Akcja AB
Z Wikipedii
Akcja AB, niem. Außerordentliche Befriedungsaktion – kryptonim akcji hitlerowskich Niemiec wymierzonej przeciwko polskiej inteligencji, przeprowadzonej w Generalnym Gubernatorstwie wiosną i latem 1940. Jej realizatorami byli:
- SS-Obergruppenführer Walter Krüger,
- SS-Brigadeführer Bruno Streckenbach.
Pierwsze aresztowania były pod kryptonimem Tannenberg w czasie kampanii wrześniowej. Były to największe akcje represyjne przeprowadzone przez Niemców w Polsce w pierwszych miesiącach okupacji, gdzie już w trakcie walk we wrześniu 1939 r. za Wehrmachtem szły specjalne grupy SS , które w oparciu o wcześniej przed wojną, przygotowane listy proskrypcyjne potencjalnych przeciwników, obejmujące 80 tys. skazanych na eliminację Polaków, dokonywały aresztowań i egzekucji. Druga tura nastąpiła w listopadzie zwana Sonderaktion . Najdotkliwsza była wiosenna akcja AB Ausserordentliche Befriedungsaktion
Wśród tzw. polskiego „elementu przywódczego” przeznaczonego do likwidacji znaleźli się, m.in.: powstańcy śląscy i wielkopolscy, nauczyciele, księża katoliccy i sędziowie, przedstawiciele inteligencji, działacze polityczni i społeczni, oraz osoby podejrzane o związki z konspiracją niepodległościową. Dokonywano masowych aresztowań, m.in. w Warszawie, Krakowie i Lublinie. Aresztantów przesłuchiwano i więziono m.in. na Pawiaku i Montelupich oraz w więzieniach i aresztach w Radomiu, Kielcach, Nowym Sączu, Tarnowie, Wiśniczu, na Zamku w Lublinie i na Zamku w Rzeszowie. Aresztowanych mordowano w Palmirach, Firleju koło Lublina i Wincentynowie koło Radomia, w lasach na Bzinie i Brzasku koło Skarżyska-Kamiennej oraz w Kumowej Dolinie koło Chełma. W dniu 6 lipca 1940r. z jasielskiego więzienia wywieziono i rozstrzelano w lesie warzyckim 87 osób, których dużą część stanowili żołnierze i oficerowie polscy, zatrzymani przy przekraczaniu "zielonej granicy" w drodze na Węgry. Od tego wydarzenia las w Warzycach stał się w regionie stałym i najczęstszym miejscem egzekucji.
Część została wysłana do obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu-Brzezince (Auschwitz-Birkenau) i Sachsenhausen.
Uwięziono i zabito m.in. byłego marszałka Sejmu Macieja Rataja, wybitnego polityka socjalistycznego Mieczysława Niedziałkowskiego, mistrza olimpijskiego w lekkoatletyce Janusza Kusocińskiego.
W nocy z 20 na 21 czerwca 1940 roku w Palmirach pod Warszawą, rozstrzelani zostali wybitni przedstawiciele polskiego życia politycznego, społecznego, kulturalnego i sportowego.
Po zakończeniu Akcji AB, polityka eksterminacji polskiej inteligencji była kontynuowana do końca okupacji niemieckiej, m. in. w 1941r. we Lwowie rozstrzelano polskich profesorów tamtejszego uniwersytetu i politechniki, m.in. Tadeusza Boya-Żeleńskiego i byłego premiera Kazimierza Bartla i w Wilnie, w Ponarach wybitnych uczonych polskich, w Grodnie, w Nowogródku, (np. polskie bł. zakonnice), w Stanisławowie i wielu innych miastach. Celem eksterminacji była próba sprowadzenia narodu polskiego do stanu społeczeństwa bezkulturowego, które łatwo będzie wynarodowić i podporządkować.
