Aleksander Rożniecki

Z Wikipedii

Aleksander Antoni Jan Rożniecki herbu Rola (ur. 12 lutego 1774 w Warszawie, zm. w 1849) - generał jazdy Wojska Polskiego.

Absolwent Korpusu Kadetów, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792 i w stopniu wicebrygadiera powstania kościuszkowskiego 1794. Od 1798 w Legionach Polskich, w Legii Naddunajskiej, generał brygady. Uczestniczył w kilku kampaniach we Włoszech i w Niemczech, wsławiony w bitwie pod Castelfranco 1805.

Od 1806 w wojsku polskim Księstwa Warszawskiego, 1807 inspektor kawalerii. Jako dowódca kawalerii uczestniczył w wojnie austriacko-polskiej w 1809 od Raszyna począwszy. Jego oddział był forpocztą, która dotarła do Krakowa 14 lipca (dzień przed ks. Poniatowskim) i przełamała ostatni opór Austriaków przed zwycięskim wkroczeniem księcia. Od 1810 generał dywizji. Od 1811 należał do loży Wielkiego Wschodu Narodowego Księstwa Warszawskiego. W wyprawie na Moskwę 1812 dowódca dywizji w IV Korpusie Wielkiej Armii. W 1813 szef sztabu VIII (polskiego) Korpusu w kampanii niemieckiej ks. Poniatowskiego.

W Królestwie Polskim dowódca Jazdy, ale przede wszystkim znienawidzony organizator i szef prześladującej polskich bojowników i działaczy konspiracyjnych tajnej policji carskiej. Ponadto był inicjatorem utworzenia Żandarmerii i jej przełożonym. Z inicjatywy Rożnieckiego, Nikołaja Nowosilcowa, przy wsparciu Mateusza Lubowidzkiego powołano Biuro Centralne Policji dla Warszawy i Królestwa Polskiego. ^[1]

Po wybuchu powstania listopadowego opuścił Warszawę, potem służył w armii carskiej. Był członkiem rosyjskiej Rady Państwa. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Virtuti Militari, Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej.

[edytuj] Zobacz też

• VIII Korpus Wielkiej Armii
• Armia Księstwa Warszawskiego

Przypisy