Chryzoberyl
Z Wikipedii
Chryzoberyl - minerał z gromady tlenków. Jest minerałem rzadkim.
Nazwa minerału wywodzi się od greckich słów chrysos - złoto oraz beryllos - beryl.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Chemizm: Al2BeO4 - tlenek glinu i berylu
- Układ krystalograficzny: rombowy
- Barwa – zwykle żółty w odcieniach, też: żółtozielony, szary, brązowy, niebieskozielony, zielony, czerwony, fioletowy, rzadko jasnoniebieski albo bezbarwny.
- Rysa: biała
- Połysk – szklisty, tłusty
- Twardość w skali Mohsa - 8,5
- Gęstość - 3,68-3,78 g/cm3
- Łupliwość - wyraźna
- Przełam – muszlowy
Tworzy kryształy tabliczkowe, płytkowe, słupkowe. Często występują zbliźniaczenia, niekiedy wielokrotne. Jest kruchy, przezroczysty. Barwa wywołana jest przez domieszki żelaza, tytanu i chromu. Jest izostrukturalny z oliwinem.
Odmiany:
- aleksandryt – odznacza się wyjątkową wśród minerałów własnością zmiany barwy
- cymofan – kocie oko; charakteryzuje się falistym odblaskiem.
[edytuj] Występowanie
Stanowi składnik pegmatytów. Często wspólwystępuje z berylem, turmalinem, granatem, spinelem, skaleniem, kwarcem, topazem, andaluzytem.
Miejsca występowania: Sri Lanka – (odmiany ciemnooliwkowozielone) Matara, Ratnapura; Madagaskar, Rosja – (odmiany niebieskawe) okolice Czelabińska i Jekaterynburga, w Górach Ilmeńskich; USA – Connecticut, Kolorado, Maine, Dakota Południowa; Brazylia - Minas Gerais, Minas Novos (odmiany cytrynowożólte i jasnozielone); Indie, Birma - (odmiany bezbarwne), Australia, RPA, Kanada, Włochy, Norwegia.
W Polsce – został stwierdzony na Dolnym Śląsku w druzach pegmatytowych w okolicach Strzegomia.
[edytuj] Zastosowanie
- wysoko ceniony w jubilerstwie kamienie szlachetne - wadą kamieni o szlifie brylantowym jest niska dyspersja (czyli brak "ognia").
- kamień poszukiwany przez kolekcjonerow.
- największy znaleziony kryształ ważył 8 kg (Brazylia 1828r.)
- Najpiękniejszy okaz chryzoberylu zwany chryzoberylem Hope'a znajduje się w British Museum.
[edytuj] Zobacz też
przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa, aleksandryt, cymofan
http://webmineral.com/data/Chrysoberyl.shtml
[edytuj] Bibliografia
- Leksykon Przyrodniczy - Minerały i kamienie szlachetne –„Horyzont” - 2002r.
- K. Maślankiewicz – Kamienie szlachetne – Wyd. Geologiczne - 1982r.
- N.Sobczak – Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych – Wyd. Alfa - 1986r.
- C.Hall – Klejnoty, Kamienie szlachetne i ozdobne – Wyd. Wiedza i Życie - 1996r.
- W.Schuman – Kamienie szlachetne i ozdobne – Wyd. „Alma –Press” - 2004r.
