Jan z Dukli

Z Wikipedii

Bohdan Chmielnicki z Tuhaj Bejem pod Lwowem, obraz Jana Matejki, na obłoku unosi się św. Jan z Dukli

Pomnik Jana z Dukli na kolumnie przed lwowskim kościołem Bernardynów. Stan sprzed 1945

Kościół OO. Bernardynów we Lwowie. Stan z 2003.

Neogotycka kaplica z 1908 roku postawiona w miejscu pustelni na górze Zaśpit.

Cudowne źródełko znajdujące się pod kaplicą.

"Studzienka" na górze Cergowej

Rekonstrukcja wnętrza chaty, w której mieszkał św. Jan kiedy był pustelnikiem.

Święty Jan z Dukli (ur. ok. 1414 w Dukli, zm. 29 września 1484 we Lwowie).

[edytuj] Życiorys

Urodzony ok.1414r. w Dukli w rodzinie mieszczańskiej. Uczył się w rodzinnym mieście, jak też później w Krakowie. W młodości przebywał w pustelni na wzgórzu Zaśpit w Trzcianie koło Dukli. Opuściwszy pustelnię (ok. 1440) wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych - franciszkanów. Studiował w Krakowie. W zakonie pełnił funkcję kaznodziei i gwardiana, czyli przełożonego klasztoru w Krośnie w l.1438 -1440,gdzie rozbudował świątynię, oraz od r.1444 we Lwowie (w klasztorach franciszkańskich, zgodnie z poleceniem założyciela św. Franciszka z Asyżu, kaznodziejami mogli być tylko wybitnie zdolni i urobieni wewnętrznie kapłani). Pełnił też urząd kustosza kustodii, tzn. przełożonego franciszkańskiego okręgu lwowskiego. Po zreformowaniu zakonu franciszkanów przez św. Bernardyna ze Sieny i powstaniu klasztorów bernardynów w Polsce, na skutek działalności w 1453r. Jana Kapistrana, Jan z Dukli przeszedł do ich zakonu, mając 60 lat. Pełnił tam również funkcje kaznodziei i spowiednika w klasztorach w Poznaniu i Lwowie. Pod koniec życia poważnie chorował i utracił wzrok. Zmarł 29 września 1484 r. i został pochowany we Lwowie w kościele bernardyńskim.

Po śmierci od razu otoczyła go cześć wiernych. W 1733 papież Klemens XII ogłosił Jana z Dukli błogosławionym. Od 1945 jego relikwie spoczywały w kościele bernardynów w Rzeszowie, a od 1974 są w Dukli. Od 1948 toczył się w Rzymie proces kanonizacyjny. Kanonizował go papież Jan Paweł II w Krośnie 10 czerwca 1997.

W 1739 papież Klemens XII ogłosił bł. Jana patronem Korony i Litwy. Św. Jan jest także patronem archidiecezji przemyskiej, Lwowa, rycerstwa polskiego, jego postać widnieje też w herbie Dukli. W ikonografii przedstawiany jest jako niewidomy, w habicie franciszkańskim, padają na niego promienie światła. Czczony także przez Ormian i wyznawców prawosławia. W Krośnie Jan Paweł II w 1997 roku, po Mszy beatyfikacyjnej na lotnisku w Krośnie, poświęcił świątynię nazwaną imieniem tego świętego, czyli pod wezwaniem św. Piotra i Jana z Dukli. Liturgiczne wspomnienie obowiązkowe św. Jana z Dukli przypada na dzień; 8 lipca (dawniej 3 października, w którym odbywa się odpust w świątyni w Krośnie), a na Pustelni św. Jana - na "Puszczy"- w miejscowości Trzciana (powiat krośnieński), przypada; w pierwszą sobotę lipca, w Sanktuarium dukielskim u Bernardynów, gdzie znajduje się jego trumienka; w niedzielę po pierwszej sobocie lipca, zaś przy " Złotej Studzience" z błogosławieństwem dzieci, na górze Cergowej; w trzecią niedzielę lipca.

Kościółek przy Pustelni w Trzcianie, jak również znajdujące się obok źródełko, którego wodzie przypisywana jest cudowna moc, jest miejscem chętnie odwiedzanym zarówno przez pielgrzymów, jak i turystów. Remont osuwiska przy Kościółku na górze Zaśpit został przeprowadzony w roku 2000 i 2005.

[edytuj] Ciekawostki

Stara grafika przedstawiająca cudowne ocalenie Lwowa przez Jana z Dukli w 1648

Wg relacji zawartej w szkicu historycznym "Oblężenie Lwowa w roku 1648" znanego XIX-wiecznego historyka lwowskiego Ludwika Kubali, św. Jan z Dukli przyczynił się do ocalenia Lwowa.

Ten niespodziewany odwrót nieprzyjaciela, a z nim ocalenie miasta, przypisywano cudowi i opowiadano, że Chmielnicki i Tuchajbej ujrzeli w chmurach wieczornych nad klasztorem Bernardynów postać zakonnika klęczącego z wzniesionymi rękami i widokiem tym przestraszeni dali znak do odwrotu. OO. Bernardyni uznali, że to był błogosławiony Jan z Dukli; to też po opuszczeniu Lwowa przez kozaków, całe miasto udało się do grobu jego z procesyją, złożyło na jego grobie koronę, a w następnym roku wystawiło przed kościołem Bernardynów kolumnę, która do dziś dnia istnieje. Na szczycie tejże znajduje się postać Jana z Dukli w takiej postawie, jak go wówczas w chmurach widziano, a w środku kolumny napis: Miasto Lwów za przyczyną Jana z Dukli 1648 cudownie uwolnione od oblężenia Bohdana Chmielnickiego i Tuhaja Beja, hana tatarskiego, pomnik ten wystawiło 1649.