Pogrom
Z Wikipedii
Pogrom jest to tradycyjnie, w znaczeniu słownikowym tyle co „zadanie komuś klęski”, „rozgromienie” (np. wrogich wojsk), „unicestwienie”, „wybicie”. Współcześnie, za rosyjskim погром, słowo to jest używane najczęściej w odniesieniu do zbiorowych, brutalnych ataków na przedstawicieli mniejszości żydowskiej, a potocznie, zwłaszcza w języku publicystyki, bywa uogólniane jako wszelki grupowy akt przemocy skierowany przeciw jakiejś grupie narodowościowej lub religijnej, często połączony z niszczeniem własności jej członków (domów, miejsc pracy, miejsc kultu).
Do pogromów dochodzi zarówno spontanicznie w wyniku jakiegoś wydarzenia lub planowo, gdy są one prowokowane przez grupy propagujące wrogość wobec jego ofiar.
Spis treści |
[edytuj] Geneza pojęcia
W potocznym rozumieniu określenie to odnosi się do aktów przemocy wobec Żydów. W tym sensie rozpowszechniło się w XIX w. po pogromach antyżydowskich na terenach carskiej Rosji. Po zamachu Woli Ludu na cara Aleksandra II w 1881 roku, przez rosyjskie miasta przetoczyła się fala pogromów – łącznie 166 aktów – dokonywanych na Żydach, których fałszywie oskarżono o udział w zabójstwie. Wiele pogromów mogło być inspirowanych przez carską tajną policję Ochranę, która prowadziła planowe prowokacje antyżydowskie (Protokoły Mędrców Syjonu).
[edytuj] Wcześniejsze pogromy
De facto zjawisko pogromów ma skalę o wiele szerszą i długą historię. Pogromy Żydów miały wcześniej miejsce w wielu krajach średniowiecznej Europy, zwłaszcza zachodniej (Anglia, Francja, Niemcy), co spowodowało ich migrację do zapewniającego im bezpieczeństwo Królestwa Polskiego. Ówczesnym pogromom sprzyjały chrześcijańskie uprzedzenia wobec Żydów rozbudzone zwłaszcza w czasie krucjat. Jeszcze wcześniej pogromy miały miejsce już w starożytnym Rzymie, gdzie ich ofiarą padali z powodów religijnych zarówno Żydzi jak i chrześcijanie.
Za największy na ziemiach Polski pogrom, należy uznać rzeź galicyjską, kiedy to niemal w tym samym czasie na rozległej przestrzeni od Wadowic po Dobromil doszło do znaczenie ponad 500 wystąpień przeciwko ziemianom, urzędnikom dworskim i księżom, w czasie których w okrutny sposób zamordowano, tylko ze względu na samą przynależność do stanu szlacheckiego i to nawet osoby lubiane przez miejscową społeczność, od ponad 1200 do 3000 osób.
[edytuj] Pogromy innych grup etnicznych
Zjawisko pogromów nie ogranicza się jednak wyłącznie do europejskiego kręgu kulturowego i antysemityzmu. W kategoriach tych można rozpatrywać także prześladowania:
- Romów w Europie i innych rejonach
- Greków i Ormian w Turcji osmańskiej (rzeź Ormian)
- Sikhów i muzułmanów w Indiach
- Sikhów i Hindusów w Pakistanie
- Chińczyków w Azji Południowo-Wschodniej
- szyitów w krajach sunnickich
- Palestyńczyków na Bliskim Wschodzie
- mieszkańców krajów kaukaskich i Azji Środkowej we współczesnej Rosji
[edytuj] Zobacz też
- antysemityzm
- hajdamacy
- rzeź galicyjska
- noc kryształowa
- Zamieszki w Dżakarcie w 1998
- pogrom w Jedwabnem
- Przemoc w Gujaracie w 2002
- pogrom kielecki
- kozioł ofiarny
- pogrom w Jassach
- pogromy w Kiszyniowie
- pogrom w Kownie
- pogrom w Krakowie
- pogrom mławski
- pogrom międzyrzecki
- pogrom w Sumgait
- Pogrom w Stambule
- nagonka
- konflikt
- krytyka
