Ferdinand Buisson
Z Wikipedii
Ferdinand Édouard Buisson (ur. 20 grudnia 1841 w Paryżu, zm. 16 lutego 1932 tamże) – francuski pedagog i polityk, laureat pokojowej Nagrody Nobla
Uczęszczał do szkoły w Saint-Étienne, po jej ukończeniu (pomimo przerwy spowodowanej śmiercią ojca) studiował filozofię na Sorbonie. Po ukończeniu studiów, w 1866 odmówił złożenia przysięgi posłuszeństwa cesarzowi Neapoleonowi III, opuścił Francję i wyjechał do Neuchâtel w Szwajcarii, gdzie wykładał w Académie de Neuchâtel.
Powrócił do kraju w 1870, po detronizacji cesarza i powstaniu III Republiki. Minister edukacji Jules Simon powierzył mu obowiązki inspektora ds. edukacji w szkołach podstawowych. Buisson prowadził kampanię o laicyzację szkół i otwarcie krytykował kościół, co doprowadziło do rezygnacji z zajmowanego stanowiska. W 1879 Jules Ferry podjął reformę szkolnictwa i ponownie zatrudnił Buissona, który był orędownikiem wprowadzenia bezpłatnego i obowiązkowego nauczania.
W 1878 wydał pierwszy tom czterotomowej Encyklopedii Edukacji (Dictionnaire de pédagogie et d'instruction primaire). W latach 1896-1902 był profesorem edukacji na Sorbonie.
W 1898 był jednym z założycieli Ligi Praw Człowieka (Ligue des droits de l'homme), powołanej początkowo do obrony Alfreda Dreyfusa ze względu na aferę Dreyfusa. Był przewodniczącym Ligi w latach 1914-1926.
W latach 1902-1914 oraz 1919-1924 był deputowanym do parlamentu. W liście otwartym opublikowanym 23 maja 1919 krytykował traktat wersalski, ale w innych publikacjach i przemówieniach podkreślał znaczenie Ligi Narodów jako narzędzia działającego na rzecz pokoju światowego.
W 1927 otrzymał, wraz z Niemcem Ludwigiem Quidde, pokojową Nagrodę Nobla.
[edytuj] Linki zewnętrzne
1901: Dunant, Passy • 1902: Ducommun, Gobat • 1903: Cremer • 1904: IPM • 1905: Suttner • 1906: Roosevelt • 1907: Moneta, Renault • 1908: Arnoldson, Bajer • 1909: Beernaert, Estournelles de Constant • 1910: MSPB • 1911: Asser, Fried • 1912: Root • 1913: La Fontaine • 1917: Czerwony Krzyż • 1919: Wilson • 1920: Bourgeois • 1921: Branting, Lange • 1922: Nansen • 1925: Chamberlain, Dawes • 1926: Briand, Stresemann • 1927: Buisson, Quidde • 1929: Kellogg • 1930: Söderblom • 1931: Addams, Butler • 1933: Angell • 1934: Henderson • 1935: Ossietzky • 1936: Lamas • 1937: Cecil • 1938: Biuro Nansenowskie • 1944: Czerwony Krzyż • 1945: Hull • 1946: Balch, Mott • 1947: Kwakrzy • 1949: Boyd Orr • 1950: Bunche • 1951: Jouhaux • 1952: Schweitzer • 1953: Marshall • 1954: WKNZdsU • 1957: Pearson • 1958: Pire • 1959: Noel-Baker • 1960: Lutuli • 1961: Hammarskjöld • 1962: Pauling • 1963: Czerwony Krzyż • 1964: King • 1965: UNICEF • 1968: Cassin • 1969: MOP • 1970: Borlaug • 1971: Brandt • 1973: Kissinger, Le • 1974: MacBride, Satō • 1975: Sacharow • 1976: Williams, Corrigan • 1977: AI • 1978: Sadat, Begin • 1979: Matka Teresa • 1980: Esquivel • 1981: WKNZdsU • 1982: Myrdal, García Robles • 1983: Wałęsa • 1984: Tutu • 1985: Lekarze Przeciw Wojnie Nuklearnej • 1986: Wiesel • 1987: Arias • 1988: Siły Pokojowe ONZ • 1989: Dalai Lama • 1990: Gorbaczow • 1991: Suu Kyi • 1992: Menchú • 1993: Mandela, de Klerk • 1994: Arafat, Peres, Rabin • 1995: Pugwash, Rotblat • 1996: Belo, Ramos Horta • 1997: ICBL, J.Williams • 1998: Hume, Trimble • 1999: Lekarze bez Granic • 2000: Kim • 2001: ONZ, Annan • 2002: Carter • 2003: Ebadi • 2004: Maathai • 2005: MAEA, ElBaradei • 2006: Grameen Bank, Yunus • 2007: MZdsZK, Gore
