Jarzmianka większa
Z Wikipedii
Jarzmianka większa | |
![]() |
|
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | araliowce |
Rodzina | wąkrotowate |
Rodzaj | jarzmianka |
Gatunek | jarzmianka większa |
Nazwa systematyczna | |
Astrantia major L. | |
Synonimy | |
A. maior L. | |
![]() |
Jarzmianka większa (Astrantia major L.) – gatunek byliny należący do rodziny wąkrotowatych. Występuje w południowej i środkowej Europie, głównie w górach. W Polsce występuje głównie na południu (ma u nas północną granicę zasięgu). Roślina średnio pospolita, w górach występuje częściej niż na niżu. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, naga, żebrowana, ulistniona. Wysokość 40-80 cm.
- Liście
- Ulistnienie skrętoległe. Zarówno liście odziomkowe, jak i łodygowe na długich ogonkach, głębokodłoniastodzielne, nagie. Ich odcinki mają odwrotnie jajowaty kształt, są wrębne i ząbkowane.
- Kwiaty
- Kwiatostan złożony – kwiaty zebrane w baldaszki, a te z kolei w nieregularne grono. Swoim wyglądem przypomina pojedynczy kwiat. Baldaszki otoczone białawymi lub czerwonymi pokrywkami o takiej samej długości, jak baldaszek. Błoniaste pokrywki są zwarte, całobrzegie i mają lancetowaty kształt. Korona kwiatów złożona z 5 białych, lub różowawych płatków. Przedprątne, owadopylne kwiaty kwitną od lipca do sierpnia.
- Owoc
- Rozłupka o długości ok. 6 mm, wyrastająca na szypułkach o długości kwiatów, lub nieco dłuższych.
- Biotop, wymagania
- Lasy liściaste, zarośla, łąki, ziołorośla. W górach rośnie od regla dolnego po piętro kosówki, rzadko można ją spotkać także wpiętrze halnym. Występuje zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Fagetalia i Ass. Astrantio-Fraxinetum.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna : uprawiana czasami jako roślina ozdobna, zwłaszcza w parkach. Szczególnie nadająca się na rabaty, oraz w w kompozycjach z innymi roślinami. Dobrze rośnie w półcienistych miejscach.
Zobacz też: rośliny tatrzańskie.
[edytuj] Bibliografia
- Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Zbigniew Mirek, Halina Pięknoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
- Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.