Stanisław Mikołajczyk

Z Wikipedii

Stanisław Mikołajczyk 1901-1966
Premier Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie
Okres urzędowania	od 14 lipca 1943 do 24 listopada 1944
Przynależność polityczna	[[Stronnictwo Ludowe----> potem PSL]]
Poprzednik	Władysław Sikorski
Następca	Tomasz Arciszewski

Stanisław Mikołajczyk (ur. 18 lipca 1901 w Holsterhausen w Westfalii, zm. 13 grudnia 1966 w Waszyngtonie), polski polityk, przywódca Polskiego Stronnictwa Ludowego "Piast", poseł na Sejm Ustawodawczy, premier rządu RP na uchodźstwie.

[edytuj] Biografia

W latach 1918-1920 uczestnik powstania wielkopolskiego i wojny polsko-bolszewickiej. W 1923-1924 był słuchaczem Uniwersytetu Ludowego w Dalkach^[1].W latach 1920-1931 w PSL, 1930-1935 poseł na sejm. Uczestnik wojny obronnej we wrześniu 1939, następnie na emigracji we Francji i Wlk. Brytanii. Od 1939 wiceprzewodniczący I Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej.

Wicepremier (1940-1943), a od lipca 1943 (po śmierci gen. Władysława Sikorskiego) do listopada 1944 premier rządu RP na uchodźstwie. Bezskutecznie usiłował uzyskać porozumienie z ZSRR dotyczące polskiej granicy wschodniej i z PKWN odnośnie politycznej przyszłości kraju nie zdając sobie sprawy, że decyzje zapadły za plecami Polaków już na spotkaniu Wielkiej Trójki podczas konferencji teherańskiej w 1943 r. O zdradzie zachodnich aliantów i porozumieniu teherańskim dowiedział się podczas konferencji w Moskwie w październiku 1944 z ust Mołotowa w obecności nie tylko Stalina ale także również wtedy przebywającego w Moskwie brytyjskiego premiera Churchilla. Załamany tym złożył dymisję 24 listopada. Po nim premierem rządu został Tomasz Arciszewski.

W czerwcu 1945 uczestnik konferencji moskiewskiej w sprawie utworzenia TRJN, powrócił do Polski. Po konferencji jałtańskiej przystąpił do TRJN jako wicepremier i minister rolnictwa, stając się wkrótce ośrodkiem opozycji wobec komunistów i lewego skrzydła socjalistów. W latach 1945-1947 przywódca PSL w kraju i poseł do KRN. W sfałszowanych wyborach parlamentarnych w 1947 r. Mikołajczyk poniósł porażkę i musiał uciekać do Stanów Zjednoczonych Uciekł przy pomocy ambasadora brytyjskiego w ciężarówce przewożącej do portu w Gdyni bagaże konsula brytyjskiego. Rozważano także plan wydostania Mikołajczyka przez granicę z Czechosłowacją lub w jednej z ciężarówek amerykańskich, które przybyły do Warszawy po ciała żołnierzy amerykańskich, którzy zginęli w czasie wojny na terenie Polski. Do śmierci pozostał aktywnym politykiem na wygnaniu. Został pozbawiony obywatelstwa polskiego przez sejm PRL. Istnieją też spekulacje (niepotwierdzone) jakoby UB, nie chcąc "likwidować" Mikołajczyka, celowo stworzyła wokół niego taką atmosferę, która spowodowała u niego przekonanie o zagrożeniu życia i konieczności ucieczki. UB w ten sposób "w białych rękawiczkach" pozbyla sie niewygodnego polityka i mogła go opluwać jak zdrajcę i tchórza.

Zmarł 13 grudnia 1966 r. w Waszyngtonie. Jego doczesne szczątki zostały pochowane dopiero w wolnej Polsce, na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu. Przed Wielkopolskim Urzędem Wojewódzkim w Poznaniu znajduje się również pomnik Stanisława Mikołajczyka.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Informacja dr Janusza Gmitruka, dyrektora Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie, (list do H. Musielaka z 29.10.2001). Uniwersytet Ludowy w Dalkach koło Gniezna założył ks Antoni Ludwiczak w 1921 r.

[edytuj] Literatura

• Stanislas Mikolajczyk, Le viol de la Pologne. Un modèle d'agression soviétique. Mémoires. Paris, Éditions Plon, 1949.
• Roman Buczek: Stanislaw Mikołajczyk. Century Publ. Co., Toronto 1996.
• Janusz Gmitruk: Stanislaw Mikołajczyk: trudny powrót. Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego, Warszawa 2002, ISBN 83-87838-59-4.
• Andrzej Paczkowski: Stanislaw Mikołajczyk, czyli kleska realisty. Agencja Omnipress, Warszawa 1991, ISBN 83-85028-82-X.

[edytuj] Zobacz też

Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów
ze Stanisława Mikołajczyka

• rząd Stanisława Mikołajczyka

p • d • e

Trzeci rząd Władysława Sikorskiego

W dniu zaprzysiężenia	Władysław Sikorski • Stanisław Stroński • Józef Haller • Stanisław Kot • Adam Romer • Marian Seyda • Jan Stańczyk • Henryk Strasburger • August Zaleski
Późniejsi członkowie rządu	Wacław Komarnicki • Marian Kukiel • Jan Kwapiński • Herman Lieberman • Stanisław Mikołajczyk • Karol Popiel • Edward Bernard Raczyński

 

p • d • e

Rząd Stanisława Mikołajczyka

W dniu zaprzysiężenia

Stanisław Mikołajczyk • Jan Kwapiński • Władysław Banaczyk • Ludwik Grosfeld • Zygmunt Kaczyński • Wacław Komarnicki • Stanisław Kot • Marian Kukiel • Karol Popiel • Adam Romer • Tadeusz Romer • Marian Seyda • Jan Stańczyk • Henryk Strasburger

 

p • d • e

Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej

W dniu zaprzysiężenia	Edward Osóbka-Morawski • Władysław Gomułka • Stanisław Mikołajczyk • Konstanty Dąbrowski • Tadeusz Kapeliński p.o. • Michał Kaczorowski • Władysław Kiernik • Władysław Kowalski • Franciszek Litwin • Stefan Matuszewski • Hilary Minc • Jan Rabanowski • Stanisław Radkiewicz • Wincenty Rzymowski • Jan Stańczyk • Jerzy Sztachelski • Henryk Świątkowski • Mieczysław Thugutt • Stanisław Tkaczow • Czesław Wycech • Michał Rola-Żymierski
Późniejsi członkowie rządu	Józef Cyrankiewicz • Stefan Jędrychowski • Adam Kuryłowicz • Józef Putek • Feliks Widy-Wirski p.o.