthasar Bekker 1634-1698
- Jan Beukelsz
- Theodorus Beza 1519-1605
- Jörg Blaurock
- Wilhelmus à Brakel 1635-1711
- Robert Browne circa 1550-1633
- Martin Bucer 1491-1551
- Heinrich Bullinger 1504-1575
- John Bunyan 1628-1688
- Johannes Calvijn 1509-1564
- Sébastien Castellio1515-1563
- Hans Denck circa 1500-1527
- Jonathan Edwards 1703-1758
- Sebastian Franck 1499-1542
- Franciscus Gomarus 1563-1641
- Conrad Grebel circa 1498-1526
- Hugo de Groot 1583-1645
- Melchior Hoffman
- Balthasar Hubmaier 1485-1528
- Hans Hut 1490-1527
- Jakob Hutter
- David Joris
- Andreas Karlstadt
- John Knox 1505/13/14-1572
- Maarten Luther 1483-1546
- Felix Mantz
- Pilgram Marbeck circa 1495-1556
- Jan Matthijs
- Philippus Melanchthon 1497-1560
- Thomas Münzer circa 1490-1525
- Johannes Reuchlin 1455-1522
- Blaise Pascal (1623-1662)
- Michaël Sattler
- Wilhelmus Schortinghuis 1700-1750
- Kasper Schwenckfeld
- Michael Servet 1511-1553
- Menno Simons circa 1496-1561
- Willem Teellinck 1579-1629
- Jan Tripmaker
- William Tyndale circa 1494-1536
- Gisbertus Voetius 1589-1676
- Gerardus Johannes Vossius 1577-1649
- Huldrych Zwingli 1484-1531
[bewerk] Contrareformatie
- Theresia van Avila 1515-1582
- Caesar Baronius 1538-1607
- Robertus Bellarminus 1542-1621
- Petrus Canisius 1521-1597
- Melchior Cano 1509-1560
- Johan Eck 1486-1543
- Johannes van het Kruis 1542-1591
- Cornelius Jansenius 1585-1638
- Ignatius van Loyola 1491-1556
- Francisco Suarez 1548-1617
[bewerk] Humanisme
- George Berkeley circa 1685-1753
- René Descartes 1596-1650
- Desiderius Erasmus circa 1467-1536
- Thomas Hobbes 1588-1679
- Gottfried Wilhelm von Leibniz 1646-1716
- John Locke 1632-1704
- Michel de Montaigne 1533-1592
- Thomas More 1478-1535
- Faustus Socinus 1539-1604
- Matthew Tindal 1657-1733
- John Toland 1670-1720
- Dirck Volkertsz. Coornhert 1522-1590
- Christian Wolff 1679-1754
[bewerk] De nieuwe tijd (1750-heden) (gerangschikt op jaar)
- Emanuel Swedenborg 1688-1772
- Nikolaus Ludwig Graf von Zinzendorf 1700-1760
- John Wesley 1703-1791
- Alexander Comrie 1706-1774
- David Hume 1711-1776
- George Whitefield 1714-1770
- Immanuel Kant 1724-1804
- Gotthold Ephraim Lessing 1729-1781
- Johann Georg Hamann 1730-1788
- Johann Gottfried von Herder 1744-1803
- Friedrich von Stohlberg 1750-1819
- Johann Gottlieb Fichte 1762-1814
- Friedrich Schleiermacher 1768-1834
- Georg Wilhelm Friedrich Hegel 1770-1831
- Rammohun Roy 1772-1833
- Alessandro Manzoni 1785-1873
- Ferdinand Christian Baur 1792-1860
- Richard Rothe 1799-1867
- Hendrik de Cock 1801-1842
- Brigham Young 1801-1877
- Christian Hermann Weisse 1801-1866
- Petrus Hofstede de Groot 1802-1886
- Hermann Friedrich Kohlbrugge1803-1875
- Johannes Henricus Scholten 1811-1885
- Søren Kierkegaard 1813-1855
- Konstantin von Tischendorf 1815-1874
- Daniel Chantepie de la Saussaye 1818-1874
- C.W. Opzoomer 1821-1892
- Albrecht Benjamin Ritschl 1822-1889
- Bernhard Weiss 1827-1918
- Abraham Kuenen 1828-1891
- Lodewijk Willem Ernst Rauwenhoff 1828-1889
- William Booth 1829-1912
- Johannes Hermanus Gunning 1829-1905
- Allard Pierson 1831-1896
- Heinrich Julius Holtzmann 1832-1910
- Abraham Kuyper 1837-1920
- Dwight L. Moody 1837-1899
- Keshub Chunder 1838-1884
- Julius Wellhausen 1844-1918
- Johann Wilhelm Herrmann 1846-1922
- Adolf von Harnack 1851-1930
- Charles Taze Russell 1852-1916
- Herman Bavinck 1854-1921
- J.A. Alberdinck Thijm 1855-1908
- Charles de Foucauld 1858-1916
- Alfred North Whitehead 1861-1947
- Brahmabandhab Upadhyaya 1861-1907
- Ernst Troeltsch 1865-1923
- Karl Eschweiler 1866-1936
- Johannes de Heer 1866-1961
- H.Th. Obbink 1869-1947
- Seakle Greijdanus 1871-1948
- Julijan Dzerovyc 1871-1943
- Oepke Noordmans 1871-1956
- Charles Fox Parham 1873-1929
- Burnet Hillman Streeter 1874-1937
- Albert Schweitzer 1875-1965
- Evan Roberts 1878-1950
- Jan Ridderbos 1879-1960
- Pierre Teilhard de Chardin 1881-1955
- Gerrit Hendrik Kersten 1882-1948
- Rudolf Bultmann 1884-1976
- Romano Guardini 1885-1968
- Paul Tillich 1886-1965
- Karl Barth 1886-1968
- Josef Hromadka 1889-1969
- Gerardus van der Leeuw 1890-1950
- Klaas Schilder 1890-1952
- Oswald von Nell-Breuning 1890-1991
- Karl Paul Reinhold Niebuhr 1892-1971
- Martin Niemöller 1892-1984
- Thomas Walter Manson 1893-1958
- Kornelis Heiko Miskotte 1894-1976
- Helmut Richard Niebuhr 1894-1962
- Marie-Dominique Chenu 1895-1990
- Johannes Jacob Buskes jr. 1899-1980
- Watchman Nee (Nee Shu-Tsu) 1903-1972
- Gerrit Cornelis Berkouwer 1903-1996
- Yves Congar 1904-1995
- Karl Rahner 1904-1984
- Hans Urs von Balthasar 1905-1988
- Dietrich Bonhoeffer 1906-1945
- Arnold Albert van Ruler 1908-1970
- Wim Aalders 1909-2005
- Herman Ridderbos 1909
- Dom Hélder Câmara 1909-1999
- Moeder Theresa 1910-1997
- Carl F.H. Henry 1913-2003
- Hendrikus Berkhof 1914-1995
- Edward Schillebeeckx 1914
- Beyers Naudé 1915-2004
- Derek Prince 1915-2003
- Madathiparamil Mammen Thomas 1916
- Gilles Quispel 1916-2006
- Billy Graham 1918
- Hans Hermann Groër 1919-2003
- Cees van Peursen 1920-1996
- Jan van Genderen 1923-2004
- Jaroslav Pelikan 1923-2006
- Paul Feyerabend 1924-1994
- Harry Kuitert 1924
- James I. Packer 1926
- Willem van 't Spijker 1926
- Klaas Runia 1926-2006
- Ivan Illich 1926-2002
- Herman Wiersinga 1927
- Jürgen Moltmann 1927
- Uta Ranke-Heinemann 1927
- Wolfhart Pannenberg 1928
- Donald G. Bloesch 1928
- Cornelis Graafland 1928-2004
- Mary Daly 1928
- Hans Küng 1928
- Gustavo Gutiérrez 1928
- Casper Labuschagne 1929
- Anne van der Meiden 1929
- Hal Lindsey 1929
- Dorothee Sölle 1929-2003
- Hans Jansen 1931
- Desmond Tutu 1931
- Alvin Plantinga 1932
- Huub Oosterhuis 1933
- John Dominic Crossan 1934
- Nico ter Linden 1936
- Ed Parish Sanders 1937
- James D.G. Dunn 1939
- Cees den Heyer 1942
- Reender Kranenborg 1942
- Neale Donald Walsch 1943
- Willem Ouweneel 1944
- Nicholas Thomas Wright 1948
- John S. Kloppenborg 1951
- George Weigel 1951
- Alister McGrath 1953
- Chung Hyun Kyung 1957
[bewerk] Huidige theologen of nader in te delen theologen
- Robert Lemm 21e eeuw
- Hildegard Alles 20e eeuw
- Mark Waterinckx 20e eeuw
- Paul Yongi Cho
- Klaas Runia 20e eeuw
- José Miguez Bonino 20e eeuw
- John Boswell Cobb 20e eeuw
- S. Hoekstra Bzn. 19e eeuw
- A.Th. van Leeuwen 20e eeuw
- Burton L. Mack
- Sallie McFague 20e eeuw
- Paulus Van Der Perre 20e eeuw
- Judith Plaskow 20e eeuw
- D.F. Strausz 19e eeuw
- Leif E. Vaage
- Ph.L.Krijger 21e eeuw