Buddyzm w Korei - kalendarium
Z Wikipedii
[edytuj] Wstęp
Buddyzm do Korei docierał przez Chiny, najpierw dzięki chińskim i indyjskim misjonarzom, a później także dzięki buddystom koreańskim, którzy udawali się po nauki do Chin. Za datę wprowadzenia buddyzmu do Korei uważa się rok 372. Jednak przechowała się wiadomość, że w zaginionej historii Korei Kaerim Kogi znajdowała się informacja, iż buddyzm został wprowadzony do Korei przez morze na długo zanim był znany w Chinach. Morze najpewniej odnosi się do morza piasków północnego szlaku jedwabnego w Azji Środkowej. Wskazuje się także na podobieństwo malarstwa ściennego epoki Trzech Królestw do malarstwa odnalezionego w grotach Dunhuangu.
[edytuj] Kalendarium
- 372. Poselstwo chińskie z mnichem Shundao (kor. Sundao) wprowadza buddyzm do królestwa Koguryŏ (na północy).
- 384. Indyjski mnich Marantara przybywa statkiem z Chin i wprowadza buddyzm do królestwa Paekche. Król Ch'imyu buduje na górze Namhan świątynię dla 10 mnichów.
- 5 w. Mnich koreański Sŭngnang zostaje uczniem Kumarajivy i po powrocie do kraju zakłada szkołę samnon, odpowiednik chińskiej szkoły sanlun (szkoła Trzech Traktatów czyli mādhyamika).
- 5 w. Koreański mnich Chigwang zakłada odpowiednik szkoły jushe (sans. sarvāstivādin abhidharma), w brzmieniu koreańskim kusa.
- 5 w. Mnich (chiński?) Ado wprowadza do królestwa Silli buddyzm i zakłada pierwsze świątynie. Jednak w przeciwieństwie do Koguryǒ i Paekche buddyzm przyjmowany jest tu z oporami i konserwatyzm ludzi doprowadza do męczeńskich śmierci mnichów (np. Ich'adon w 528 r.)
- 5/6 w. Mnich Sǒndǒk zakłada w Koguryǒ szkołę nirvāny - yǒlban chong.
- 6 w. Mnich Wonch'uk tłumaczy sutry buddyjskie na język koreański.
- 538. Król Silli wysyła do Japonii poselstwo ze statuą Buddy, sztandary z buddyjskimi napisami, baldachimy i księgi ze świętymi tekstami. W liście do cesarza wychwala Dharmę Buddy.
- 564. Do państwa Silla sprowadzono 1700 buddyjskich ksiąg z Chin, co staje się podstawą rozległych studiów religijnych.
- 527. Buddyzm staje się oficjalną religią królestwa Silli.
- 562-613. Mnich z Koguryǒ P'ayak, uczeń Zhiyi wprowadza nauki szkoły tiantai, nazwanej w Koguryǒ ch'ǒnt'ae chong.
- 606-686. Mnich Chajang zakłada szkołę kyeyul (vinaya), która później, za czasów Koryǒ, będzie nosić nazwę namsan chong.
- 617-686. Wǒnhyo, który wywarł wpływ na cały późniejszy buddyzm koreański, zakłada szkołę pǒpsǒng (natury Dharmy) zwaną później w Koryǒ chungdo chong.
- 625-702. Ŭisang zakłada odpowiednik chińskiej szkoły huayan, zwanej najpierw po koreańsku wonyung chong, a później w okresie Koryǒ - hwaóm chong.
- 740. Chinp'yo wprowadza odpowiednik chińskiej szkoły faxiang (sans. yogācāra) - pǒpsang chong, zwanej w okresie Koryǒ chaŭn chong. Buduje także kilka ważnych klasztorów.
- 818. Toŭi zakłada szkołę sǒn kaji
- 839. Hyech'ǒl zakłada szkołę sǒn tongni
- 846. Pǒmil zakłada szkołę sǒn sagul
- 847. Toyun zakłada szkołę sǒn saja
- ok. 850. Tohǒn Hyeun z linii przekazu Pǒmnanga zakłada szkołę sǒn hŭiyang.
- 911. Iǒm zakłada szkołę sǒn sumi
- 10 w. Kyunyǒ - najwybitniejszy poeta religiny.
- 935-1392. Powstanie dynastii Koryŏ. Patronat nad buddyzmem ze strony władz, złoty okres buddyzmu, kultury i sztuki Korei.
- 1055-1101. Ŭich'ǒn - reformator buddyzmu i zakłada szkołę ch'ǒnt'ae, odpowiednika chińskiej tiantai zong.
- 1158-1210. Pojo Chinul - jeden z najwybitniejszych mistrzów sǒn, próba syntezy nauk szkół scholatycznych i sǒn.
- 1251. Ukończenie 2 wyd. Tripitaki na 81,258 drewnianych tablicach zapisanych na obu stronach. Do dziś przechowywana w klasztorze Haein-sa
- 1301-1382. T'aego Poŭ - mistrz sǒn, wprowadza do Korei nauki chińskiej szkoły chan linji oraz jednoczy dziewięć szkół sǒn w jedną nazwaną chogye chong
- 1317-1405. Muhak Chajo - mistrz sǒn, jeden z najwybitniejszych mistrzów w historii Korei.
- 1392-1910. Okres panowania dynastii Yi. Polityka represji wobec buddyzmu i wspierania neokonfucjanizmu.
- 1520-1604. Chǒnghǒ Hyujǒng (Sosan Taesa) - największy mistrz sǒn dynastii Yi. Walka z inwazją japońską. Ożywienie buddyzmu.
- 1592-1598. Inwazja japońska. Z małymi wyjątkami, prawie wszystkie buddyjskie świątynie zostają zniszczone.
- 1849-1912. Kyǒnghǒ Sǒngu - ożywia koreański sǒn po okresie represjii.
- 1878-1946. Manggong Wǒlmyǒn - przywódca buddyjskiego ruchu oporu przeciw japończykom i wybitny mistrz sǒn
- 1890-1961. Kobong Hyǒnuk - jeden z najwybitniejszych mistrzów współczesnego sǒn
- 1902. Ustanowienie 16 głównych klasztorów, które zarządzają podległymi im świątyniami i klasztorami w Korei.
- 1904. Oddanie zarządzania buddyzmem w ręce buddystów
- 1911-1945. Okupacja Korei przez Japonię. Próby osłabienia buddyzmu koreańskiego jako podstawy nacjonalizmu narodu koreańskiego.
- 1935. W obliczu zagrożenia japońskiego łączą się sǒn chong i kyo chong (szkoły doktrynalne, scholastyczne) w jedną szkołę chogye chong. Nowym głównym klasztorem staje się Chogye-sa.
- 1972. Mistrz sǒn Kusan Suryǒn przybywa do USA i naucza sǒn
- 1978. Mistrz sǒn Sŭngsan wprowadza koreański sǒn do Polski. Powstaje Stowarzyszenie Buddyjskie Zen Chogye.
- 1983. Szkoła mistrza sǒn Sŭngsana przekształca się w Szkołę Sǒn Kwanŭm. Powstaje pierwszy koreański klasztor w USA, klasztor sǒn Diamentowego Wzgórza.
Zobacz
Bibliografia
- Trans. with Commentary by. J.C. Cleary. A Buddha from Korea. The Zen Teachings of T'aego. 1988
- Mu Soeng Sunim. Thousand Peaks. Korean Zen - Traditions & Teachers. 1991
- Ed. by Lewis R. Lancaster and C.S. Yu. Introduction of Buddhism to Korea. New Cultural Patterns. 1989
- Ed. by Lewis R. Lancaster and C.S. Yu. Assimilation of Buddhism in Korea. Religious Maturity and Innovation in the Silla Dynasty. 1991
- Robert E. Buswell. The Korean Approach to Zen: the Collected Works of Chinul. 1983
- Robert E. Buswell, Jr. The Zen Monastic Experience. 1992
