Msza
Z Wikipedii
Msza - w katolicyzmie podstawowy obrzęd liturgiczny, określany jako msza święta. Katolicy wierzą, że podczas mszy uobecniana jest w sposób sakramentalny ofiara krzyżowa Jezusa Chrystusa.
Spis treści |
[edytuj] Pochodzenie słowa
Słowo msza pochodzi ze zwrotu kończącego obrzęd ite, missa est, czyli skończone, rozsyłam Was. Podobnie w języku angielskim Mass i niemieckim die Messe.
[edytuj] Ustanowienie mszy
Według religii katolickiej Eucharystia została ustanowiona przez Jezusa Chrystusa podczas Ostatniej Wieczerzy spożytej z Apostołami w Wielki Czwartek. W trakcie wieczerzy Chrystus łamał i rozdawał chleb ze słowami "Bierzcie i jedzcie, to jest Ciało moje" (Mt 26,26). Po wieczerzy podał Apostołom kielich wypełniony winem ze słowami "Pijcie z niego wszyscy, bo to jest moja Krew Przymierza, która za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów" (Mt 26,27-28). Równoległe opisy ustanowienia Eucharystii znajdują się w pozostałych Ewangeliach synoptycznych (Mk 14,22-24; Łk 22,19-20) oraz w 1 Kor 11, 24-26.
[edytuj] Chleb i wino jako Ciało i Krew Chrystusa
Według katolików, starokatolików i prawosławnych ofiarowane podczas Mszy świętej chleb i wino zostają przeistoczne w Ciało i Krew Chrystusa. Chleb i wino nie uobecniają Chrystusa w sposób symboliczny, lecz substancjalnie, zachowując jedynie przypadłości chleba i wina. Luteranie natomiast uważają, że w wyniku kosekracji, pod postaciami chleba i wina jest realnie obecne ciało i krew Jezusa Chrystusa, chleb pozostaje jednak chlebem, a wino winem.
Chrystus ustanawiając mszę powołał się wprost na przykład najwyższego kapłana Melchizedeka, który wg Księgi Rodzaju był królem Salem i przywitał Abrama chlebem i winem. Ponieważ z psalmu 110 wynika, że Mesjasz będzie kapłanem na wieki na wzór Melchizedeka, ustanowienie Eucharystii jest wypełnieniem przepowiedni mesjańskiej.
W języku Biblii ciało i krew oznacza człowieka (jak w Mt 16, 17; 1 Kor 15, 50; Ekl 18, 30). Rozdzielenie ciała i krwi oznacza symbolicznie śmierć. Dlatego też chleb i wino są osobno konsekrowane i zmieniają się sakramentalnie w ciało i krew Chrystusa, który mówił o sobie, że Ciało moje jest prawdziwym pokarmem, a Krew moja jest prawdziwym napojem (Jn 6, 55).
[edytuj] Części mszy
[edytuj] Obrzędy wstępne
Obejmują przygotowanie do sprawowania Liturgii Słowa i Eucharystii. W dni powszednie, w czasie Adwentu i Wielkiego Postu oraz podczas mszy żałobnych opuszcza się śpiew Gloria. Części obrzędów wstepnych:
- Śpiew na wejście
- Pozdrowienie ołtarza
- Znak krzyża
- Pozdrowienie ludu
- Akt pokuty
- Kyrie (Panie zmiłuj sie nad nami)
- w niedziele (poza Wielkim Postem i Adwentem) oraz w święta Gloria (Chwała na wysokości Bogu)
- Kolekta
[edytuj] Liturgia słowa
Najważniejszymi elementami liturgii słowa są czytania Pisma Świętego oraz Credo. Czytania mogą być zakończone Homilią (tzw. kazaniem lub listem pasterskim). Liturgię słowa kończy modlitwa powszechna. W tygodniu lekcje czytane są ze Starego Testamentu, a ewangelia z Nowego, śpiewany jest psalm responsoryjny, w niedziele jedno czytanie jest ze Starego, a drugie z Nowego Testamentu, psalm responsoryjny i ewangelia. Części Liturgi słowa:
- Pierwsze czytanie
- Psalm responsoryjny
- Drugie czytanie
- ew. sekwencja
- Werset przed Ewangelią
- Czytanie Ewangelii
- Homilia
- Credo - Wyznanie wiary
- Modlitwa powszechna
[edytuj] Liturgia eucharystyczna
Jest to najważniejsza część mszy świętej. Obejmuje głównie przygotwanie darów ofiarnych, Modlitwę eucharystyczną i Obrzędy Komunii. Części Liturgi Eucharystycznej:
- Przygotowanie darów ofiarnych
- stosowane zwykle w czasie uroczystości Okadzenie darów
- Lavabo (obmycie rąk)
- Modlitwa nad darami
- Modlitwa eucharystyczna
- Dialog przed prefacją
- Prefacja
- Sanctus (Święty, święty)
- w niedziele i niektóre święta i uroczystości Wspomnienie tajemnicy dnia
- Epikleza
- Konsekracja
- Aklamacja po przeistoczeniu
- Anamneza
- Modlitwa ofiarnicza
- Epikleza komunijna
- Modlitwy wstawiennicze za Kościół, za żyjących i zmarłych
- Doksologia końcowa
- Obrzędy komunijne
- Wezwania do Modlitwy Pańskiej
- Ojcze Nasz
- Embolizm
- Znak pokoju
- śpiew Agnus Dei (Baranku Boży), podczas którego dbywa się łamanie chleba i obrzęd zmieszania postaci eucharystycznych
- Komunia święta
- Dziękczynienie po Komunii
- Modlitwa po Komunii
[edytuj] Obrzędy zakończenia
Publiczną celebrę kończy oficjalnie według ogólnego zwyczaju błogosławieństwo i rozesłanie wiernych. Przed rozesłaniem podawane są ogłoszenia o następnych obchodach liturgicznych i inne informacje związane z życiem parafii. Jeśli bezpośrednio potem ma miejsce inny obrzęd liturgiczny (pogrzeb, wystawienie, procesja), to błogosławieństwo i rozesłanie następują dopiero na końcu ostatniego obrzędu.
