Żałoba w Polsce po śmierci Jana Pawła II
Z Wikipedii
 |
|
Nagłe pogorszenie stanu zdrowia papieża Jana Pawła II w czwartek 31 marca 2005 wieczorem oraz jego śmierć 2 kwietnia o godzinie 21.37 poruszyła wiele osób w Polsce i na świecie. Ludzie, aby wyrazić swój głęboki żal, zbierali się w kościołach bądź na ulicach wielu miast. W Polsce powszechne stało się poczucie wspólnoty wokół osoby papież, który przez lata komunizmu był symbolem walki o wolność.
Wydarzenia z początku kwietnia 2005 roku wyzwoliły w wielu osobach pragnienie, aby rozwijać polskie życie społeczne w duchu posłania jakie pozostawił Polakom papież. Aby opisać to powszechne odczucie komentatorzy życia publicznego ukuli termin pokolenia JP2. Pojawiły się też głosy krytyczne, w których zwracano uwagę, że niektórzy Polacy publicznie płaczą po papieżu z Wadowic, ale w życiu prywatnym nie starają się żyć według jego nauczania.
Spis treści |
[edytuj] Akcje spontaniczne
[edytuj] Publiczne wyrazy smutku
Już pod koniec marca w wielu kościołach zaczęło zbierać się więcej niż zwykle wiernych, którzy modlili się w intencji powrotu papieża do zdrowia. Niektórzy księża organizowali czuwania oraz marsze w miejscach związanych z pielgrzymkami papieża Polaka do ojczyzny.
Ulice i prywatne mieszkania ozdobione były biało-czerwonymi i żółto-białymi flagami z czarnymi tasiemkami oraz kwiatami i zdjęciami papieża. W wielu miastach wystawione były księgi kondolencyjne, do których ustawiały się kilkugodzinne kolejki. Zdjęciami i tasiemkami - czarnymi i żółtymi - ozdobione były autobusy, tramwaje oraz samochody prywatne.
[edytuj] Żałoba w erze Internetu
Symbolem nowych czasów stało się wykorzystanie przez niektórych młodych ludzi SMS-ów bądź Internetu do organizowania spontanicznych spotkań mających wyrazić ich uczucia. Zapalano znicze wzdłuż ulic oraz innych miejsc publicznych nazwanych imieniem Jana Pawła II. Wiele osób posługiwało się tutaj symbolem krzyża bądź serca. Wiele dni po śmierci papieża organizowano akcje gaszenia o godzinie 21.37 na pięć minut świateł w mieszkaniach, zapalanie świateł w akademikach, tak by tworzyły krzyże lub litery JPII. Między młodymi ludźmi krążyły też rozmaite SMS-owe i internetowe łańcuszki.
Przychodzące w tym okresie na świat dzieci nierzadko dostawały imiona Jan, Paweł, Karol, Karolina. W Bytomiu nowonarodzone trojaczki otrzymały imiona Jan, Paweł i Karol. Strony internetowe wielu instytucji czy firm zmieniły szatę graficzną albo umieszczały żałobne notatki tak, aby wyrazić wspólny smutek. Wielkie portale internetowe prawie w całości poświęcone były Janowi Pawłowi II.
[edytuj] Reakcja mediów oraz polityków
[edytuj] Ogłoszenie żałoby narodowej
Rada Ministrów uchwałą z 3 kwietnia 2005 nr 80/2005 opublikowaną w Monitorze Polskim numer 19, pozycja 307 wprowadziła żałobę narodową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia 3 kwietnia 2005 do dnia pogrzebu, ponadto zwróciła się z apelem do wszystkich obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, władz państwowych, samorządowych, organizacji społecznych i zawodowych, innych podmiotów i instytucji oraz organizatorów imprez masowych o zachowanie żałoby narodowej i wspólne uczczenie pamięci Jego Świątobliwości Papieża Jana Pawła II. Uchwała weszła w życie z dniem powzięcia.
[edytuj] Reakcja mediów i świata polityki
Na czas żałoby w wielu miastach odwołano zaplanowane seanse filmowe, przedstawienia teatralne oraz wszelkie inne imprezy rozrywkowe. TVP zaprzestała także transmisji meczów Ligi Mistrzów. Stacje telewizyjne większość (a TVP i TVN24 – całość) czasu antenowego poświęcały aktualnym wydarzeniom w Watykanie i wspomnieniom o zmarłym papieżu. Część polskich stacji (m.in. MTV, Jetix i VIVA) całkowicie wstrzymała emisję swoich programów do poniedziałku, 4 kwietnia. Polsat również wstrzymał emisję najpopularniejszego programu dla dzieci pt. Hugo do dnia pogrzebu papieża. Wszystkie stacje wstrzymały emisję reklam. Przez cały tydzień żałobny polskie telewizje muzyczne puszczały stonowane i spokojne piosenki, sięgając do archiwów po starsze teledyski.
Wiele programów publicystycznych na kilka dni zaprzestało zapraszania polityków, których zastąpiły wywiady z osobami uznawanymi za autorytety kulturalne i moralne. Wiele czasu poświęcono rozważaniom nad przesłaniem jakie dla kolejnych pokoleń pozostawił papież. Sami politycy powstrzymali się w tym czasie od publicznych sporów. Pogrzeb papieża z Wadowic stał się okazją do narodowego pojednania i zarzucenia na te kilka dni wszystkich kłótni. Słynne stało się podanie sobie ręki przez Aleksandra Kwaśniewskiego i Lecha Wałęsę podczas spotkania w Rzymie. Wielu mieszańców Warszawy bardzo pozytywnie przyjęło organizowane w stolicy uroczystości żałobne, którym patronował ówczesny prezydent tego miasta, Lech Kaczyński.
[edytuj] Żałoba w poszczególnych miastach Polski
[edytuj] Częstochowa
W częstochowskich kościołach odbywały się msze za duszę Jana Pawła II, a także z prośbą o jego szybką beatyfikację. Największa ilość wiernych gromadziła się w sanktuarium na Jasnej Górze, szczególnie w Kaplicy Cudownego Obrazu Najświętszej Maryi Panny Jasnogórskiej.
Na budynkach w Alei NMP wywieszono flagi Polski i Watykanu przepasane kirem na znak żałoby. Na sklepowych wystawach pojawiły podobizny papieża. W dzień pogrzebu 8 kwietnia na wschodnich wałach Jasnej Góry ustawiano dwa telebimy, na których wierni mogli oglądać transmisję ze Stolicy Apostolskiej. Uroczystość na jasnogórskich błoniach rozpoczęła się godzinę przed transmisją czuwaniem modlitewnym. Na uroczystości zgromadziło się ponad 200 tys. osób. Duża część sklepów, restauracji i firm prywatnych nie działała tego dnia. Ludzie gromadzili się także poza kościołami, szczególnie w miejscach, gdzie papież przebywał - m.in. pod kurią arcybiskupią. Znicze paliły się również pod pomnikiem Jana Pawła II na Jasnej Górze oraz wzdłuż alei noszącej imię zmarłego papieża.
 |
 |
 |
[edytuj] Gdańsk
Pod hasłem Jesteśmy, pamiętamy, czuwamy przy Pomniku Poległych Stoczniowców, przy bramie Stoczni Gdańskiej w intencji Jana Pawła II codziennie o 21.00 modlili się gdańszczanie. 7 kwietnia na Placu Solidarności odbyła się uroczysta msza koncelebrowana przez gdańskich dominikanów i czuwanie.
W dniu pogrzebu ustawione zostały tam dwa telebimy, na których od godziny 10. wierni mogli oglądać uroczystości pogrzebowe z Rzymu. Na Plac Solidarności przyszło około 5 tysięcy osób, chociaż padał w tym czasie deszcz. Ponad tysiąc gdańszczan zgromadziło się na Długim Targu i oglądali transmisję mszy z Watykanu na telebimie zainstalowanym na Zielonej Bramie. Wypełniony po brzegi był też gdański Teatr Wybrzeże, gdzie mszę oglądało kilkaset osób. Telebim ustawiony został również w katedrze w Oliwie. Świątynia była wypełniona tłumem wiernych. Wieczorem na Placu Solidarności przy Pomniku Poległych Stoczniowców odbyła się msza ku pamięci Jana Pawła II przy udziale kilkunastu tysięcy mieszkańców Gdańska.
9 kwietnia na Westerplatte gdańska młodzież złożyła hołd Janowi Pawłowi II. Uroczystość odbyła się w miejscu spotkania papieża z młodzieżą w trakcie pielgrzymki do Polski 12 czerwca 1987. 11 kwietnia w Gdańsku w Bazylice Mariackiej blisko 20 tys. wiernych uczestniczyło w mszy św. w intencji Jana Pawła II. Następnie po mszy tłum przeszedł ulicami Głównego i Starego Miasta pod Pomnik Poległych Stoczniowców (Trzy Krzyże).
[edytuj] Kraków
[edytuj] 2 kwietnia
O śmierci papieża poinformował dziesiątki tysięcy ludzi zgromadzonych pod "papieskim oknem" prowadzący czuwanie - kardynał Franciszek Macharski z twarzą pełną bólu i ze łzami w oczach chodził pomiędzy wiernymi i kierował do nich słowa pocieszenia. Ludzie mimo późnych godzin wieczornych na wieść o śmierci papieża przybywali masowo na Rynek Główny. W bazylice franciszkańskiej odprawiona została przez metropolitę krakowskiego nocna msza.
Od 2 kwietnia wierni już całymi dniami gromadzili się pod słynnym "papieskim oknem" w Kurii Krakowskiej przy ul. Franciszkańskiej 3. Dziesiątki tysięcy zniczy i świec płonęły dzień i noc pod oknem, z którego papież jak przyjaciel rozmawiał godzinami ze swymi krakowskimi wiernymi podczas swoich pielgrzymek do Polski. Kiedy ogłoszono informację o śmierci najsłynniejszego krakowskiego biskupa, zaczął bić dzwon Zygmunta. Jego głos niósł się po krakowskich ulicach tylko podczas największych uroczystości oraz w momentach najważniejszych dla narodu polskiego. Kilka minut później przyłączyły się do niego dzwony z wielu innych kościołów.
[edytuj] 3 kwietnia
Od 3 kwietnia co rano o godz. 7.45 dzwon Zygmunta bije na trwogę, wzywając krakowian na nabożeństwo w intencji papieża odbywające się codziennie o godzinie 8.00 na Wawelu. Pod Urzędem Miasta, kilka kroków od Kurii Krakowskiej, rozdawane były od rana znaczki - herb Krakowa z żałobnym kirem. O godzinie 12.00 z wieży kościoła Mariackiego rozlega się - po raz pierwszy w historii - zamiast hejnału mariackiego pieśń żałobna "Łzy matki", setki ludzi zgromadzonych pod bazyliką na znak jedności trzymały się za ręce i w skupieniu słuchały przejmującej melodii. O godzinie 15.00 w Łagiewnikach kard. Franciszek Macharski odprawił mszę w intencji papieża, w której wzięło udział ponad 250 tysięcy ludzi. Wieczorem młodzież zgromadziła się na Błoniach, przy głazie z wyrytym napisem "Ty jesteś skałą" przywiezionym przez górali z Tatr dla upamiętnienia miejsca, gdzie podczas każdej pielgrzymki do ojczyzny papież odprawiał msze. Zapalone zostały setki tysięcy zniczy i świec - "Światełko do nieba". W studenckich akademikach o 21:37 zapalone zostały światła tworzące znak krzyży.
Restauratorzy z "papieskiego miasta" podjęli decyzję o ograniczeniu czasu pracy swoich lokali, zamkniętych została większość dyskotek, z pubów, barów i kawiarni znikła muzyka rozrywkowa. Odwołane zostały spektakle teatralne i filmowe.
[edytuj] 4 kwietnia
O godzinie 19.30 na stadionie Klubu Sportowego Cracovia, ulubionego klubu piłkarskiego papieża odbyła się msza pojednania. Zaplanowana początkowo jako msza w intencji papieża dwóch rywalizujących krakowskich klubów, przeistoczyła się w msze pojednania sportowców i kibiców kilkunastu klubów sportowych. Po mszy sportowcy i kibice przeszli pochodem pod "papieskie okno" w kurii przy ul. Franciszkańskiej 3, gdzie zostawili - obok zniczy i kwiatów - klubowe szaliki. Wieczorem ulicami miasta przeszedł przez nikogo nieorganizowany, spontaniczny marsz młodzieży, w którym wzięło udział ponad 150 tys. młodych ludzi.
[edytuj] 7 kwietnia
Tego dnia kilka minut po 15.00 wszyscy krakowianie poznali tekst papieskiego testamentu, który w pierwszych słowach głosi cyt. "Co do pogrzebu ... O miejscu niech zdecyduje Kolegium Kardynalskie i Rodacy... wyjaśniam, że mam na myśli Metropolitę Krakowskiego lub Radę Główną Episkopatu Polski – Kolegium Kardynalskie zaś proszę, aby ewentualnym prośbom w miarę możności uczynili zadość"
O godzinie 17.00, dwie godziny po ogłoszeniu tekstu papieskiego testamentu, z Rynku Głównego w Krakowie wyruszył cichy marsz w intencji zmarłego papieża. W tzw. "Białym Marszu Wdzięczności" - organizowanym na wzór marszu krakowskich studentów w 1981 po zamachu na papieża - ponad osiemset tysięcy ludzi wyraziło wdzięczność Janowi Pawłowi II za jego pontyfikat. Następnie wierni zgromadzili się na krakowskich Błoniach, gdzie odprawiono mszę dziękczynną i wieczorny "Apel Jasnogórski", w których wzięło udział - wg szacunków policji - ponad milion osób. Setki tysięcy ludzi czuwały do świtu.
[edytuj] 8 kwietnia
We mszy w intencji papieża odprawionej o godzinie 9.00 na krakowskich Błoniach wzięło udział ponad 500 tysięcy ludzi. Potem uczestniczyli wspólnie w uroczystościach pogrzebowych papieża transmitowanych na telebimach. Pozostali krakowianie i mieszkańcy tego miasta, w tym także wielu niekatolików, żegnali papieża pod "papieskim oknem", na Rynku Głównym i wielu kościołach, gdzie zainstalowane były telebimy. W "papieskim mieście" nie pracowały nie tylko urzędy i banki, ale i zdecydowana większość prywatnych firm.
O 18.00 z Błoń wyruszył Marsz Kibiców, w którym wzięło udział kilkanaście tysięcy piłkarskich fanów z całego kraju - w większości byli to kibice Wisły Kraków, Cracovii i Hutnika Kraków, jednak swoje "delegacje" miały też kluby z najodleglejszych miast Polski. Kibice przeszli trasą od Plant, przez ul. Franciszkańską na Błonia, następnie pod stadion Wisły, na Rynek Krakowski, pod Wawel i ponownie na Błonia, cały czas śpiewając piosenki i skandując hasła ku czci Jana Pawła II.
Wieczorem Krakowskie kluby rowerowe zorganizowały marsz rowerowy trasą spod Wawelu na Kopiec Piłsudskiego. Na krakowskich Błoniach zorganizowano koncert ku czci papieża, w którym wzięło udział ponad 160 artystów z różnych krajów. Podczas koncertu odczytano w kilku językach fragmenty poematu Karola Wojtyły. Koncert oglądało na żywo około 300 tys. krakowian.
[edytuj] Po 11 kwietnia
11 kwietnia do Instytutu Jana Pawła II przywieziono ofiarowywane przez wiernych pamiątki związane ze zmarłym - różańce, ale i flagi i szaliki kibiców piłkarskich. 15 kwietnia Stadion Klubu Sportowego CRACOVIA, którego kibicem od lat młodzieńczych był Karol Wojtyła, otrzymał decyzją Rady Miasta Krakowa imię Jana Pawła II[1]. Dzień później pod "papieskim oknem" nadal płonęły dzień i noc dziesiątki tysięcy zniczy. O 21.37 z wieży kościoła Mariackiego rozlegała się codziennie pieśń "Łzy matki" - hołd Krakowa dla "swojego papieża". Kilka miesięcy po śmierci Jana Pawła II pod "papieskim oknem" płonęły nadal dziesiątki zniczy.
[edytuj] Galeria
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
[edytuj] Łódź
4 kwietnia ok. 150 tys. łodzian oddało hołd Janowi Pawłowi II w Białym Marszu, który przeszedł z Placu Wolności pod łódzką katedrę, wypełniając świątynię, plac katedralny i ulicę Skorpuki. Sporo osób założyło białe ubrania: koszule, kurtki, spodnie. Na przodzie marszu młodzi ludzie dźwigali krzyż, za którym szedł także prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki.
Punktualnie o godz. 21.37, w godzinę śmierci Jana Pawła II, rozpoczęła się msza koncelebrowana przez 40 księży, pod przewodnictwem biskupa Ireneusza Pękalskiego. "Szukałem Was, a teraz przyszliście tu do mnie... Bardzo Wam za to dziękuję" - przypominał jedne z ostatnich słów papieskich arcybiskup Władysław Ziółek. Mszę zakończył Apel Jasnogórski.
8 kwietnia tysiące łodzian w ciszy i skupieniu oglądało transmisję uroczystości pogrzebowych z Watykanu na czterech telebimach, rozstawionych na kilkusetmetrowym odcinku al. Piłsudskiego. Na czas transmisji z Watykanu ulice Łodzi opustoszały. Transmisję z uroczystości pogrzebowych łodzianie oglądali również w archikatedrze. Na pożegnanie Jana Pawła II rozległy się oklaski.
[edytuj] Płock
Płocczanie czcili Jana Pawła II głównie w katedrze, Sankturium Miłosierdzia Bożego, farze, salezjańskim kościele św. Stanisława Kostki i kościele św. Krzyża na młodym osiedlu Podolszyce.
[edytuj] 3 kwietnia
- 10:00 - uroczystej mszy w katedrze płockiej przewodniczył biskup płocki
Stanisław Wielgus. Zgromadziła ona setki płocczan.
- 17:00 - nabożeństwu w Sanktuarium Miłosierdzia Bożego przewodniczył biskup pomocniczy Roman Marcinkowski.
[edytuj] 5 kwietnia
12:00 - msza dla studentów w kościele św. Stanisława Kostki
[edytuj] 6 kwietnia
18:00 - centralna uroczystość żałobna miasta i diecezji po śmierci Jana Pawła II na placu przed katedrą. Mszy przewodniczy biskup płocki Stanisław Wielgus. Homilię wygłosił bp Roman Marcinkowski. Czuwanie trwało do 21:37 - godziny śmierci papieża.
[edytuj] 7 kwietnia
- 19:00 - Marsz żałobny z tzw Placu Celebry - miejsca mszy papieskiej z 7 czerwca 1991 pod katedrę.
- 20:00 - Apel poprowadzony przed katedrą przez uczniów najstarszej szkoły w Polsce - Małachowianki
[edytuj] 8 kwietnia
- 18:00 - Msza z udziałem służb mundurowych w kościele św. Krzyża
- 20:00 - Msza dla studentów w kościele św. Stanisława Kostki i marsz pod katedrę.
[edytuj] Poznań
W Poznaniu młodzież co wieczór gromadziła się na placu Adama Mickiewicza, gdzie papież spotkał się z młodzieżą w roku 1997. Oficjalne spotkania modlitewne odbywały się również w poznańskiej Katedrze. Organizowano koncerty, w czasie których grano Requiem Mozarta i Verdiego.
8 kwietnia uroczysta msza pogrzebowa z Watykanu wyświetlana była na ekranach przed katedrą oraz na Polach Lednickich, a o godzinie 19.00 na Placu Adama Mickiewicza odbyła się uroczysta msza, na którą przybyły tysiące ludzi ze zniczami.
W sobotę, 9 kwietnia, głównie młodzież, spotkała się na mszy w kościele duszpasterstwa akademickiego, u ojców dominikanów, skąd uroczystym Świetlistym Marszem przeszła ulicami miasta pod krzyż na Łęgach Dębińskich. Było to miejsce spotkania papieża z poznaniakami w roku 1983. Pod krzyżem młodzi ludzie dołączyli do reszty osób zgromadzonych na Apelu Jasnogórskim. O godzinie 21.37 nastąpiła chwila ciszy, w czasie której rozbrzmiewały dzwony, a następnie odśpiewano pieśń Abba Ojcze, podczas której wypuszczono dwa gołębie, by modlitwę zaniosły do papieża.
Z kolei 10 kwietnia, papieża pożegnały w specjalny sposób dzieci, przechodząc w Marszu ze mszy świętej w parafii ojców dominikanów na Plac Adama Mickiewicza, gdzie wzięły udział w specjalnym nabożeństwie. Dnia 20 czerwca 2005, w rocznicę pobytu papieża na poznańskich Łęgach Dębińskich, została na nich odprawiona uroczysta msza.
[edytuj] Rybnik
Od 1 kwietnia we wszystkich rybnickich kościołach odprawiano msze w intencji Jana Pawła II. 4 kwietnia w Rybniku-Stodołach odbyło się spotkanie prezydenta miasta, młodzieży i zaproszonych gości w domu, w którym papież mieszkał przez kilka miesięcy w roku 1948. W czwartek, 7 kwietnia, na terenie rybnickiego Zespołu Szkół Budowlanych odbyła się msza w intencji papieża, w pełni zorganizowana z inicjatywy młodzieży, natomiast w sobotę, 9 kwietnia, kilka tysięcy mieszkańców miasta zebrało się na rybnickim rynku, aby wziąć udział w uroczystej mszy pod przewodnictwem arcybiskupa Damiana Zimonia.
[edytuj] Rzeszów
W mieście większość ludzi gromadziła się w cichej modlitwie w kościołach na starówce. Ustawiano wiele świeczek na deptakach, pod pomnikiem Jana Pawła II przed Kościołem Chrystusa Króla oraz na katedralnych błoniach, gdzie papież odprawił mszę. W kilka dni po śmierci na rynku odprawiona została msza.
[edytuj] Szczecin
W Szczecinie, w dniu śmierci papieża, w wielu kościołach odbyły się specjalne nabożeństwa. Na Jasnych Błoniach, pod pomnikiem papieża, ustawiono kilkudziesięciometrowy krzyż ze zniczy, uczelnie wystawiły poczty sztandarowe a w dniu pogrzebu zgromadziło się około 50 000 szczecinian przed telebimami. Szczecin był udekorowany flagami. W kościołach diecezji szczecińsko-kamieńskiej odprawiano msze w intencji szybkiej beatyfikacji Jana Pawła II.
[edytuj] Warszawa
5 kwietnia w Warszawie odbyły się centralne uroczystości poświęcone zmarłemu papieżowi organizowane przez Konferencję Episkopatu Polski. We mszy na placu Piłsudskiego koncelebrowanej przez biskupów z całej polski pod przewodnictwem prymasa Józefa Glempa uczestniczyło 250 tys. osób. W kazaniu prymas bronił się przed krytyką jaka spadła na niego w związku z opóźnionym powrotem z Argentyny po śmierci papieża.
Galeria:
 |
 |
 |
[edytuj] Włocławek
Kilka minut po podaniu przez media wiadomości o śmierci Jana Pawła II we Włocławku rozległy się dzwony. Każda miejska parafia odprawiała dodatkowe nabożeństwa w intencji zmarłego papieża. Kościół Franciszkanów ponadto wyznaczył całonocne czuwanie w swojej parafii. Pod obeliskiem upamiętniającym wizytę Jana Pawła II we Włocławku mieszkańcy miasta masowo przynosili znicze. Flagi miejskie zostały przewiązane czarnymi przepaskami żałobnymi. Kierowcy MPK na przednich szybach swoich autobusów umieszczali zdjęcia Jana Pawła II z czarną wstążką na znak żałoby.
8 kwietnia we Włocławku odbył się Biały Marsz wdzięczności dla Jana Pawła II. 30 tys. osób przeszło spod Bazyliki Katedralnej we Włocławku, gdzie gościł w 1991 roku Jan Paweł II, do oddalonego 12 km podwłocławskiego lotniska Kruszyn, gdzie odbyła się w 1991 roku msza odprawiona przez Jana Pawła II. Na lotnisku uczestniczy marszu odśpiewali wspólnie "Barkę". Marsz był zabezpieczany przez harcerzy z Włocławka oraz liczne służby miejskie.
[edytuj] Wrocław
[edytuj] Przypisy
- ↑ Uchwała ta została uznana za niespełniającą wymogów formalnych przez małopolski wojewódzki sąd administracyjny 11 kwietnia 2006.
