Aleksander III Romanow
Z Wikipedii
| Aleksander III Aleksandrowicz 1845 – 1894 |
||||||
 |
||||||
Cesarz i Samodzierżca Wszechrusi
|
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
Aleksander III Aleksandrowicz (ros. Александр III Александрович, ur. 26 lutego/10 marca 1845 w Sankt Petersburgu, zm. 20 października/1 listopada 1894 w Liwadii) – cesarz Rosji i król Polski w latach 1881-1894, syn Aleksandra II (1855-1881), z dynastii Romanowów (linia Holstein-Gottorp-Romanow) i jego pierwszej żony, carycy Marii Heskiej, znanej jako Maria Aleksandrowna.
Spis treści |
[edytuj] Życie i działalność
Śmierć Aleksandra II spowodowała zmianę kursu, która polegała na odrzuceniu zbyt liberalnych, zdaniem nowego cara, reform poprzednika. W jego opinii receptą na dążenia liberalne i rewolucyjne nie miała być liberalizacja i wprowadzenie rządów przedstawicielskich, ale wzmocnienie władzy. Dewizą władzy miała być formuła "narodowość-samodzierżawie-prawosławie". Aleksander III usiłował umocnić znaczenie języka rosyjskiego i religii prawosławnej, kosztem m.in. prześladowania języka polskiego (rusyfikacja) oraz praw katolików. Szczególnym obiektem prześladowań stali się Żydzi, oskarżani o uczestnictwo w zabójstwie poprzedniego cara. Za panowania Aleksandra III państwo wspierało nastroje antysemickie i urządzało pogromy, w wyniku których setki tysięcy Żydów na zawsze opuściło Rosję, emigrując do USA i Europy Zachodniej, głównie do Francji i Austrii. Zrezygnowano z zaplanowanych reform wprowadzając tzw. kontrreformy, ograniczające prawa samorządów tzw. ziemstw oraz wolność uniwersytetów.
Reforma uwłaszczeniowa wsi spowodowała wielką podaż robotników najemnych, przemieszczających się do miast, co wpłynęło z kolei na przyspieszenie rozwoju kapitalistycznych form gospodarki w Rosji. Dotyczyło to zwłaszcza przedsiębiorstw przemysłowych, budownictwa kolejowego, bankowości i towarzystw akcyjnych. Np. produkcja węgla kamiennego wynosząca w 1860 r. 300 tys. ton wzrosła w 1900 r. do 16 mln. ton, a surówki żelaza odpowiednio z 330 tys. do 3 mln. ton. Podobne wskaźniki wzrostu występowały w produkcji stali, miedzi, przemysłu maszynowego, cukru buraczanego. Szczególnie szybko rozwijało się budownictwo kolejowe. Podczas gdy w 1860 r. w Rosji było tylko 3 tys. km szlaków kolejowych, to na początku XX w. już 54 tys. km, w tym połączenie transsyberyjskie Petersburga i Moskwy z Władywostokiem na Dalekim Wschodzie. W 1900 r. Rosja liczyła ok. 128 mln ludności, w tym: Petersburg 1,5 mln, Moskwa 1,1 mln, Warszawa prawie 700 tys. mieszkańców.
W ostatniej dekadzie XIX w. nastąpiło znaczne pogorszenie się stosunków, zwłaszcza gospodarczych, między Niemcami i Rosją, która przybliżyła się wtedy do Francji, zawierając z nią konwencję wojskową o wzajemnej pomocy na wypadek agresji Niemiec na Francję, lub Austrii na Rosję.
[edytuj] Rodzina
W życiu osobistym był osobą niezwykle rodzinną i ciepłą, a swojej ukochanej małżonce, królewnie duńskiej Dagmarze (po przejściu na prawosławie jako imperatrica Maria Fiodorowna), pozwalał silną ręką trzymać ich dzieci. Mieli ich razem sześcioro:
- Mikołaja II (1868-1918), kolejnego cesarza Rosji, zamordowanego przez bolszewików
- Wielkiego księcia Aleksandra Aleksandrowicza (1869-1870),
- Wielkiego księcia Jerzego Aleksandrowicza (1871-1899), zmarłego młodo na gruźlicę,
- Wielką księżną Ksenię Aleksandrownę (1875-1960)
- Wielkiego księcia Michała (1878-1918), teoretycznie ostatniego cesarza Rosji i króla Królestwa Kongresowego przez jeden dzień po abdykacji jego brata Mikołaja II, zamordowanego w czerwcu 1918 roku przez bolszewików,
- Wielką księżną Olgę Aleksandrownę (1882-1960)
Car Aleksander III umarł w 1894, na zapalenie nerek, w Liwadii na Krymie. Jego następca, Mikołaj II (1894-1917), kontynuował politykę swego ojca.
[edytuj] Genealogia
| Mikołaj I ur. 25 VI 6 VII 1796 zm. 18 II / 2 III 1855 |
Aleksandra Fiodorowna 1) ur. 13 VII 1798 zm. 20 X / 1 XI 1860 |
Ludwik II Heski ur. 26 XII 1777 zm. 16 VI 1848 |
Wilhelmina Badeńska ur. 10 IX 1788 zm. 27 I 1836 |
||||||||||
| Aleksander II ur. 29 IV 1818 zm. 13 III 1881 |
Maria Aleksandrowna ur. 8 VIII 1824 zm. 3 VI 1880 |
||||||||||||
| Maria Fiodorowna 2) ur. 26 XI 1847 zm. 13 X 1928 |
Aleksander III Aleksandrowicz ur. 10 III 1845 zm. 10 X / 1 XI 1894 |
||||||||
| Mikołaj II Aleksandrowicz ur. 6 V 1868 zm. 17 VII 1918 |
Aleksander ur. 26 V / 7 VI 1869 zm. 20 IV 2 V 1870 |
Jerzy ur. 27 IV / 6 V 1871 zm. 28 VII / 9 VIII 1899 |
Ksenia ur. 25 III / 6 IV 1875 zm. 20 IV 1960 |
Michał II Aleksandrowicz ur. 22 XI 1878 zm. 13 VII 1918 |
|||||
| Olga ur. 1 VI / 13 VI 1882 zm. 24 XI 1960 |
|||||||||
- właściwie: Charlotta (córka króla Prus, Fryderyka Wilhelma III)
- właściwie: Dagmara (córka króla Danii, Chrystiana IX)
[edytuj] Zobacz
- 15 Perejasławski Pułk Dragonów Imperatora Aleksandra III
- 2 Lejb-Huzarski Pawłogradzki Pułk Imperatora Aleksandra III
- 2 Sofijski Pułk Piechoty Imperatora Aleksandra III
- 68 Borodiński Pułk Piechoty Imperatora Aleksandra III
- Rosja w XIX wieku – Historia Rosji
| Poprzednik Aleksander II Romanow |
 |
cesarz Rosji 1881-1894 |
|
Następca Mikołaj II Romanow |
| Poprzednik Aleksander II Romanow |
 |
wielki książę Finlandii 1881-1894 |
|
Następca Mikołaj II Romanow |
| Poprzednik Aleksander II Romanow |
 |
król Polski 1881-1894 |
|
Następca Mikołaj II Romanow |
| Zabór rosyjski (władcy państw zaborczych (1772-1815) |
Katarzyna II Wielka • Paweł I Romanow • Aleksander I Romanow |
 |
| Zabór pruski (władcy państw zaborczych (1772-1815) |
Fryderyk II Wielki • Fryderyk Wilhelm II • Fryderyk Wilhelm III |
|
| Zabór austriacki (władcy państw zaborczych (1772-1815) | ||
| Księstwo Warszawskie | ||
| Po upadku Księstwa Warszawskiego Romanowowie – unia personalna z Rosją | ||
| Romanowowie |
Mikołaj I Pawłowicz • Aleksander II Romanow • Aleksander III Romanow • Mikołaj II Romanow |
|
| Hohenzollernowie |
Fryderyk Wilhelm III • Fryderyk Wilhelm IV • Wilhelm I • Fryderyk III • Wilhelm II |
|
| Habsburgowie (cesarze austriaccy noszący tytuł króla Galicji i Lodomerii i wielkiego księcia Krakowa) |
Franciszek II • Ferdynand I • Franciszek Józef I • Karol I Habsburg |
