Andrzej Kijowski (krytyk)
Z Wikipedii
Andrzej Kijowski (ur. 29 listopada 1928 r. w Krakowie, zm. 29 czerwca 1985 r. w Warszawie), polski krytyk literacki, eseista, prozaik i scenarzysta. Ojciec Andrzeja Tadeusza Kijowskiego. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego. Czołowy przedstawiciel tzw. krakowskiej szkoły krytyki literackiej.
Felietonista m.in. Przeglądu Kulturalnego i Tygodnika Powszechnego. Wieloletni redaktor Twórczości, gdzie publikował słynne Kroniki Dedala. Autor rezolucji pisarzy polskich przeciwko cenzurze przyjętej 29 lutego 1968 r. po zdjęciu dejmkowskich Dziadów. W latach 1967 - 1968 kierownik literacki Teatru Dramatycznego m. st. Warszawy. Usunięty po wydarzeniach marcowych. Jeden z twórców Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. W latach 1978-1979 wykładowca Towarzystwa Kursów Naukowych. W sezonie 1981 dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Złożył rezygnację w związku z wprowadzeniem stanu wojennego, w lutym 1982 r. po opuszczeniu Jaworza, gdzie był internowany.
Od 1985 r. przyznawana jest w dziedzinie literatury Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego.
6 marca 2008 r. Prezydent RP Lech Kaczyński przyznał Andrzejowi Kijowskiemu pośmiertnie Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta)
Spis treści |
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Zbiory krytyczne
- Różowe i czarne (1957) felietony
- Miniatury Krytyczne (1961) felietony
- Sezon w Paryżu (1962) esej
- Arcydzieło nieznane (1964) felietony
- Maria Dąbrowska 1964, studium monograficzne o pisarce,
- Szósta dekada (1972) felietony
- Podróż na najdalszy Zachód 1982 esej
- Listopadowy wieczór (1971), tom traktujący o dekadzie przedpowstaniowej - o czasach bezpośrednio poprzedzających wybuch powstania listopadowego.
- O dobrym Naczelniku i niezłomnym Rycerzu (1984)esej
- Kroniki Dedala. Szkice i kroniki (1986)
- Tropy (1986) eseje religijne
- Gdybym był królem (1988) felietony
- Bolesne Prowokacje (1989)eseje polityczne
- Rachunek naszych słabości (1994) eseje polityczne
- Rytuały oglądania (2005) felietony teatralne
- Dziennik t. I. 1955-1969 (1998)
- Dziennik t. II 1970-1977 (1998)
- Dziennik t. III 1978-1985 (1999)
- Granice Literatury. T.I-II (1990) pisma wybrane
[edytuj] Opowiadania
- Diabeł, Anioł i Chłop (1955) opowiadania
- Pięć opowiadań (1957) opowiadania
- Oskarżony (1959) opowiadanie
- Pseudonimy (1964) opowiadania
- Dyrygent i inne opowiadania(1983) opowiadania
[edytuj] Powieści
[edytuj] Scenariusze filmowe
- 1988 - Dotknięci, autor pierwowzoru Oskarżony, (reż. Wiesław Saniewski)
- 1983 - Mgła, autor pierwowzoru Mgła (reż. Adam Kuczyński)
- 1981 - Z dalekiego kraju, scenariusz, (reż. Krzysztof Zanussi)
- 1979 - Dyrygent, scenariusz, (reż. Andrzej Wajda)
- 1977 - Pasja, scenariusz, (reż. Stanisław Różewicz)
- 1972 - Wesele, scenariusz, (reż. Andrzej Wajda)
- 1966 - Szyfry, scenariusz, (reż. Wojciech Jerzy Has)
[edytuj] Nagrody i Ordery
- 1958 Nagroda Merkuriusza Polskiego
- 1959 Nagroda Życia Literackiego
- 1964 Nagroda Radia Wolna Europa
- 1965 Nagroda Fundacji im. Kościelskich
- 1968 Nagroda Fundacji Alfreda Jurzykowskiego
- 1972 Nagroda im. Anny Godlewskiej
- 1973 Nagroda za scenariusz filmu "Wesele", Lubuskie Lato Filmowe, Łagów
- 2008 Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Najważniejsze opracowania
- Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie: Studia o Kijowskim:
- Wiesława Tomaszewska CR - Między ideą a rzeczywistością. Andrzeja Kijowskiego wizja literatury. (2002)
- Wiesława Tomaszewska CR - Andrzej Kijowski: biografia - bibliografia - recepcja. Studium dokumentacyjne (2005)
- Andrzej Kijowski i krytycy. Antologia tekstów, opracowanie: Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka(2005)
- Andrzeja Kijowskiego portret wielokrotny. Pamięci pisarza w dwudziestą rocznicę śmierci, wybór i opracowanie: Wiesława Tomaszewska CR przy współpracy Kazimiery Kijowskiej i Tomasza Burka(2008)
- Andrzej Kijowski i literaturoznawcy. Studia, red. Wiesława Tomaszewska CR i Teresa Winek (2007)
- Dariusz Skórczewski - Aby rozpoznać siebie - Rzecz o Andrzeju Kijowskim - krytyku literackim i publicyście, copyright by - Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin (1996)
- Dorota Heck - Personalista w czasach kolektywizmu. O twórczości Andrzeja Kijowskiego, Wrocław: [Gajt]. (2002)
