Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego
Z Wikipedii
Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego (TBSP, TBSP UJ) - najstarsze i największe koło naukowe w Polsce, działające na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Spis treści |
Władze
TBSP UJ składa się z kilkunastu sekcji tematycznych, których zakres działania odpowiada przeważnie poszczególnym gałęziom prawa. Najwyższym organem jest walne zebranie, które wybiera na roczną kadencję stałych członków zarządu (prezesa, wiceprezesa ds. naukowych, wiceprezesa ds. organizacyjnych, skarbnika, bibliotekarza), komisję rewizyjną i sąd koleżeński. W skład zarządu wchodzą także przewodniczący sekcji tematycznych. Opiekę nad TBSP UJ ze strony uczelni sprawuje kurator, powoływany uchwałą Rady Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od 2000 r. funkcję Kuratora pełni Andrzej Zoll.
Historia
TBSP UJ powstało w dniach 19 czerwca - 1 lipca 1851 roku.
Od samych swych początków TBSP zajmowało się działalnością biblioteczną i samokształceniową - celem było zorganizowanie i wyposażenie niezależnej biblioteki prawniczej dla polskich studentów prawa na zgermanizowanym Uniwersytecie Jagiellońskim przed nastaniem Autonomii galicyjskiej.
Działalność była prowadzona dzięki składkom członkowskim oraz licznym donacjom profesorów. Księgozbiór systematycznie się rozrastał, znalazły się w nim także niezwykle cenne pozycje, m.in. z XVII i XVIII wieku. Poszerzały się również horyzonty i pole działalności. Jeszcze w latach 90. XIX wieku Towarzystwo zaczęło organizować konkursy naukowe, krasomówcze, odczyty i zjazdy naukowe. Aktywnie uczestniczyło w patriotycznych inicjatywach w Galicji. Później zajęło się również działalnością wydawniczą, głównie powielając skrypty.
W latach 1914-15, gdy zamknięto Uniwersytet Jagielloński, TBSP nie przestało funkcjonować- na ten czas jednak przeniosło swą siedzibę do Wiednia.
W latach międzywojennych Towarzystwo przeżywało swój rozkwit. W 1928 roku, dzięki zapisowi swego długoletniego Kuratora - prof. Edmunda Krzymuskiego, TBSP stało się właścicielem kamienicy przy ul. Jabłonowskich 5 w Krakowie.
W czasie II wojny światowej Towarzystwo włączyło się w akcję tajnego nauczania, udostępniając w tym celu swój księgozbiór, tj. tę jego część którą ocalono przed zarekwirowaniem. Po wojnie TBSP początkowo dynamicznie rozwijało swą działalność, rewindykowano kamienicę i księgozbiór. W roku 1950 formalnie zlikwidowano TBSP, na kilka miesięcy przed planowanym obchodem stulecia Towarzystwa. Budynek przejął Uniwersytet, księgozbiór - Biblioteka Jagiellońska a powielarnię skryptów zlikwidowano. Jednak tradycje TBSP nieformalnie kontynuowały działające koła naukowe karnistów i historyków prawa.
W roku 1957 TBSP oficjalnie reaktywowano. Podjęto częściowo skuteczne starania o odzyskanie księgozbioru. Od tej też chwili TBSP nie jest samodzielnym bytem prawnym, ale jednostką organizacyjną Uniwersytetu Jagiellońskiego.
W roku 2001 TBSP obchodziło uroczyście 150-lecie swojego powstania.
Obecnie TBSP skupia kilkuset studentów, prowadzi działalność samokształceniową, biblioteczną i wydawniczą.
Członkami TBSP UJ byli m.in.: prof. Fryderyk Zoll (senior) , prof. Edmund Krzymuski, prof. Władysław Wolter, prof. Stanisław Grodziski, prof. Andrzej Zoll, prof. Andrzej Mączyński, prof. Kazimierz Opałek, prof. Paweł Sarnecki, prof. Aleksander Lichorowicz, prof. Edward Drozd.
Kuratorzy TBSP UJ
1851-1863 prof. dr Julian Dunajewski,
1863-1876 prof. dr Fryderyk Zoll (senior),
1876-1886 prof. dr Maksymilian Zatorski,
1886-1889 prof. dr Maurycy Fierich,
1889-1892 prof. dr Lotar Dargun,
1892-1928 prof. dr Edmund Krzymuski,
1928-1934 prof. dr Kazimierz Władysław Kumaniecki,
1934 funkcję kuratora pełnił prof. dr Jerzy Lande,
1934-1939 prof. dr Władysław Wolter,
1945-1947 prof. dr Władysław Wolter,
1947-1948 prof. dr Jerzy Langrod,
1948-1950 prof. dr Michał Patkaniowski,
1957-1967 prof. dr Władysław Wolter,
1967-1970 prof. dr Konstanty Grzybowski,
1970-1994 prof. dr Stanisław Włodyka,
1994-2000 vacat (nieformalną opiekę sprawował prof. dr hab. Janusz Sondel),
od 2000 r. prof. dr hab. Andrzej Zoll.
Adres TBSP UJ
Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, ul. Bracka 12, 31 - 005 Kraków
e-mail: tbsp@tbsp.pl
