Historyczne kraje Szwecji
Z Wikipedii
Szwecja historycznie dzieli się na cztery kraje zwane po szwedzku lands lub landsdelar:
Götaland i Svealand były dawniej – w czasach przedhistorycznych znanych tylko z przekazów ustnych, fragmentarycznych relacji z obcych źródeł oraz z legend, które dopiero po jakimś czasie zostały spisane w kronikach – walczącymi ze sobą królestwami zjednoczonymi w końcu pod jedną koroną przez Svealand. Według legend niezależną historię miał też Österland, w którym w przedhistorycznych czasach panowali niezależni królowie. W wiekach XI i XII Götaland i Svealand od czasu do czasu w sporach sukcesyjnych wspierały różnych władców, co nawiązywało do tradycji dawnych królestw, jednak większości królów w końcu udawało się zjednoczyć całą Szwecję pod jednym berłem (oczywiście podział mógł się znowu ujawnić na początku rządów następcy).
Götaland rozpościera się w południowej części Szwecji, Svealand znajduje się bardziej na północ w środkowej części tego państwa. Österland to dawna nazwa Finlandii, jednak obecnie odpowiada jej południowa i środkowa część tego kraju. Wreszcie Norrland to nazwa terenów dołączanych do królestwa w miarę jak zdobywało ono ziemie północne po obu stronach Zatoki Botnickiej. Österland i Norrland dosłownie oznaczają Kraj Wschodni i Kraj Północny.
Istnieje interpretacja, według której człon "Vendów" w ustanowionej później tytulaturze królów Szwecji (trzy korony w godle odpowiadają trzem królestwom, zaś tytuł brzmi Sveriges, Götes och Vendes Konung, co można przetłumaczyć jako Król Szwedów, Gotów i Vendów) oznacza Finlandię, gdyż człon ten jest podobny do nazwy Finlandia w postaci Vinland. Przy tej interpretacji Österland (czyli zamieszkane w czasach średniowiecza obszary Finlandii) był trzecim królestwem i trzecią częścią monarchii.
Norrland |
Svealand |
Götaland |
Historyczne kraje Szwecji (Landskap) | ||
we współczesnej Szwecji |
Po zakończeniu wojny fińskiej z lat 1808-1809 wschodnia część Szwecji Österland znalazła się w rękach Rosji jako rosyjskie Wielkie Księstwo Finlandii, zaś Norrlandia została podzielona między te dwa, biorące udział w wojnie państwa. Szwedzka część Norrlandii to ponad połowa terytorium obecnej Szwecji, jednak rejony te są bardzo rzadko zaludnione w porównaniu z ziemiami bardziej na południe. Sztokholm, który stał się stolicą Szwecji z powodu centralnego ulokowania przy uwzględnieniu fińskich prowincji, znajduje się geograficznie w południowo-wschodniej części kraju, jednak w świadomości Szwedów rejon ten jest postrzegany jako centralna Szwecja.
[edytuj] Zobacz też
- Historyczne krainy Szwecji
- Historyczne krainy Finlandii
- Szwecja
- Finlandia
Götaland: Bohuslän • Blekinge • Dalsland • Gotlandia • Halland • Skania • Småland • Öland • Östergötland • Västergötland
Svealand: Dalarnia • Närke • Södermanland • Upplandia • Värmland • Västmanland
Norrland: Ångermanland • Gästrikland • Hälsingland • Härjedalen • Jämtland • Laponia • Medelpad • Norrbotten • Västerbotten
Österland (szwedzkie do roku 1809): Åland • Egentliga Finland • Karelen • Nyland • Norra Finland • Savolaks • Tavastland