BMD-1

Z Wikipedii

BMD-1
Eksponat Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w Kijowie
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Producent	Wołgogradzka Fabryka Traktorów
Trakcja	gąsienicowa
Typ	bojowy wóz piechoty
Załoga	7
Historia
Prototyp	1968 - 1969
Lata produkcji	1970 - ??
Dane techniczne
Silnik	5D20
Moc	240 KM (176 kW)
Transmisja	mechaniczna
Nacisk jedn.	0,5 kg/cm²
Wymiary
Długość maks.	5400 mm
Szerokość	2630 mm
Wysokość maks.	1620-1970 mm
Prześwit	100 - 450 mm
Masa
Masa własna	7,5 T
Osiągi
Prędkości maksymalne
Na drodze	65 km/h
W terenie	40 km/h
W wodzie	10 km/h
Zdolność pokonywania przeszkód
Brody bez przygotowania	pływający
Rowy	1,6 m
Ściany pionowe	0,8 m
Stoki o nachyleniu do	32%
Zasięg	500 km (ląd) 100 km (woda) km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
Artyleryjskie	armata 2A28 Grom
Strzeleckie	1 x 7,62 mm PKT (sprzężony z armatą) 2 x 7,62 PKT kursowe
Rakietowe	9M14 Malutka
Użytkownicy
ZSRR, Federacja Rosyjska
Rzuty

BMD-1 - radziecki bojowy wóz piechoty przeznaczony dla wojsk powietrznodesantowych.

[edytuj] Historia

Na początku lat 60. XX wieku w ZSRR przeprowadzono szeroko zakrojone prace nad nowym pojazdem przeznaczonym do transportu drużyn piechoty. Efektem tych prac było wprowadzenie do uzbrojenia pierwszego bojowego wozu piechoty BMP-1. Jeszcze przed oficjalnym wprowadzeniem do uzbrojenia BMP-1 dowództwo Armii Radzieckiej postanowiło uzbroić w podobny wóz jednostki powietrznodesantowe (ZSRR posiadał w tym czasie 8 dywizji powietrznodesantowych).

W 1965 zlecenie na opracowanie takiego wozu dostało biuro konstrukcyjne przy Wołgogradzkiej Fabryce Traktorów (WTZ). Prototyp nowego pojazdu nosił oznaczenie Obiekt 915. Projektując nowy pojazd konstruktorzy WTZ wykorzystali wieżę BMP-1 dlatego oba pojazdy miały identyczne uzbrojenie główne. Całkowicie nowy był opracowany w WTZ kadłub.

W latach 1968-1969 wyprodukowano pierwsze serie doświadczalnych BMD-1. BMD-1 został oficjalnie wprowadzony do uzbrojenia w 1969 roku jako Боевая Машина Десанта (ros. Maszyna Bojowa Desantu). Produkcję seryjną uruchomiono w 1970 roku. W BMD-1 wyposażano po dwa pułki każdej dywizji powietrznodesantowej (ok. 220 BMD w dywizji).

Pod koniec lat 70. BMD-1 był już konstrukcją przestarzałą, nie mającą dużych szans w walce z nowoczesnymi BWP armii NATO. Dlatego w połowie lat 70. wozy poddano modernizacji (ppk 9M14 Malutka zastąpiono wyrzutnią ppk 9M111 Fagot) i rozpoczęto projektowanie wozu BMD-2, który miał stać się następcą BMD-1. Pogorszenie stanu radzieckiej gospodarki w latach 80. sprawiło że BMD-1 nie został wycofany z uzbrojenia i jest nadal eksploatowany obok wozów BMD-2 i BMD-3. Przedłużone podwozie BMD-1 stało się podstawą do zaprojektowania transportera opancerzonego BTR-D i moździerza samobieżnego 2S9 Nona.

[edytuj] Opis

BMD-1 jest pływającym opancerzonym, gąsienicowym wozem bojowym, przystosowanym do transportu drogą lotniczą i desantowania przez zrzut.

Załogę BMD-1 tworzą: dowódca, kierowca, strzelec kursowego PKT, działonowy i trzech żołnierzy desantu. Kierowca, dowódca i strzelec kursowego karabinu maszynowego zajmują miejsce w przedniej części pojazdu, działonowy w wieży, a żołnierze desantu w przedziale pomiędzy wieżą, a przedziałem napędowym.

W przedniej części kadłuba znajdują się przedziały kierowania. W środkowej przedział bojowy z wieżą, a w tylnej przedział desantu i napędowy. Opancerzenie kadłuba i wieży chroni przed ostrzałem broni strzeleckiej i odłamkami pocisków artyleryjskich.

W przedziale napędowym umieszczony jest silnik i układ przeniesienia mocy. Napęd BMD-1 stanowi 6-cylindrowy, czterosuwowy, wysokoprężny, chłodzony cieczą silnik 5D20. Jest on zbudowany w układzie V i ma pojemność 15 900 cm³. Moc przy 2600 obr/min wynosi 240 KM. Moc z silnika jest przenoszona na koła napędowe przy pomocy sterowanego mechanicznie i hydraulicznie mechanicznego układu przeniesienia mocy. Mechanizm przenoszenia mocy umożliwia ruch wozu do tyłu, hamowanie oraz skręcanie.

BMD-1 posiada zawieszenie niezależne hydropneumatyczne. Każde z 10 kół jezdnych jest połączone za pomocą wahacza z amortyzatorem hydropneumatycznym. Dzięki zastosowaniu zawieszenia hydropneumatycznego prześwit może być zmieniany w zakresie 100 - 450 mm. Napęd z silnika jest przekazywany na znajdujące się w tylnej części pojazdu koła napędowe. Z przodu pojazdu znajdują się koła napinające. Pojazd posiada dwie gąsienice o szerokości 250 mm, długość oporowa każdej gąsienicy wynosi 2800 mm.

Napęd w wodzie zapewniają dwa pędniki wodne.

W przedziale kierowania stanowiska mają kierowca i dowódca i strzelec kursowego PKT. Kierowca obserwuje teren przed wozem za pomocą trzech peryskopów. Środkowy peryskop może być zamieniony na peryskop podnoszony zapewniający obserwację przy podniesionym falochronie, lub peryskop nocny.

Dowódca siedzi po lewej stronie kierowcy i obserwuje teren przed pojazdem przy pomocy peryskopu obrotowego. Do zadań dowódcy należy obsługa lewego, kursowego PKT, a także radiostacji R-123M i żyrokompasu Gpk-S9.

Po prawej stronie kierowcy stanowisko ma strzelec drugiego kursowego karabinu maszynowego.

W środkowej części pojazdu znajduje się przedział bojowy z wieżą obrotową. Wieża pancerna ma kształt stożka ściętego. W wieży znajduje się zasadnicze uzbrojenie wozu: 73 mm armata 2A28 Grom i sprzężony z nią karabin maszynowy PKT. Nad lufą armaty znajduje się wyrzutnia 9P122 pocisków 9M14M Malutka (w nowszych wozach zastąpiona przez wyrzutnię pocisków 9M111 Fagot umieszczoną na wieży). Uzbrojenie nie jest stabilizowane.

Armata 2A28 jest ładowana ręcznie. Stosowane są naboje PG-15W (przeciwpancerne) i OG-15W (odłamkowe). Zapas amunicji go km PKT wynosi 2000 sztuk. Dodatkowo w wozie przewożone są zapasowe ppk 9M14 Malutka.

Do celowania służy działonowemu dzienno-nocny celownik, a obserwację poza polem widzenia celownika zapewniają peryskopy.

Pomiędzy wieżą, a przedziałem napędowym znajduje się mały przedział desantowy. Zajmują w nim miejsce trzej żołnierze desantu.

BMD-1 jest przystosowany do transportu drogą powietrzną (samolotami An-12, An-22, Ił-76, An-124 i śmigłowcami Mi-6, Mi-26). BMD może być zrzucany na spadochronie (załoga desantuje się osobno). Zrzut może by wykonywany z małej wysokości przy pomocy specjalnego spadochronu wyciągającego platformę z BMD z samolotu, albo z dużej wysokości na platformie desantowej PRSm-915 wyposażonej w system spadochronów (prędkość opadania 15-20 m/s), oraz system silników rakietowych zmniejszających końcową prędkość opadania do 6-7 m/s. Po wylądowaniu, załogi wozów odszukują pojazd wykorzystując kodowany sygnał nadawany przez pojazd (inny dla każdego wozu).

[edytuj] Bibliografia

• Magnuski, Janusz. Rodzina wozów BMD (I). Nowa Technika Wojskowa. 1993, nr 7-8. ISSN 1230-1655.
• CH. Kiedy pancerz spada... z nieba. Komandos. 1994, nr 2(24), str. 25-27. ISSN 0867-8669.
• Igor Witkowski: Lekkie i średnie opancerzone wozy bojowe. Warszawa: Wydawnictwo WiS. ISBN 83-86028-02-5.