Kocimiętka

Z Wikipedii

Kocimiętka
Kocimiętka właściwa
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	kocimiętka
Nazwa systematyczna
Nepeta L.
Galeria zdjęć i grafik

Kocimiętka Mussina

Kocimiętka (Nepeta L.) - rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych. Rodzaj obejmuje około 250 gatunków.

Rośliny tego rodzaju pochodzą z umiarkowanych stref Europy i Azji oraz gór Afryki. Szczególna różnorodność gatunków występuje w rejonie śródziemnomorskim i na wschód aż do Chin. Niektóre gatunki rozpowszechniły się na nowych obszarach, w tym zawędrowały do Ameryki Północnej.

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój

Większość gatunków to wieloletnie rośliny zielne, niektóre są jednoroczne.

Łodyga

Mocna, rozrośnięta.

Liście

Sercowate, zielone do szarozielonych, ułożone naprzeciwlegle, ogonkowe. Brzeg blaszki liściowej karbowany lub ząbkowany.

Kwiaty

Białe, niebieskie, różowe lub liliowe. Zebrane na szczytach łodyg w nibyokółka.

[edytuj] Systematyka

Pozycja w systemie Reveala 

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa jasnotowe (Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takhtajan, rząd jasnotowce (Lamiales Bromhead), podrząd Lamiineae Bessey in C.K. Adams, rodzina jasnotowate (Lamiaceae Lindl.), podrodzina Nepetoideae Kostel., plemię Nepeteae Dumort., podplemię Nepetinae Coss. & Germ., rodzaj kocimiętka (Nepeta L.)^[1].

Gatunki flory Polski^[2]

• kocimiętka Mussina (Nepeta mussinii) - efemerofit
• kocimiętka naga (Nepeta pannonica L. syn. N. nuda L.)
• kocimiętka wielkokwiatowa (Nepeta grandiflora M. Bieb.) - efemerofit
• kocimiętka właściwa (Nepeta cataria L.)

Gatunki uprawiane^[3]

• kocimiętka Faassena (Nepeta x faassenii Bergm.)
• kocimiętka modra (Nepeta cyanea Stev.)
• kocimiętka siarkowa (Nepeta sulphurea K. Koch)
• kocimiętka syberyjska (Nepeta sibirica L.)
• kocimiętka sztywna (Nepeta strictifolia Pojark.)
• kocimiętka ukraińska (Nepeta ucrainica L.)
• kocimiętka żyłkowana (Nepeta nervosa Royle.)

Pozostałe gatunki

[edytuj] Zastosowanie

Kocimiętki znajdują zastosowanie w ziołolecznictwie. Są to również ważne rośliny miododajne. Wydajność z 1 hektara wynosi 150-200 kilogramów miodu. Dlatego warto sadzić je w pobliżu pasiek.

[edytuj] Wpływ na koty

Zachowanie kota w pobliżu kocimiętki

Kocimiętka znana jest także z wpływu, jaki wywiera na koty, od czego pochodzi nazwa rodzaju. Około 2/3 kotów jest podatnych na działanie kocimiętki, cecha ta jest dziedziczna.

Rośliny zawierają terpeny, będące prawdopodobnie kocim feromonem. Kiedy kot wyczuwa kocimiętkę zaczyna się w niej tarzać, chwytać łapami, gryźć, lizać, następnie głośno mruczy i miauczy. Trwa to około 10 minut, po czym zwierzę traci zainteresowanie rośliną. Po kolejnych 2 godzinach cały proces może zajść na nowo. Małe kocięta i starsze koty wykazują mniejsze zainteresowanie kocimiętką, bardzo wyczulone na jej działanie wydają się być osobniki w wieku rozrodczym.

Przynajmniej trzy gatunki kocimiętki przyciągają koty, są to: Nepeta cataria, N. grandiflora i N. × faassenii. Większość pozostałych gatunków nie została przebadana pod tym kątem.

Naturalne krzyżówki:

• Nepeta × faassenii

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Nepeta wg Reveala
2. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland - a chekclist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1. 
3. ↑ Ludmiła (red.) Karpowiczowa: Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.