Toporów (województwo lubuskie)

Z Wikipedii

Współrzędne: 52° N 15° EBłąd w wyrażeniu: Nierozpoznany znak interpunkcyjny „,” Błąd w wyrażeniu: Nierozpoznany znak interpunkcyjny „,” (Toporów (województwo lubuskie))

Toporów
Herb Toporowa
Województwo	lubuskie
Powiat	świebodziński
Gmina	Łagów
Sołectwo	Toporów
Sołtys	Józef Aftyka
Wójt	Ryszard Oleszkiewicz
Położenie	52° 15' 54,9'' N 15° 15' 34,9'' E
Liczba mieszkańców (2002)  • liczba ludności	850
Strefa numeracyjna (do 2005)	(068)3411...
Kod pocztowy	66-220 (poczta: Łagów)
Tablice rejestracyjne	FSW + litera + 3 cyfry od 000 do 999
SIMC10	0911530
Położenie wsi
Położenie na mapie Polski Toporów
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Toporów (niem. Topper) – wieś sołecka położona w gminie Łagów, w powiecie świebodzińskim, w województwie lubuskim, w Polsce.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie zielonogórskim.

Spis treści 1 Informacje podstawowe 1.1 Położenie geograficzne 1.2 Ulice 1.3 Najbliższe miejscowości 1.4 Okoliczne jeziora i stawy 2 Historia 2.1 Średniowiecze 2.2 Historia nowożytna 2.3 Po 1945 r. 3 Zabytki 3.1 Kościół Matki Bożej Różańcowej 3.2 Pałac Myśliwski 3.3 Pomniki przyrody 4 Instytucje i organizacje społeczne 4.1 Dom Pomocy Społecznej 4.2 Ochotnicza Straż Pożarna 4.3 Klub Sportowy Błękitni Toporów 4.4 Szkoła Podstawowa im. J. Korczaka 5 Ciekawostki 6 Foto Toporów 7 Zobacz też 8 Źródła 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Informacje podstawowe

[edytuj] Położenie geograficzne

Toporów jest jedną z miejscowości Ziemi lubuskiej na Pojezierzu Lubuskim. Leży na zachodnim krańcu Puszczy Rzepińskiej pomiędzy Łagowskim Parkiem Krajobrazowym na północy, a Gryżyńskim Parkiem Krajobrazowym na południu. Miejscowość leży 8,0 km na południe od Łagowa oraz 24,0 km na zachód od Świebodzina.

---

• Samochodem do Toporowa:

- można dojechać drogą E30 (A2), skręcając na południe na skrzyżowaniu w miejscowości Poźrzadło.

---

• Pociągiem do Toporowa:

- miejscowość znajduje się przy linii kolejowej nr 3: Warszawa Zachodnia - Poznań Główny - Zbąszynek (stacja kolejowa) - Toporów (stacja kolejowa) - Rzepin (stacja kolejowa) - Słubice (przystanek kolejowy) - Berlin Hauptbahnhof

- Toporów jest końcową stacją węzłową na nieczynnej linii kolejowej nr 375:

Toporów (stacja kolejowa) - Międzyrzecz (stacja kolejowa)

[edytuj] Ulice

Dworcowa Kolejowa Kościelna Krótka Leśna

Łagowska Niedźwiedzka Parkowa PGR Polna

Sienkiewicza Szkolna Świerczewskiego Wojska Polskiego Zamkowa

[edytuj] Najbliższe miejscowości

• Pasałka (Toporek) - 1,0 km
• Kłodnica - 2,0 km
• Troszki - 2,0 km
• Zagórze - 2,5 km
• Czyste - 4,0 km
• Zamęt - 4,0 km
• Poźrzadło - 4,5 km
• Kosobudz - 5,0 km
• Niedźwiedź - 5,0 km
• Łagów - 8,0 km
• Świebodzin - 24,0 km

[edytuj] Okoliczne jeziora i stawy

• Stawy rybne w Kłodnicy i Troszkach (2,5km).
• Jezioro Kosobudzkie (Małe) - Kosobudz (4 km)
• Jezioro Dziarg (Duże) - Kosobudz (5 km)
• Jezioro Łagowskie - Łagów (5 km)
• Jezioro Bobrze - Poźrzadło (5,5 km)
• Jezioro Złoty Potok - Przełazy (7 km)
• Jezioro Trześniowskie (Ciecz) - Łagów (8 km)
• Jezioro Niesłysz - Przełazy (8 km)
• Jezioro Linie - Jemiołów (10 km)
• Jezioro Malcz - Raków (12 km)

[edytuj] Historia

Toporów to miejscowość otoczona szachownicą lasów i pól. Znajdując się niegdyś w głębi Puszczy Rzepińskiej odgrywał znaczącą rolę w tej okolicy.

Za czasów "niemieckich" zwany Topper był starą osadą Ziemi Lubuskiej, znajdującą się na głównym szlaku, łączącym kraje zachodnie z krajami wschodu.

[edytuj] Średniowiecze

Pierwsze dane w zapisach kronikarskich o Toporowie pochodzą z roku 1350, w którym to zamek łagowski wraz z okolicą przeszedł w posiadanie zakonu joannitów. Następna wzmianka dotycząca Toporowa podaje, że w 1467 roku został zbudowany drewniany kościół.

[edytuj] Historia nowożytna

W latach 1660-1668 właścicielem Toporowa był komtur łagowski zakonu joannitów - wolny pan Johan Franc Löben. W późniejszym okresie panami Toporowa byli Cobeltinowie. Przez pewien okres miejscowość ta była też własnością rodu Rissmanów, a od roku 1874 przeszła we władanie hrabiego rodu Manteuffel.

Wg źródeł historycznych już w drugiej połowie XVIII wieku zaznaczył się wyraźny rozwój miejscowości: znalazło tu zatrudnienie wielu rzemieślników m.in.: szewcy, ślusarze, kowale, tokarze etc.

Znaczący rozwój nastąpił w latach 1870-1880, kiedy to przez Toporów przeprowadzono linię kolejową: powstały nowe domy, wzrosła liczba zatrudnionych, poszerzyło się rzemiosło i sieć handlowa. W tym też okresie wybudowano murowany kościół (istniejący do dziś). Murowana kaplica obok pochodzi z okresu wcześniejszego - jest to grobowiec rodziny Rissmanów, w którego podziemiach pochowano właścicieli Pałacu w Toporowie.

Przed II wojną światową znajdowało się tu wiele zakładów rzemieślniczych i sklepów, np.: w zakładzie betoniarskim wyrabiano dachówki, cegły, słupy betonowe, pustaki. Był też zakład bednarski, kilka warsztatów szewskich, warsztat stolarski, malarski oraz 2 kuźnie. Wśród sklepów różnej branży były 4 spożywcze, 2 mięsne, rzeźnia, 2 piekarnie, punkt skupu płodów leśnych. Wspaniale prosperowały też: gorzelnia, hotel, gospoda, zakład przemysłowy przy majątku oraz browar prowadzony przez Roberta Knispel'a (Markische Wirtebrauerei - Robert Knispel). Dawniej znajdowała się tu także huta szkła. Otaczające pola stanowiły bogate zaplecze dla ogrodnictwa.

Piwo karmelowe	Piwo ciemne	Piwo słodowe	Piwo z Toporowa
Porcelanowy kapsel	Porcelanowa zatyczka	Pieczęć Robert Knispel Topper

[edytuj] Po 1945 r.

Po zakończeniu działań wojennych w Pałacu stacjonowali żołnierze radzieccy. Panował tu wówczas duch zemsty, anarchii i przemocy. Przygasły wszelkie walory i upadła świetność pałacu. Posmutniało otoczenie, zubożały wnętrza, a bogaty wystrój został rozgrabiony, zdewastowany lub całkowicie zniszczony.

W wyniku ofensywnych działań wojennych Toporów wraz z okolicami został zajęty 1 stycznia 1945 roku przez wojska frontu białoruskiego pod dowództwem marszałka Żukowa. Na mocy rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z czerwca 1945 roku Toporów i jego okolice zostały zajęte przez osadnictwo Wojska Polskiego. Techniczną stroną akcji zajmował się Państwowy Urząd Repatriacyjny (PUR). Placówka PUR-u udzielała dla przybywających osadników wszelkich informacji o warunkach osiedlania się oraz przydzielała środki transportu do nowego miejsca zamieszkania. Gdy zachodziła taka potrzeba, przydzielano też czasowe kwatery w Pałacu.

[edytuj] Zabytki

[edytuj] Kościół Matki Bożej Różańcowej

Kościół pod wezwaniem Matki Bożej Różańcowej jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków architektury. Pierwsza wzmianka o kościele z pochodzi 1467 r. Wzniesiony w XIX w. na miejscu dawnego drewnianego kościoła. Do roku 1945 kościół wyznania protestanckiego, zbudowany w stylu neogotyckim. Poświęcony 22 września 1945 r. przez ks. dziekana Piotra Janika.

[edytuj] Pałac Myśliwski

Środkowa część została wykonana w stylu renesansowym, zaś południowe skrzydło w stylu gotyckim. Zakończenie od strony północnej zdobi potężna wieża niosąca znamiona potężnych zamków obronnych. O rodowodzie wieży mówi dokument znaleziony u szczytów jej wnętrza w roku 1992 (podczas prac dekarsko - renowacyjnych) - fragment zapisu: "Wieża pałacowa została zbudowana w roku 1884 przez ekscelencję feldmarszałka wolnego pana Edwina Manteuffla i nadburmistrza w Alzacji-Lotaryngii. (...) ...Kopułki i chorągiewki zostały zamontowane w dniu 12 listopada 1884 r."

[edytuj] Pomniki przyrody

W krótkim zarysie dziejów Toporowa na uwagę zasługują też 2 dęby przykościelne. Źródła historyczne podają, że jeden z tych dębów to "Dąb Piotrowy". Nazwa ta łączy się z pamiętnym wydarzeniem, kiedy to car rosyjski Piotr I Wielki (1672-1725) podczas podróży do Holandii jadł pod tym dębem śniadanie. Jest to możliwe, ponieważ jego konary wnoszą się ku niebu już ponad 700 lat. Oba dęby szypułkowe są pomnikami przyrody. Większy z nich - Dąb Piotrowy ma w obwodzie 870 cm i mierzy ok. 20,0 m wysokości.

[edytuj] Instytucje i organizacje społeczne

[edytuj] Dom Pomocy Społecznej

Zespół Edukacyjno-Terapeutyczny w Domu Pomocy Społecznej w Toporowie
Data założenia	1 kwietnia 1991
Lokalizacja	Toporów (województwo lubuskie)
Dyrektor	Katarzyna Patrzek-Lebiotkowska
Adres	ul. Świerczewskiego 17 Toporów 66-220 poczta Łagów (e-mail)
Telefon	+ 48 68 3411076
Fax	+ 48 68 3411081

Dom Pomocy Społecznej w Toporowie, razem z otaczającym go parkiem, zajmuje ponad 2 ha powierzchni, przeznaczony jest dla dzieci, młodzieży i dorosłych, kierowanych tu przez Centrum Pomocy Rodzinie. Obecnie (2008) przebywa w nim 77 osób z upośledzeniem umysłowym i problemami krążeniowymi, narządu ruchu i wzroku. Dom jest jednostką stałego lub okresowego pobytu przeznaczoną dla osób, dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie. W miarę potrzeb i możliwości może świadczyć usługi pielęgnacyjne na rzecz społeczności lokalnej, w szczególności dla osób oczekujących na miejsce.

W latach 1987 – 1993 Pałac Myśliwski w Toporowie przeszedł gruntowny remont. Majątek wraz z parkiem przeznaczono na Dom Pomocy Społecznej (DPS Toporów) dla dzieci z upośledzeniem umysłowym. Zaistniała więc konieczność dostosowania pomieszczeń do wymogów i potrzeb przyszłych pensjonariuszy.

W skład Domu wchodzą dwa budynki główne tj. XIX-wieczny Pałac Myśliwski, w którym znajdują się pokoje mieszkalne dla 38 osób, pomieszczenia biurowe, sale rewalidacyjne, świetlica, stołówka i cały dział żywieniowy, magazyny, pomieszczenia socjalne i sanitarne.

Drugi budynek główny to Pawilony przeznaczone dla 38 mieszkańców, są to budynki nowe wybudowane w latach 1993 – 1996. Oprócz pokoi mieszkalnych znajdują się pomieszczenia terapii zajęciowej, kawiarnia, kaplica, sala gimnastyczna, magazyny, rehabilitacja, gabinet zabiegowy, kuchnia oraz pomieszczenia socjalne i sanitarne. W skład kompleksu budynków DPS wchodzi także budynek techniczny, w którym znajduje się mieszkanie usamodzielnień, pralnia, kotłownia, pomieszczenia terapii i zespołu terapeutyczno–wychowawczego, magazyny, warsztat. Ponad to DPS dysponuje hydrofornią, dwoma garażami, budynkiem gospodarczym.

DPS w Toporowie jako odrębna jednostka organizacyjna działa od 1 kwietnia 1991 r. i powołany został Zarządzeniem nr 60 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 20 marca 1991 roku. Obecnie jest samodzielną jednostką organizacyjną prowadzoną przez Radę Powiatu Świebodzińskiego, działającą w oparciu o Statut Domu Pomocy Społecznej nadany Uchwałą Nr XXXVI/275/06 Rady Powiatu Świebodzińskiego z dnia 29 sierpnia 2006 roku.

Pięcioosobowa kadra instruktorska prowadzi zajęcia pod nazwą „Szkoła życia” z osobami o lekkim i umiarkowanym upośledzeniu, intensywną rehabilitację ruchową i terapię zajęciową. DPS w Toporowie ściśle współpracuje z nauczycielami ze Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Świebodzinie.

Szereg przeprowadzonych modernizacji i odbudowy fragmentów budynku spowodował, że Pałac stał się niejako wizytówką Toporowa. Zamek stojąc przy głównej drodze Toporowa, w zabytkowym parku wśród sędziwych drzew, wspaniale komponuje się z otaczającym go krajobrazem.

[edytuj] Ochotnicza Straż Pożarna

Ochotnicza Straż Pożarna w Toporowie
Informacje ogólne
Miejscowość	Toporów
województwo	lubuskie
powiat	świebodziński
gmina	gmina Łagów
Prezes	Krzysztof Wysocki
Adres	ul. Kolejowa 1 66-220 Toporów poczta Łagów

OSP Toporów należy do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (KSR-G). Jednostka typu S-2 wyposażona jest w wóz marki GBM 2,5/8 - Star 244.

[edytuj] Klub Sportowy Błękitni Toporów

Toporów ma drużynę piłkarską - "Błękitni Toporów" - w bieżącym sezonie 2007/2008 - IV liga lubuska. Trenerem drużyny jest Marian Fiodorowicz (były wieloletni selekcjoner III-cio ligowej "Pogoni Świebodzin").

Tutejszą sekcję piłki nożnej reaktywowano w 1994 roku, głównie za sprawą nieżyjącego już wielkiego miłośnika tej najpopularniejszej dyscypliny sportu - Andrzeja Graczyka. Dzięki jego inicjatywie i wielkiemu zaangażowaniu, w Toporowie po wielu latach, doszło do wznowienia rozgrywek. Drużyna w 1994 roku zaczęła z najniższego pułapu - C klasy i już po pierwszym sezonie zmagań awansowała o szczebel wyżej. Po kolejnych dwóch latach, Błękitni dostali się do grona drużyn rywalizujących w klasie A - tam piłkarze z Toporowa grali przez kolejne 4 lata. W roku 2001, dzięki wspaniałej postawie zawodników, udało się "wskoczyć" jeszcze wyżej do ligi Okręgowej, gdzie piłkarze z Toporowa prowadzili zacięte rozgrywki przez następne 3 sezony, a w 2004 roku uzyskali historyczny awans do IV-tej ligi.

Mecze ligowe rozgrywane są na boisku obok Szkoły Podstawowej im. Janusza Korczaka przy ul. Szkolnej 11.

[edytuj] Szkoła Podstawowa im. J. Korczaka

Samorządowa Szkoła Podstawowa i Oddział Przedszkolny im. Janusza Korczaka w Toporowie
Typ szkoły	podstawowa
Patron szkoły	Janusz Korczak
Lokalizacja	Toporów (województwo lubuskie)
Liczba uczniów	112
Dyrektor	Małgorzata Ewa Kozołubska
Adres	ul. Szkolna 11 66-220 Toporów poczta Łagów
Telefon	+ 48 68 3411 026
Członkostwo	Polskie Stowarzyszenie im. Janusza Korczaka

W Toporowie przy ul. Szkolnej 11 mieści się publiczna Samorządowa Szkoła Podstawowa i Oddział Przedszkolny im. Janusza Korczaka. W szkole zatrudnionych jest 12 nauczycieli, którzy kształcą ok. 100 uczniów w klasach "0"-"VI".

Podczas przeprowadzania ogólnokrajowych wyborów i referendów w budynku szkoły mieści się siedziba obwodowej komisji wyborczej dla miejscowości:

• TOPORÓW
• NIEDŹWIEDŹ
• POŹRZADŁO
• KOSOBUDZ
• KŁODNICA

oraz

• Kijewo
• Kosobudki
• Troszki
• Zamęt
• Czyste
• Czartów
• Pasałka

[edytuj] Ciekawostki

• Stacja PKP w Toporowie jako jedyna na linii Warszawa - Berlin ma perony na zakręcie
• W tunelu na dworcu PKP jest tabliczka informacyjna: DO MIASTA
• Na przedwojennych mapach niemieckich "Messtischblatt" Toporów i okolice przedstawione są na karcie z numerem 3757
• Drużyna piłkarska Błękitni Toporów w sezonie 2001/2002 miała do dyspozycji 4 pełnowymiarowe boiska piłkarskie:
  • 1 "kolejowe"
  • 2 płyty przy ul. Polnej
  • 1 przy ul. Szkolnej
• Toporów ma własną oczyszczalnię ścieków mechaniczno-biologiczną
  o przepustowości Q = 300,0 m³/dobę

[edytuj] Foto Toporów

Pawilony mieszkalne DPS Lubuski Mister Budowy 1996	Wieża wyburzona podczas przebudowy dworca 1992 r.	Dworzec PKP przed modernizacją 1992 r.	Budowa nowej stacji 1999 r.
Wóz bojowy OSP Toporów 2008 r.	Cmentarz w Toporowie 2006 r.	Dworzec PKP w Toporowie 2004 r.	Oczyszczalnia ścieków - w tle widoczny Toporek

[edytuj] Zobacz też

• Kościół Matki Bożej Różańcowej w Toporowie
• Parafia Matki Bożej Różańcowej w Toporowie
• Pałac Myśliwski w Toporowie
• Toporów (stacja kolejowa)
• Linia kolejowa nr 375 - Łagówka
• Dąb Piotrowy

[edytuj] Źródła

• Materiały Diecezji Zielonogórsko-Gorzowskiej
• KRAJOWA EWIDENCJA ZABYTKóW
• Rozporządzenie Wojewody Lubuskiego nr 29 z dnia 19 maja 2006r.: "W sprawie ustanowienia pomników przyrody"
• Biuletyn Informacji Publicznej - Gmina Łagów
• "Kronika Zamku Myśliwskiego w Toporowie" - Dom Pomocy Społecznej w Toporowie
• "Księga parafialna" - Parafii Rzymsko Katolickiej w Toporowie.
• IV liga 2007/2008 - grupa lubuska

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi