Jakub Berman
Z Wikipedii
Jakub Berman (ur. 23 grudnia 1901 w Warszawie, zm. 10 kwietnia 1984 w Warszawie) - polski działacz komunistyczny pochodzenia żydowskiego, brat Adolfa Bermana.
Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim. W 1924 roku został członkiem Związku Młodzieży Komunistycznej, a w 1928 - Komunistycznej Partii Polski (KPP). Po niemieckim najeździe na Polskę w 1939 udał się na wschód. Wiosną 1941 został jednym z redaktorów "Sztandaru Wolności" - organu komunistycznej Partii Białorusi. Od listopada 1941 do maja 1943 był kierownikiem polskiego kursu w szkole komunistycznej w Kusznarenkowie, szkoląc działaczy Polskiej Partii Robotniczej (PPR). W grudniu 1943 powołano go na sekretarza wydziału krajowego Związku Patriotów Polskich (ZPP).
Współorganizator Centralnego Biura Komunistów Polskich oraz Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN) w ZSRR (1944), od sierpnia 1944 do maja 1956 członek Biura Politycznego PPR, następnie PZPR, 1952-1954 członek Prezydium Rady Ministrów, 1954–1956 wicepremier. W latach 1949–1954 był członkiem Komisji Biura Politycznego KC PZPR ds. Bezpieczeństwa Publicznego, nadzorującej aparat represji stalinowskich w Polsce, współodpowiedzialny za zbrodniczą działalność Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Koordynował przygotowywania licznych procesów politycznych, prześladowania kilkusettysięcznej rzeszy członków AK, BCh i NSZ. W drugiej połowie lat 40. tak umocnił swoją pozycję, że stanowił wraz z Bolesławem Bierutem i Hilarym Mincem trójkę stanowiącą najściślejsze kierownictwo PZPR. Bez zajmowania eksponowanych stanowisk, kierował ideologią partii komunistycznej oraz aparatem terroru. Był uważany za tzw. "szarą eminencję".
Karierę polityczną zakończył w ramach "odwilży październikowej" 1956, w maju 1957 usunięty z PZPR. W 1983 odznaczony medalem Krajowej Rady Narodowej.
