Marian Malinowski
Z Wikipedii
Marian Malinowski | |
---|---|
ps. Pobóg, konsp. Tadeusz Wolski | |
Życie | ![]() kapitan |
Data urodzenia | 29 kwietnia 1900 Łódź |
Data śmierci | 22 kwietnia 1977 Łódź |
Kariera | |
W służbie od | |
Pełniona funkcja | dowódca |
Główne wojny i bitwy | wojna polsko-bolszewicka, powstanie warszawskie |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Kapitan Marian Malinowski ps. "Pobóg" kons. Tadeusz Wolski (ur. 29 kwietnia 1900 w Łodzi, zm. 22 kwietnia 1977 w Łodzi), oficer WP, dowódca 4. kompani VIII zgrupowania Armii Krajowej, wchodzącego w skład Zgrupowania „Krybar”, walczącego w Powstaniu Warszawskim na Powiślu.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
W latach 1913-1918 r. związany z ruchem niepodległościowym - najpierw jako członek Polskiej Organizacji Skautowej, a następnie POW – w 1918 roku bierze czynny udział w rozbrajaniu Niemców w Łodzi.
[edytuj] Wojna polsko-rosyjska 1920 r
Po ochotniczym zgłoszeniu się do wojska, otrzymał przydział do 1-go Batalionu Harcerskiego WP, a następnie do plutonu Osłony Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego w Belwederze i na wyjazdach. Był też instruktorem tworzącej się Kompanii Osłony Naczelnego Wodza. Na własną prośbę przydzielony na front do 5 Pułku Piechoty Legionów, z którym jako zastępca dowódcy plutonu, a następnie jako dowódca plutonu, przeszedł szlak Wilno-Dzwińsk-Kijów-Warszawa, aż do końca wojny polsko-rosyjskiej w 1920 r. Przeniesiony do rezerwy w lutym 1922 roku
Urzędnik instytucji prywatnych. Pracuje społecznie jako sekretarz Zarządu Okręgu Związku Oficerów Rezerwy. Komendant Obwodu Związku Strzeleckiego w Łodzi, zawodnik – piłkarz (w latach 20-tych) i lekkoatleta, a następnie członek zarządu i prezes Robotniczego Towarzystwa Sportowego Widzew w Łodzi.
[edytuj] II wojna światowa
W marcu 1939 mianowany porucznikiem rezerwy, a we wrześniu 1939 r. reklamowany od czynnej służby wojskowej przez przemysł wojskowy. Po wejściu Niemców do Łodzi poszukiwany przez gestapo za działalność antyhitlerowską, szczególnie w ostatnim miejscu pracy.
W lutym 1940 roku, jako Tadeusz Wolski, przedostał się do Warszawy, gdzie kontynuował rozpoczętą w Łodzi działalność konspiracyjną służąc m.in. w SZP, ZWZ oraz AK w ramach Grupy Operacyjnej WP „Edward” pod dowództwem płk „Radwana” – Edward Pfeiffer – do likwidacji w lipcu 1944 roku – jako dowódca batalionu.
[edytuj] Powstanie Warszawskie
W lipcu 1944 r. został mianowany do stopnia kapitana i z tym stopniem objął dowództwo 4 kompanii VIII Zgrupowania AK „KRYBAR” na Powiślu, która w pierwszych godzinach powstania atakowała Pałac Namiestnikowski oraz hotel „Bristol”, a następnie przez ponad miesiąc utrzymywała w rękach powstańców kwartał ulic Bednarska, Dobra, Tamka, Solec/Browarna/Furmańska, biorąc m.in. udział w atakach na budynki Uniwersytetu Warszawskiego, aby 5 września wycofać się do Śródmieścia. Po kapitulacji Powstania trafił do obozu Bergen-Belsen, a następnie Gross Born.
Po zakończeniu wojny jako żołnierz AK mógł podjąć pracę jedynie w przemyśle włókienniczym i kolejowym, nadal jednak pracował społecznie w RTS Widzew Łódź (od 1957 jako prezes honorowy) oraz Łódzkim Okręgowym Związku Piłki Nożnej.
Żonaty (od października 1939 roku) z Eufemią Malinowską (Pilichowska) ps. Myszka, miał syna: Janusza (ur. 11 kwietnia 1947 w Łodzi, zm. 9 stycznia 1993 r. w Łodzi)
Czynny udział w działalności niepodległościowej i walce zbrojnej w latach 1905-1945 brało także rodzeństwo Mariana Malinowskiego: Henryk Pobóg-Malinowski (1889-1931), Maria Sylwia Szymańska (Pobóg-Malinowska) (1892-1978), Seweryn Malinowski (1898-1952), Bogdan Malinowski (1908-1943),
[edytuj] Odznaczenia
Order Virtuti Militari, Krzyż Walecznych 3-krotnie, Krzyż Armii Krajowej, Warszawski Krzyż Powstańczy (pośmiertnie), Medal Niepodległości, Krzyż za Wojnę, Medal Łotewski za wojnę, Krzyż P.O.W., Krzyż Legionowy, Krzyż 5 pułku piechoty legionów, Medal Wojska 4-o krotnie, Złoty Krzyż Zasługi, Honorowa Odznaka m. Łodzi, Medal za Zasługi w Kulturze Fizycznej, Medal 100-lecia Sportu Polskiego, Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej
[edytuj] Awanse
- starszy legionista - 15.II.1919, kapral - 27.IV.1919, plutonowy - 3.VII.1919, sierżant - 10.X.1920, podporucznik - 1.V.1921, porucznik - 19.III.1939, kapitan - 28.VII.1944
[edytuj] Przekazanie Akt Mariana Malinowskiego do AAN
4 marca 2008 roku w Sali Złotej Pałacu Kazimierzowskiego na Uniwersytecie Warszawskim odbyło się uroczyste przekazanie do zasobu Archiwum Akt Nowych Akt Mariana Malinowskiego, w tym m.in. archiwum 4 Kompanii Grupy "KRYBAR" Armii Krajowej.
[edytuj] Linki zewnętrzne
Archiwum Akt Nowych [1]
[edytuj] Bibliografia
- Włodzimierz Rosłoniec, Grupa „Krybar” Powiśle 1944, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1989
- Aleksander Michalak, „Olczak” nie wraca, Polska Fundacja Kulturalna , Londyn 1993
- Adam de Michelis, Alicja Rudniewska, Pod rozkazami"Konrada",Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1993