See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Modena - Wikipedia, wolna encyklopedia

Modena

Z Wikipedii

Współrzędne: 44°38'46" N 10°55'33" EGeografia

Modena
Herb
Herb Modeny Flaga Modeny
Państwo Włochy Włochy
region Emilia-Romania
Powierzchnia 182 km²
Położenie 44° 38' 46 '' N
10° 55' 33 '' E
Wysokość 34 m n.p.m.
Ludność (2005)
• liczba ludności
• gęstość

180 638[1]
989 os./km²
Nr kierunkowy 059
Kod pocztowy 41100
Położenie na mapie kraju
Modena
Modena
Modena
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Modenamiasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania, w prowincji Modena. Leży w dolinie Padu; przepływają przez nią dwie rzeki: Secchia i Panaro. 10 kilometrów na południe od miasta zaczynają się pierwsze wzniesienia Apeninów, a konkretnie Apeniny Toskańsko-Emiliańskie (Appennino Tosco-emigliano).

Spis treści

[edytuj] Dane statystyczne

Wg danych za 2006, Modena liczy 180 469 mieszkańców, z czego 9,7% to obcokrajowcy. Na obszarze metropolii zaś (wyznaczonej przez miejscowości Carpi-Sassuolo-Vignola-Castelfranco Emilia) żyje ponad 400 000 osób.[1]

[edytuj] Gospodarka

Miasto jest drugą po Bolonii potęgą gospodarczą regionu. W granicach metropolii mają swoje siedziby słynni włoscy producenci samochodów wyścigowych: Ferrari (w Maranello), Maserati (w samym mieście), De Tomaso (na peryferiach) oraz Pagani (w San Cesario sul Panaro, kilka kilometrów na południowy-wschód od miasta). Do wymienionych powyżej producentów samochodów wyścigowych należy jeszcze dodać Lamborghini, które ma swoją siedzibę w pobliskim Sant'Agata Bolognese. Poza tym, nie sposób pominąć przemysłu ceramicznego (w szczególności w Sassuolo) oraz tekstylnego (Carpi). Modena jest także ważnym węzłem komunikacyjnym; łączą się tu dwie autostrady: A1 (zwana Autostradą Słońca, Autostrada del Sole) prowadząca z Mediolanu do Rzymu i dalej do Neapolu, oraz A22 prowadząca do Brennero, przejścia granicznego na granicy z Austrią.

[edytuj] Edukacja

Modena, wspólnie z miastem Reggio Emilia, stolicą sąsiedniej prowincji o tej samej nazwie, tworzy ważne uniwersyteckie dwumiasto, siedzibę Uniwersytetu Modeny i Reggio Emilia (Università degli Studi di Modena e Reggio Emilia), utworzonego w 1175 i rozwiniętego przez Franciszka II d'Este w 1686. Uniwersytet tradycyjnie przoduje w fakultetach prawa i medycyny. Włoscy oficerowie kształcą się we Włoskiej Akademii Wojskowej w Modenie. Zaś Biblioteca Estense stanowi repozytorium archiwalnych zbiorów historycznych, w tym ok. 3000 rękopisów.

[edytuj] Historia

Modena była pierwotnie osadą etruską, potem gallijską. W roku 183 p.n.e.[2] stała się kolonią rzymską, nosząc nazwę Mutina (prawdopodobnie od etruskiego słowa oznaczającego pagórek, wzgórze). Między V i VII wiekiem kilkakrotnie opuszczana z powodu powodzi, ostatecznie została zaludniona po ustanowieniu jej stolicą biskupią. Okres panowania biskupów zaowocował wzniesieniem przepięknej romańskiej katedry, w której znajduje się grobowiec św. Geminiano, patrona miasta i lokalnej archidiecezji.

Panowanie biskupów skończyło się w 1135, kiedy miasto uzyskało autonomię, jednak ponad sto lat później, w 1249 gibellińska Modena została podbita przez gwelficką Bolonię i w 1288 poddała się rodowi d'Este z Ferrary. W 1598 książę Cezar d'Este przeniósł do Modeny swoją stolicę i od tej pory miasto nabrało charakteru miasta książęcego.

[edytuj] Zabytki

Ghirlandina w Modenie
Ghirlandina w Modenie

Do najpiękniejszych zabytków Modeny należą m.in. katedra (il Duomo), dzwonnica (Ghirlandina), główny plac miejski (Piazza Grande) (wszystkie trzy wpisane na listę światowego dziedzictwa), pałac książęcy (Palazzo Ducale).

[edytuj] Kuchnia

Typowymi składnikami kuchni modeńskiej są szynka parmeńska (prosciutto di Parma) i parmezan. Wytwarza się tu również mortadelę. Typowe potrawy to gniocco fritto oraz crescentina zwana również tigella. Modena jest również słynna przez produkowany tu ocet balsamiczny oraz wino lambrusco.

[edytuj] Ludzie

Sławną współczesną osobistością pochodzącą z Modeny był tenor Luciano Pavarotti (1935-2007). Jego koleżanka z dzieciństwa, sopran Mirella Freni, jest także rodowitym renomowanym głosem tego miasta.

[edytuj] Sport

Mówiąc o Modenie nie można pominąć jej powiązań ze sportem: kolebka inżynierska wyścigów samochodowych, piłka nożna i piłka siatkowa. Oprócz szeregu producentów samochodów najwyższej klasy, swoją siedzibę mają tu dwa kluby: piłkarski Modena FC oraz siatkarski Cimone Modena (grał w nim Dawid Murek).

[edytuj] Miasta partnerskie

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Zródła danych statystycznych: [1] oraz it:Modena
  2. Praca zbiorowa pod redakcja Aleksandra Krawczuka, 2005, Wielka Historia Świata Tom 3 Świat okresu cywilizacji klasycznych, str. 256, Oficyna Wydawnicza FOGRA, ISBN 83-85719-84-9.

[edytuj] Linki zewnętrzne

Commons

Strona internetowa prowincji Modena (it)

Ten zalążek artykułu powstał na podstawie danych włoskiego urzędu statystycznego. Jeśli możesz, rozbuduj to hasło.


aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -