Cergowa
Z Wikipedii
| Cergowa | |
| Województwo | podkarpackie |
| Powiat | krośnieński |
| Gmina | Dukla |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
1400 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
13 |
| Kod pocztowy | 38-450 |
| Tablice rejestracyjne | RKR |
Cergowa – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Dukla. Nad wsią góruje masyw Cergowej (716 m n.p.m.).
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Nazwę wsi wielu naukowców wywodzi z języka celtyckiego: cerg – krąg i w ciągu wieków ewoluowała z Czergowa (1359)(Cergowa (1359), Cyrgow (1384), Czirgow (1403) Cergowa (1589), Cyrgów, Cyrgowa) w kierunku obecnej nazwy (Cergowa).
W epoce kamienia i w epoce brązu istniała tu osada. Świadczą o tym odkryte pozostałości pracowni kamieniarskich na północnym wschodzie od wsi w rejonie „Małej Góry” 22 maja 1359 roku, król Kazimierz Wielki wydał przywilej Marcinowi „de Czergowa” założenia wsi Cergowa. Cergowa została założona, podobnie jak większość okolicznych miejscowości, początkowo na prawie wołoskim, a potem na prawie magdeburskim. Przywileje kazimierzowskie potwierdził król Władysław Jagiełło w dniu 14 czerwca 1396 roku. 2 kwietnia 1384 r. Cergowa występuje w spisie wsi przekazanych biskupstwu przemyskiemu. Maria (królowa Węgier) nadała biskupstwu w 1384 pięć włości: Brzozów, Cergową, Domaradz i Równe w ziemi sanockiej oraz Radymno w przemyskiej.
W latach 1436 - 1438 w lasach na Cergowej żył św. Jan z Dukli i do dzisiaj wierni z jego pobytem wiążą legendę o złotej studzience istniejącej na pobliskim wzgórzu. Ale i w następnych wiekach żyli tu też pustelnicy a nawet ukrywali się tu w XVII w. zbójnicy.
20 grudnia 1608 roku Maciej Pstrokoński - biskup przemyski włączył do majątku biskupów przemyskich między innymi Cergowę.
W latach 1665 – 1727 Gabriel Rzączyński, jezuita, przyrodnik, wykładowca w szkołach jezuickich, opisał jaskinie na górze Cergowej w swoim dziele Historia Naturalia Curiosa Regni Polonia Magni Ducatus Litanie…
W l.1768 - 1772 w Cergowej stacjonowali konfederaci barscy. Spis z lat dwudziestych XX wieku wykazał 1043 Polaków, 10 Rusinów i 31 Żydów.
W Cergowej istnieje; dwór oraz park dworski ze starymi dębami.
[edytuj] Ludzie związani z Cergową
Płk Jan Szczurek Cergowski, "Sławbor", "Mestwin" ( 1897 -1972) – prezes OZ WiN. Urodzony w Cergowej w 1897, uczeń w Krośnie, artylerzysta. W 1919 w Armii gen. Hallera, we Włoszech we Francji, w kampanii wrześniowej oficer sztabu płk. Stanisława Tatara, w konspiracji od października 1939 r., w SZP-ZWZ na Zamojszczyźnie, w 1941 Komendant Okręgu Stołecznego NOW. W 1942 r. szef Wydziału Artylerii w KG AK.
Siedziba gminy: Dukla
Wsie sołeckie: Barwinek • Cergowa • Chyrowa • Daliowa • Głojsce • Iwla • Jaśliska • Jasionka • Lipowica • Łęki Dukielskie • Mszana • Myszkowskie • Nadole • Nowa Wieś • Olchowiec • Posada Jaśliska • Równe • Szklary • Teodorówka • Trzciana • Tylawa • Wietrzno • Wola Niżna • Zawadka Rymanowska • Zboiska • Zyndranowa
