Gustav Stresemann
Z Wikipedii
| Gustav Stresemann 1878-1929 |
|
 |
|
| Kanclerz Rzeszy | |
| Okres urzędowania | od 13 sierpnia 1923 do 23 listopada 1923 |
| Przynależność polityczna | Niemiecka Partia Ludowa |
| Poprzednik | Wilhelm Cuno |
| Następca | Wilhelm Marx |
| minister spraw zagranicznych Rzeszy | |
| Przynależność polityczna | Niemiecka Partia Ludowa |
| Okres urzędowania | od 13 sierpnia 1923 do 3 października 1929 |
| Poprzednik | Friedrich von Rosenberg |
| Następca | Julius Curtius |
Gustav Stresemann (ur. 10 maja 1878 w Berlinie, zm. 3 października 1929 w Berlinie), polityk niemiecki, kanclerz i minister spraw zagranicznych Republiki Weimarskiej, laureat Pokojowej Nagrody Nobla.
Reprezentował poglądy monarchistyczne i nacjonalistyczne. Ożenił się w 1903 z bogatą Żydówką Käthe Kleefeld, pochodzącą z rodziny berlińskich przemysłowców; miał dwóch synów (Wolfgang został znanym dyrygentem). W czasie I wojny światowej był specjalistą w zakresie marynarki wojennej; do końca życia popierał ideę wojny na morzu, szczególnie nieograniczonego zastosowania okrętów podwodnych. Należał do partii Volkspartei (stronnictwa wielkich przedsiębiorców, zwolenników monarchii, militaryzmu i zaborczości). Od sierpnia do listopada 1923 pełnił funkcję kanclerza, objął również we własnym gabinecie tekę spraw zagranicznych, którą zachował do końca życia. Jako Kanclerz Niemiec prowadził agresywną i wrogą politykę wobec Polski; w roku 1925 zabezpieczył zachodnią granicę Republiki Weimarskiej z Francją poprzez traktat dyplomatyczny, napisał iż jego celem było uzyskanie wolnej ręki, aby ponownie odebrać Polsce terytorium. W tym celu wywołał także przeciw niej wojnę ekonomiczną i unikał jakichkolwiek form współpracy międzynarodowej, które mogłyby przysłużyć się stabilizacji polskiej sytuacji gospodarczej. Czyniąc to, miał nadzieję na wywołanie tak potężnego kryzysu ekonomicznego i politycznego, iż Polska zostałaby doprowadzona do stanu bezsilności, co Niemcy postawiłoby w pozycji umożliwiającej dyktat zmian granicznych na ich korzyść.
Jako współtwórca traktatu z Locarno otrzymał w 1926 Pokojową Nagrodę Nobla, wspólnie z politykiem francuskim Aristide Briandem.
[edytuj] Literatura
J. Pajewski: "Z najnowszych badań nad polityką Gustawa Stresemanna", Poznań 1959
[edytuj] Zobacz też
Kanclerze Cesarstwa Niemieckiego (Reichskanzler): Otto von Bismarck | Leo von Caprivi | Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst | Bernhard von Bülow | Theobald von Bethmann-Hollweg | Georg Michaelis | Georg von Hertling | Maximilian von Baden | Friedrich Ebert |
Kanclerze Republiki Weimarskiej (Reichskanzler): Philipp Scheidemann | Gustav Bauer | Hermann Müller | Konstantin Fehrenbach | Karl Joseph Wirth | Wilhelm Cuno | Gustav Stresemann | Wilhelm Marx | Hans Luther | Wilhelm Marx | Hermann Müller | Heinrich Brüning | Franz von Papen | Kurt von Schleicher |
Kanclerze III Rzeszy Niemieckiej (Reichskanzler): Adolf Hitler | Joseph Goebbels | Lutz Schwerin von Krosigk
Zobacz też Listę kanclerzy po 1945 roku
1901: Dunant, Passy • 1902: Ducommun, Gobat • 1903: Cremer • 1904: IPM • 1905: Suttner • 1906: Roosevelt • 1907: Moneta, Renault • 1908: Arnoldson, Bajer • 1909: Beernaert, Estournelles de Constant • 1910: MSPB • 1911: Asser, Fried • 1912: Root • 1913: La Fontaine • 1917: Czerwony Krzyż • 1919: Wilson • 1920: Bourgeois • 1921: Branting, Lange • 1922: Nansen • 1925: Chamberlain, Dawes • 1926: Briand, Stresemann • 1927: Buisson, Quidde • 1929: Kellogg • 1930: Söderblom • 1931: Addams, Butler • 1933: Angell • 1934: Henderson • 1935: Ossietzky • 1936: Lamas • 1937: Cecil • 1938: Biuro Nansenowskie • 1944: Czerwony Krzyż • 1945: Hull • 1946: Balch, Mott • 1947: Kwakrzy • 1949: Boyd Orr • 1950: Bunche • 1951: Jouhaux • 1952: Schweitzer • 1953: Marshall • 1954: WKNZdsU • 1957: Pearson • 1958: Pire • 1959: Noel-Baker • 1960: Lutuli • 1961: Hammarskjöld • 1962: Pauling • 1963: Czerwony Krzyż • 1964: King • 1965: UNICEF • 1968: Cassin • 1969: MOP • 1970: Borlaug • 1971: Brandt • 1973: Kissinger, Le • 1974: MacBride, Satō • 1975: Sacharow • 1976: Williams, Corrigan • 1977: AI • 1978: Sadat, Begin • 1979: Matka Teresa • 1980: Esquivel • 1981: WKNZdsU • 1982: Myrdal, García Robles • 1983: Wałęsa • 1984: Tutu • 1985: Lekarze Przeciw Wojnie Nuklearnej • 1986: Wiesel • 1987: Arias • 1988: Siły Pokojowe ONZ • 1989: Dalai Lama • 1990: Gorbaczow • 1991: Suu Kyi • 1992: Menchú • 1993: Mandela, de Klerk • 1994: Arafat, Peres, Rabin • 1995: Pugwash, Rotblat • 1996: Belo, Ramos Horta • 1997: ICBL, J.Williams • 1998: Hume, Trimble • 1999: Lekarze bez Granic • 2000: Kim • 2001: ONZ, Annan • 2002: Carter • 2003: Ebadi • 2004: Maathai • 2005: MAEA, ElBaradei • 2006: Grameen Bank, Yunus • 2007: MZdsZK, Gore
