Flet
Z Wikipedii
Flet – instrument dęty drewniany z grupy aerofonów wargowych. Zazwyczaj ma postać cienkiej, pustej w środku rurki (istnieją również flety o innych kształtach, np. okaryna).
Najbardziej znanymi odmianami fletów są flet poprzeczny, popularny instrument muzyki poważnej, oraz flet prosty, powszechnie wykorzystywany jako pomoc dydaktyczna na zajęciach wychowania muzycznego w szkołach.
Pierwsze ślady fletów odnajduje się w Chinach. Szacuje się, że powstały ok. 4000 tys. lat przed naszą erą. Istnieją poszlaki, które pozwalają wierzyć, że flet poprzeczny znany był już w starożytności. Na pewno jednak był znanym i popularnym instrumentem już w średniowieczu. W XI-wiecznej kopii z modlitewnika św. Grzegorza z Nazjanzu, którego oryginał pochodzi z IX wieku, znajduje się rysunek pasterza grającego na flecie poprzecznym. W następnych wiekach flet pojawia się często w ikonografii świeckiej i kościelnej. Flet staje się częstym atrybutem anioła, prawdopodobnie ze względu na "niebiańskie" brzmienie. Występuje także w ikonografii militarnej, obok bębnów i trąb. Analiza obrazów o charakterze świeckim pokazuje, że flet poprzeczny oraz flet prosty był często wykorzystywanym instrumentem dworskim obok lutni, harfy i rebec.
Najnowsze badania odkryły fakt, że pierwsze FORMY fletów pochodzą z okresu 35 000 lat temu.
Pierwszy zbiór muzyczny, w którym znalazły się utwory również na flet, pochodzi z około 1330 roku. Śpiewnik Johannesa Hadlauba zawiera 54 pieśni przeznaczonych na głos przy akompaniamencie skrzypek i fletu. Około 1360 poeta Guillaume de Machaut w jednym ze swych pism wyjaśnia różnice pomiędzy fletem prostym a poprzecznym. W tym samym czasie Eustache Deschamps w swych pismach sugeruje, że flet jednakowo nadaje się do wykonywania muzyki dworskiej jak i militarnej.
W 1533 Pierre Attaingnant w Paryżu publikuje dwie kolekcje 58 pieśni. Większość z nich przeznaczona jest na flet poprzeczny, inne na flet prosty lub na oba instrumenty. W 1600 Aurelio Virgiliano w swym Il Dolcimelo zawiera Ricercare na flet. Jest to pierwsza znana solowa kompozycja na flet. W 1702 Michel de Labarre's componuje Pieces pour la flûte traversière avec la basse-continue. Pierwsza barokowa kompozycja na flet. W 1707 Jacques Martin Hotteterre, publikuje pierwszy podręcznik gry na flecie Principes de la flûte traversière. 1740 Fryderyk Wielki, zamiłowany flecista amator, zostaje królem Prus. W 1779 zaczyna swą karierę jako cudowne dziecko niewidomy Friedrich Ludwig Dülon, pierwszy wirtuoz fletu. W tym samym czasie powstaje wiele solowych utworów na flet pisanych przez wszystkich wielkich kompozytorów klasycystycznych. Pod koniec XVIII wieku na Paryskim konserwatorium naucza aż pięciu profesorów gry i kompozycji na flet. W wieku XIX popularność fletu zaczyna nabierać rozmiaru manii, przypominając tę związaną z gitarą w latach sześćdziesiątych XX wieku. Flet staje się ważnym instrumentem amatorskim, zajmuje też stałe miejsce w orkiestrze i jako instrument solowy. Występuje wielu wirtuozów instrumentu: Ludwig Dülon (1769-1826), Charles Nicholson (1795-1837), Theobald Boehm (1794-1881), Caspar Fürstenau (1772-1819), Joseph Richardson (1814-1862), Adolphe Hennebains (1862-1914) i inni.
W XX wieku flet utrzymuje swoją popularność w muzyce poważnej. Szczególnie wraz z odkrywaniem muzyki baroku, staje się ważnym instrumentem. Zostaje także, choć w dość ograniczonym zakresie, zaadaptowany jako instrument jazzowy. Pierwszym znanym jazzowym flecistą był Wayman Carver z orkiestry Chicka Webba. Inni znani jazzowi fleciści to: Tony Scott, Herbie Mann, Hubert Laws i Jerome Richardson. Także w rocku, szczególnie w progresywnym, flet staje się popularnym i ważnym instrumentem. W stałym składzie instrumentalnym posiadają go takie grupy jak Genesis (Peter Gabriel), Jethro Tull (Ian Anderson), Focus (Thijs Van Leer), Gryphon, Gong, Renaissance, Mike Oldfield i inne.
Do najsłynniejszych współcześnie flecistów na świecie należą m. in.: James Galway, Emmanuel Pahud, Janos Balint, William Benett, Andreas Adorjan, Peter-Lukas Graf, Pierre-Yves Artaud, Philippe Bernold, Alain Marion, Aurele Nicolet, Patrick Gallois i inni.
