Łosoś szlachetny
Z Wikipedii
| Łosoś szlachetny | |||||||||||||||||||||||||||||
 Salmo salar |
|||||||||||||||||||||||||||||
| Systematyka | |||||||||||||||||||||||||||||
| Domena | eukarioty | ||||||||||||||||||||||||||||
| Królestwo | zwierzęta | ||||||||||||||||||||||||||||
| Typ | strunowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podtyp | kręgowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gromada | promieniopłetwe | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rząd | łososiokształtne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzina | łososiowate | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzaj | Salmo | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gatunek | łosoś szlachetny | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
| Salmo salar | |||||||||||||||||||||||||||||
| Linnaeus, 1758 | |||||||||||||||||||||||||||||
| Status ochronny | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
 Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
|||||||||||||||||||||||||||||
.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
Łosoś szlachetny (Salmo salarL.) - ryba z rodziny łososiowatych (Salmonidae)
Spis treści |
[edytuj] Zasięg występowania
W północnej części Atlantyku, w rzekach Ameryki Północnej, w Europie od Portugalii po Morze Białe, Północne i Bałtyk. W jeziorach Ładoga i Onega tworzy formy wyłącznie słodkowodne.
[edytuj] Synonimy
- łosoś pospolity, łosoś europejski, łosoś atlantycki
- Trutta salar, Salmo nobilis, Salmo salmo
[edytuj] Opis
Łuski drobne, mocno osadzone. Linia boczna dobrze widoczna. Na linii grzbietu występuje mała, czerwono-szara płetwa tłuszczowa (charakterystyczna dla łososiowatych). Głowa z wielką i silnie uzębioną paszczą. Podczas okresu tarła samce zmieniają ubarwienie na czerwonawe, a żuchwa przybiera kształt haka. Młode posiadają na bokach ciemne i czerwone plamki. Osobniki dorosłe posiadają nieregularne czarne plamy na górnej połowie ciała. Dorastają do rozmiarów 150 cm i 24 kg. Według ustnych przekazów łososie z populacji drawskiej (zwane również królewskimi) osiągały 150 cm i aż 46 kg wagi.
[edytuj] Odżywianie
Łosoś jest rybą drapieżną, początkowo żywi się skorupiakami planktonowymi i larwami owadów, później mniejszymi rybami oraz skorupiakami.
[edytuj] Rozród
Typowa ryba anadromiczna tzn. wędrująca na czas rozrodu z mórz do rzek. W czasie tej wędrówki łososie kierują się zapachem wody w miejscu, w którym przyszły na świat. W trakcie przekraczania granicy wód słodkich i słonych dokonują się w ich organizmach zmiany biochemiczne i fizjologiczne. W trakcie wędrówki nie pobierają pokarmu. Tarło odbywa się jesienią, w zimnej , dobrze natlenionej wodzie o silnym prądzie. Ikra w liczbie do 30 000 ziaren (o średnicy 4-7 mm) jest składana do jamek wygrzebanych przez samicę w piaszczystym lub kamienistym dnie. Larwy wykluwają się wiosną. Maja one długość około 2 cm. Okres resorbcji woreczka żółtkowego trwa około 40 dni. Po tarle wiele osobników ginie. Osobniki młode spędzają w rzekach 2-3 lata, następnie wędrują do morza, przybierają wtedy barwę szarozieloną na grzbiecie i srebrzystobiałą na bokach i brzuchu (tzw. stadium smolt). W morzu spędzają kolejne 2-3 lata, po czym wracają do tej samej rzeki na tarło.
[edytuj] Zagrożenia i ochrona
Zagrożeniami dla łososi w czasie wędrówki są zapory wodne. Niegdyś liczny w rzekach dorzecza Odry i Wisły. Populacja łososia w polskich rzekach całkowicie wyginęła w połowie lat 80. XX w. Było to związane z zanieczyszczeniem tarlisk spowodowanym odmulaniem zbiornika Kamienna (1981 i 1982) na rzece Drawie w dorzeczu Odry. Przegradzanie i pogarszająca się jakość wód Drawy stanowiło poważne zagrożenie dla ostatniej ostoi polskiego łososia (na wiślańską populację łososia katastrofalny wpływ miało wybudowanie zapory we Włocławku). Ostatnie tarlaki obserwowano w Drawie w 1985, ostatnie łososie w stadium par złowiono w 1987. W 1995 rozpoczęto program restytucji łososia w polskich rzekach, materiał zarybieniowy pozyskano z łotewskiej rzeki Dźwiny. W 1997 stwierdzono w Drawie obecność gniazd tarłowych. Mimo sukcesu, obecny w polskich rzekach łosoś nadal jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem, znaczącą poprawę sytuacji może zapewnić jedynie dalsza wyraźna poprawa jakości wód, udrożnienie rzek, udostępnienie tarlisk, racjonalna polityka rybacka oraz walka z kłusownictwem.
