Robert Finlayson Cook

Z Wikipedii

Robin Cook

Robin Cook, właśc. Robert Finlayson Cook (ur. 28 lutego 1946 w Bellshill, zm. 6 sierpnia 2005 w Inverness) — brytyjski polityk, związany z Partią Pracy, minister w rządach Tony'ego Blaira.

Był synem Petera i Christiny Cook. Jego ojciec był nauczycielem fizyki, a jego dziadek górnikiem, który został zwolniony z pracy za udział w strajku. Robin studiował literaturę angielską na uniwersytecie w Edynburgu. Uzyskał tam tytuł magistra. Po krótkiej pracy jako nauczyciel został wybrany do rady Edynburga w 1971 r. Dwa lata wcześniej poślubił Margaret, z którą miał dwóch synów - Petera i Christophera. Z Margaret rozwiódł się w 1998 r. i poślubił jedną z członkiń swojego sztabu, Gaynor Regan.

Pierwszą, nieudaną, próbę dostania się do Izby Gmin Cook podjął w 1970 r. startując w okręgu Edinburgh North. Do parlamentu dostał się w lutym 1974 r. jako reprezentant okręgu Edinburgh Central. Kiedy jego okręg został zlikwidowany w 1983 r. Cook przeniósł się do okręgu Livingston, który reprezentował do swojej śmierci. W parlamencie dołączył do lewego skrzydła Partii Pracy i był krytykiem poczynań laburzystowskich rządów Wilsona i Callaghana. Opowiadał się za większym udziałem kobiet wśród deputowanych do Izby Gmin, jednostronnym rozbrojeniem nuklearnym oraz polityką proeuropejską. Odgrywał aktywną rolę w reformowaniu Partii Pracy za prezydencji Kinnocka i Smitha. Nie był jednak entuzjastą polityki "New Labour" Tony'ego Blaira.

Zyskał sobie sławę dobrego parlamentarnego mówcy. W 1980 r. został jednym z głównych mówców opozycji, a w 1987 r. został członkiem gabinetu cieni jako minister służb socjalnych. W 1983 r. prowadził kampanię wyborczą Neila Kinnocka na lidera laburzystów. W latach 1989-1992 był opozycyjnym ministrem zdrowia, w latach 1992-1994 opozycyjnym ministrem handlu. W 1994 r. został ministrem spraw zagranicznych w gabinecie cieni.

Po wygranych przez Partię Pracy wyborach 1997 r. Cook został ministrem spraw zagranicznych. Na czas jego urzędowania przypadły brytyjskie interwencje w Kosowie i Sierra Leone. Zwłaszcza ta druga wywołała wiele kontrowersji, gdyż nie była sankcjonowana przez Radę Bezpieczeństwa ONZ. Cook próbował również być mediatorem w sporze o Kaszmir między Indiami a Pakistanem, ale jego propozycja została przez oba państwa odrzucona. Zasługą Cooka było natomiast przyspieszenie biegu spraw w sprawie katastrofy lotu Pan Am 103. Ministrowi udało się uzyskać zgodę strony libijskiej na wydanie podejrzanych i ich proces na neutralnym terenie. Cook kwestionował również prawo Izraela do zwierzchnictwa nad Jerozolimą, co spowodowało zgrzyt dyplomatyczny w marcu 1998 r. podczas wizyty Cooka w Izraelu. Premier Beniamin Netanjahu odwował planowany obiad z Cookiem.

Cook został usunięty z Foreign Office po wyborach w 2001 r. Otrzymał wówczas stanowiska przewodniczącego Izby Gmin i Lorda Przewodniczącego Rady. Od maja 2001 do kwietnia 2004 r. był przewoniczącym Partii Europejskich Socjalistów. 17 marca 2003 r. zrezygnował z funkcji rządowych w proteście przeciwko inwazji na Irak, nie chcąc przyjmować zbiorowej odpowiedzialności za decyzję o włączeniu Wielkiej Brytanii w działania wojskowe w Iraku, bez międzynarodowej zgody i poparcia narodu.

Po rezygnacji ze stanowisk Cook pozostał aktywnym deputowanym. W ostatnim okresie przewodniczył Centrum Polityki Zagranicznej (Foreign Policy Centre), był także wiceprzewodniczącym organizacji zajmującej się współpracą parlamentu brytyjskiego oraz Kongresu USA - America APPG.

Robin Cook zasłabł podczas wycieczki w górach Szkocji. Zmarł niedługo po przewiezieniu do szpitala w Inverness, prawdopodobnie w wyniku problemów z sercem i nadciśnieniem. Pogrzeb Cooka odbył się 12 sierpnia 2005 r. w katedrze St Giles w Edynburgu. Mowę pogrzebową wygłosił Kanclerz Skarbu Gordon Brown. Wśród obecnych był m.in. niemiecki minister spraw zagranicznych Joschka Fischer, nie było natomiast premiera Blaira.