Komosa piżmowa
Z Wikipedii
| Komosa piżmowa | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Podgromada | Magnoliophytina |
| Klasa | Rosopsida |
| Podklasa | goździkowe |
| Nadrząd | Caryophyllanae |
| Rząd | goździkowce |
| Rodzina | komosowate |
| Rodzaj | komosa |
| Gatunek | komosa piżmowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Chenopodium ambrosioides | |
Komosa piżmowa, komosa meksykańska, herbata jezuicka (Chenopodium ambrosioides), (Chenopodium anthelminici) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny komosowatych. Pochodzi z Meksyku. W Europie i w Polsce jest czasami uprawiana, jej zdziczałe formy można niekiedy spotkać w środowisku naturalnym (gatunek zawleczony).
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Stosunkowo gruba łodyga, wzniesiona i rozgałęziająca się. Cała jest lepka, pokryta gruczołowymi włoskami. Cała roślina wydziela cytrynowy zapach.
- Liście
- Podłużnie lancetowate liście na spodniej stronie są lepkie i pokryte gruczołowymi włoskami. Górne liście są całobrzegie, dolne w niewielkim stopniu ząbkowane.
- Kwiaty
- Kwiatostan złożony, wyrastający na łodyżkach w kątach liści. Drobne, zielonawe kwiaty, wyrastają w kłębikach, które z kolei tworzą pozorne grono. Okwiat podczas dojrzewania silnie grubieje i otacza nasiono. Kwitnie od czerwca do lipca, jest wiatropylna.
- Owoc
- Drobne, spłaszczone orzechy otoczone stulonym okwiatem.
- Biotop, Wymagania
- Rośnie na przydrożach, śmietniskach, rowach, polach uprawnych. Jest rośliną ruderalną.
- Roślina trująca
- Pędy nadziemne i owoce wydzielają trujące dla zwierząt i ludzi olejki eteryczne, składające się m. in z askarydolu, limonenonu i innych terpenów. U bydła objawami zatrucia są: utrata apetytu, chwiejny chód, obniżenie ciśnienia krwi, wreszcie zapaść. U koni powoduje tratę apetytu, nieskoordynowane ruchy, drgawki, niemożność przełykania, spadek ciśnienia krwi, zapaść.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : ziele (Chenopodii anthelminthici), olejek komosowy (Oleum Chenopodii).
- Działanie : olejek eteryczny ma działanie przeciwrobaczycowe – używa się go do zwalczania owsików, glisty ludzkiej, tęgoryjca dwunastnicy. Poraża on mięśnie robaków, umożliwiając wydalenie ich wraz z kałem. Jednak łatwo o przedawkowanie, prowadzące do zatrucia. Podaje się go razem z silnym środkiem przeczyszczającym. Nieumiejętne stosowanie może doprowadzić do uszkodzenia nerek, wątroby, głuchoty, drgawek, a nawet śmierci.
- W Meksyku komosa piżmowa jest używana jako przyprawa.
- Wchodziła w skład niektórych kosmetyków. Obecnie zabronione jest jej użycie do tego celu.
- Dawniej stosowano napar z ziela komosy i olejek komosowy do leczenia chorób skóry i chorób wenerycznych.
