Kruszczyk błotny
Z Wikipedii
| Kruszczyk błotny | |||||||||||||||||||||||||||||
 |
|||||||||||||||||||||||||||||
| Systematyka wg Reveala | |||||||||||||||||||||||||||||
| Domena | jądrowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Królestwo | rośliny | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podkrólestwo | naczyniowe | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nadgromada | nasienne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gromada | okrytonasienne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Klasa | jednoliścienne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rząd | storczykowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzina | storczykowate | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzaj | kruszczyk | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gatunek | kruszczyk błotny | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
| Epipactis palustris (L.) Crantz | |||||||||||||||||||||||||||||
| Synonimy | |||||||||||||||||||||||||||||
| E. palustris (Mill.) Crantz | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
 Galeria zdjęć i grafik |
|||||||||||||||||||||||||||||
.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
Kruszczyk błotny (Epipactis palustris (L.) Crantz) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny storczykowatych. Występuje w środkowej Europie. W Polsce, podobnie, jak i w środkowej Europie roślina dość rzadka. Pospolita jest natomiast na zachodnich terenach byłego Związku Radzieckiego.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, obła, pojedyncza i nie rozgałęziająca się, o wysokości najczęściej 30–60 cm, cała miękko i gęsto owłosiona. Dołem zielona, górą czerwonawa lub brązowa. Górne międzywęźla niewiele dłuższe od pozostałych.
- Liście
- O kształcie podługowato-lancetowatym, ostre lub krótko zaostrzone, na brzegu owłosione, w dotyku szorstkie. Liczne liście wyrastają spiralnie na łodydze i mają czerwonawe unerwienie.
- Kwiaty
- Zebrane w luźne grono zawierające 8–15 kwiatów z drobnymi przysadkami na górnej części bezlistnej łodygi. Kwiaty duże, bez zapachu. Okwiat z zewnątrz brunatnozielony, wewnątrz białawy, lekko zaróżowiony. Działki okwiatu tępe, lub krótko zaostrzone, nagie, lub tylko słabo owłosione. Warżka biała z czerwonymi żyłkami. Jej przedni człon jest okrągłego kształtu i ruchomy, oddzielony dużym wcięciem. Człon nasadowy jest płaski i posiada 2 trójkątne łatki. Szypułka kwiatowa silnie owłosiona. Roślina kwitnie od czerwca do sierpnia. Kwiaty nie produkują nektaru, są jednak odwiedzane przez owady, które zbierają pyłkowiny. Odbywa się to w ten sposób, że owad siadając na warżce odgina swoim ciężarem jej część szczytową, a pyłkowina przykleja mu się do głowy. W niesprzyjających warunkach ( np. podczas długotrwałych opadów), gdy owady nie odwiedzają kwiatów, dochodzi do samozapylenia.
- Korzeń
- Pod ziemią kłącze o długich międzywęźlach.
- Biotop, wymagania
- Torfowiska, wilgotne łąki, czasami na obrzeżach lasów. Preferuje gleby wapienne. występuje na niżu i w niższych położeniach górskich. Geofit ryzomowy. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O/All. Caricetalia davallianae.
[edytuj] Zmienność
Tworzy mieszańce z kruszczykiem rdzawoczerwonym (Epipactis atrorubens). Jest gatunkiem mało zmiennym morfologicznie. Niewielka zmienność dotyczy tylko ubarwienia kwiatów, które mogą mieć kolor od ciemnoczerwonego po prawie zielony.
[edytuj] Ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Jej liczebność maleje wskutek osuszania podmokłych terenów. Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[1] w grupie gatunków narażonych na wymarcie (kategoria zagrożenia V).
Przypisy
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
[edytuj] Bibliografia
- Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Szafer Władysław, Kulczyński Stanisław, Pawłowski Bogumił. Rośliny polskie. PWN, Warszawa, 1953.
