Z Wikipedii
Pasternak zwyczajny (Pastinaca sativa L.) - gatunek rośliny dwuletniej należący do rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) Rośnie dziko i jest bardzo pospolity na całym niżu i w niższych położeniach górskich. Jego odmiana jest także uprawiana jako warzywo.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- W pierwszym roku wytwarza odziomkową rozetę wyprostowanych liści o wys. ok. 40 cm. W drugim roku wytwarza łodygi kwiatostanowe o wys. do 100 cm., kanciasto bruzdkowane, u podstawy delikatnie owłosiona.
- Korzeń
- U dzikich roślin cienki i wcześnie drewniejący, u odmian uprawnych gruby, jadalny o charakterze spichrzowym. Kształt wydłużony (do 35 cm), o białym, silnie pachnącym miąższu.
- Łodyga
- Wzniesiona, o wysokości 30-100 cm. Jest bruzdowana i krótko owłosiona.
- Liście
- Pojedynczo pierzaste; odziomkowe składające się z 4-7 par podługowatych listków o ząbkowanym brzegu, listek szczytowy trójklapowy. Liście łodygowe siedzące, pochwiaste.
- Kwiaty
- Złocistożółte. Płatki korony u nasady zaokrąglone, o tępych końcach, zagiętych do środka. Zebrane są w 6-20 szypułkowe baldachy, szypułki owłosione, nierówne, pokryw i pokrywek brak.
- Owoc
- Jajowatookrągła rozłupka, żółtobrązowej barwy z wąskimi skrzydełkami brzeżnymi.
- Biotop
- Miedze, łąki, śmietniska, przydroża i pola uprawne (chwast). Lubi tereny lekko wilgotne. W Ameryce zdziczały z uprawy stał się uciążliwym chwastem. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Arrhenatherion, Ass. Arrhenathereteum, gatunek wyróżniający dla Onopordetalia [1]
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna: kultywar P. sativa subsp. sativa var. sativa jest uprawiany jako warzywo. Jadalny jest gruby, mięsisty i słodki korzeń, przypominający wyglądem korzeń pietruszki. Zawiera dużo białka, skrobię, pektyny i sporo witaminy C (30 mg %).
- Roślina lecznicza: surowcem zielarskim jest korzeń pasternaku - Radix Pastinacae i owoc - Fructus Pastinacae. Wytwarza się z niego olejek pasternakowy - Oleum pastinacae. Zawiera furanokumaryny (izopimpinelina, sfondyna, bergapten, imperatoryna), flawonoidy (izoramnatyna, izokwertycyna, rutyna) oraz olejki eteryczne.
[edytuj] Ciekawostki
- W dawnych czasach na Podhalu w okresie przednówka zjadano korzenie dziko rosnącego pasternaku.
Przypisy
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
[edytuj] Bibliografia
- Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Galeria zdjęć i grafik
