Archidiecezja poznańska

Z Wikipedii

Archikatedra poznańska

Pałac Arcybiskupi w Poznaniu

abp Stanisław Gądecki

Podział administracyjny Archidiecezji poznańskiej od 2004

Archidiecezja poznańska - jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim:

ustanowiona pierwszym biskupstwem misyjnym w 968 w Polsce podlegającym bezpośrednio Stolicy Apostolskiej, jego początek stanowi zbudowanie przez Mieszka I katedry. Pierwszy biskup misyjny Jordan (z pochodzenia Włoch lub Burgundczyk) mianowany na stolicę biskupią przez papieża Jana XII zapoczątkował historię polskiej hierarhii kościelnej. Nie włączona do metropolii gnieźnieńskiej utworzonej w 1000, a dopiero po jej przywróceniu w 1076 za panowania Bolesława Śmiałego (wg innych źródeł diecezję przyłączono w I poł. XII wieku). Z chwilą podziału terytorium Polski na biskupstwa, przy diecezji poznańskiej pozostała część Mazowsza, na której powstał przed 1252 archidiakonat czerski z kolegiatą w Czersku, od 1406 warszawski (kolegiata przeniesiona w 1399). Możliwe, że archidiakonat mazowiecki powołano już w 1076 i miał początkowo kolegiatę w Grójcu. Na skutek rozbiorów Polski zmieniły się granice biskupstwa poznańskiego (mazowiecką część wraz z Warszawą odłączono od Poznania i w 1798 otrzymała własne biskupstwo). W ciągu ponad tysiąca lat istnienia biskupstwa zarządzało nim wielu wybitnych duchownych, jak biskupi Unger i Jan Lubrański, arcybiskupi Leon Michał Przyłuski, Walenty Dymek, Antoni Baraniak i Jerzy Stroba oraz kardynałowie hr. Mieczysław Ledóchowski - Halka, Edmund Dalbor i August Hlond.
ustanowiona archidiecezją (częścią metropolii) w 1821 i połączona unią personalną z metropolią gnieżnieńską do 1946.

[edytuj] Biskupi

arcybiskup metropolita (od 2002), wiceprzewodniczący KEP (od 2004) - abp Stanisław Gądecki
biskup pomocniczy (od 1982) - bp Zdzisław Fortuniak
biskup pomocniczy (od 1997) - bp Marek Jędraszewski
biskup pomocniczy (od 1999) - bp Grzegorz Balcerek
arcybiskup senior (od 2002) - abp Juliusz Paetz

[edytuj] Główne świątynie

Archikatedra (od 1821, (katedra od 968), bazylika mniejsza od 1962) pw. św. Apostołów Piotra i Pawła na Ostrowie Tumskim w Poznaniu
Bazylika mniejsza (od 1970) Matki Bożej Świętogórskiej Róży Duchownej na Świętej Górze w Gostyniu

[edytuj] Kapituły

Katedralna przy Archikatedrze w Poznaniu
Kolegiacka przy Kolegiacie Farnej pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny w Poznaniu
Kolegiacka przy Kolegiacie Farnej pw. NMP Wniebowziętej w Środzie Wlkp.
Kolegiacka przy Kolegiacie pw. św. Mikołaja w Lesznie
Kolegiacka przy Kolegiacie pw. Matki Bożej Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa w Szamotułach