Powiat olkuski
Z Wikipedii
Powiat olkuski | |||||||||||
|
|||||||||||
Położenie na mapie województwa |
|||||||||||
Województwo | małopolskie | ||||||||||
Siedziba władz powiatu | Olkusz | ||||||||||
Starosta | Leszek Konarski | ||||||||||
Powierzchnia | 622,19 km² | ||||||||||
Populacja (2005) - liczba ludności - gęstość |
114 426 183,91 osób/km² |
||||||||||
Urbanizacja | 50,24% | ||||||||||
Tablica rejestracyjna | KOL | ||||||||||
|
|||||||||||
Starostwo
ul. Mickiewicza 232-300 Olkusz tel. 32 643-04-10; faks 32 643-04-90 |
|||||||||||
Strona internetowa powiatu |
Powiat olkuski - powiat w Polsce (województwo małopolskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Olkusz. Powiat położony w północno-zachodniej jego części, w obrębie trzech makroregionów geograficznych: Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Wyżyny Śląskiej i Wyżyny Miechowskiej.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejskie: Bukowno
- gminy miejsko-wiejskie: Olkusz, Wolbrom
- gminy wiejskie: Bolesław, Klucze, Trzyciąż
- miasta: Bukowno, Olkusz, Wolbrom
Graniczy z powiatami: chrzanowskim, krakowskim i miechowskim oraz z województwem śląskim.
Spis treści |
[edytuj] Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
ogółem | 114 426 | 100 | 58 547 | 51,2 | 55 879 | 48,8 |
miasto | 57 402 | 100 | 29 648 | 51,6 | 27 754 | 48,4 |
wieś | 57 024 | 100 | 28 899 | 50,7 | 28 125 | 49,3 |
[edytuj] Historia
Dzieje powiatu olkuskiego związane są nierozerwalnie z górnictwem rud cynku i ołowiu, z których uzyskiwano też spore ilości srebra.
- W 1939 przed wybuchem wojny należał do województwa kieleckiego i zajmował 1364,6 km², zamieszkiwało go ok. 175 tys. ludności. Posiadał 2 gminy miejskie (Olkusz, Wolbrom), 1 osadę (Skała) i 13 gmin wiejskich, co w sumie dawało 198 miejscowości.
- W okresie okupacji hitlerowskiej zachodnia część powiatu wraz z Olkuszem, stanowiąca ok. 1/4 terytorium z ok. 30% ludności, została przyłączona do Rzeszy jako Landkreis Olkusz, Landkreis Olkusch i Landkreis Ilkenau. Pozostała, wschodnia część, o powierzchni 1015,2 km² i liczbie ludności 123 tys., weszła w skład Generalnego Gubernatorstwa i została przyłączona do starostwa miechowskiego, tworząc landkommissariat czyli komisariat ziemski w Wolbromiu. Planowano przywrócenie niemieckiej nazwy
- Rabsztyn: Rabenstein O.S.,
oraz zniemczenie polskich nazw miejscowości, np.
- Bolesław: Zinkberg,
- Ogrodzieniec: Bonerburg,
- Sławków: Schlockau,
- Żelazko: Eisenhübel,
- Zimnodół: Kaltengrund
którego jednak nie przeprowadzono.
- Od 20 sierpnia 1945 do czasu reformy administracyjnej w 1975 leżał w północno-zachodniej części województwa krakowskiego i zajmował 1112 km², co stanowiło 7,3% powierzchni województwa. Graniczył od południa z powiatami Chrzanów i Kraków oraz z miastem Jaworzno, od wschodu z powiatem Miechów (województwo krakowskie), od północnego wschodu z powiatami Jędrzejów i Włoszczowa (województwo kieleckie), od północnego zachodu i zachodu z powiatami Zawiercie i Będzin (województwo katowickie).
[edytuj] Geografia
Park Krajobrazowy Orlich Gniazd w granicach województwa małopolskiego obejmuje wyłącznie obszar Powiatu Olkuskiego (gminy Klucze, Olkusz, Trzyciąż i Wolbrom) o powierzchni 12 688 ha. Przebiega tędy Szlak Orlich Gniazd. Powiat leży w zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Do ciekawych miejsc należy również Pustynia Błędowska.
[edytuj] Religia
Oprocz rzymskokatolików skupionych w 30 parafiach,istnieje na zachodzie powiatu liczna grupa wyznawców religii polskokatolickiej w parafiach w Bukownie, Bolesławiu i Małobądzu. Inna dość liczna grupa (ok.1000) to Świadkowie Jehowy w 12 zborach, z własnymi Salami Królestwa w Olkuszu, Krążku k. Bukowna, Wolbromiu, Kluczach i Bydlinie. Poza tym mieszkają również m.in. zielonoświątkowcy, Adwentyści Dnia Siódmego czy epifaniści.
Miasta: Bukowno • Olkusz • Wolbrom
Gminy miejskie: Bukowno
Gminy miejsko-wiejskie: Olkusz • Wolbrom
Gminy wiejskie: Bolesław • Klucze • Trzyciąż
Miasta na prawach powiatu: Kraków • Nowy Sącz • Tarnów
Powiaty: bocheński • brzeski • chrzanowski • dąbrowski • gorlicki • krakowski • limanowski • miechowski • myślenicki • nowosądecki • nowotarski • olkuski • oświęcimski • proszowicki • suski • tarnowski • tatrzański • wadowicki • wielicki