Kľak (1409 m n.p.m.)
Z Wikipedii
Kľak (1351 m n.p.m.) - najwyższy szczyt Murańskiej Płaniny w Rudawach Gemerskich w Wewnętrznych Karpatach Zachodnich w Słowacji.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Szczyt Kľaku znajduje się w północno-zachodniej części Murańskiej Płaniny. Ponieważ jest jedynie najwyższym wzniesieniem rozległego krasoweg płaskowyżu, pozbawionego wewnętrznej sieci rzecznej, nie jest możliwe określenie jego ścisłego położenia w sieci grzbietów górskich. Można jedynie stwierdzić, że znajduje się w strefie wododziału pomiędzy dorzeczami Hronu na północy a Slanej na południu. Masyw Kľaku wznosi się pomiędzy dolinami: Za Nehovým na północy i Dudlavka na południowym zachodzie, należącymi do dorzecza potoku Hronec.
Cały masyw Kľaku leży na terenie Parku Narodowego Murańska Płanina.
[edytuj] Geologia - morfologia
Podstawę masywu Kľaku jak i całą zresztą Murańską Płaninę tworzą grube na wieleset metrów warstwy triasowych wapieni i dolomitów, jednak na samym wierzchołku góry jako denudacyjne pozostałości dawnego wulkanizmu zachowały się aglomeraty andezytowe.
Ku zachodowi Kľak obniża się łagodnie, formując grzbiet kulminujący we wzniesieniu Zadné hory (1297 m n.p.m.), a następnie skręcający ku północnemu zachodowi i jako Klátny Grúň opadający w widły dolin Hrońca i jego prawobrzeżnego dopływu - potoku z doliny Za Nehovým. Ku południowi wierzchołek Kľaku opada łagodnie ku polanom Nižnej Kľakovej. Ku wschodowi - obniża się równie łagodnie ku centralnej części murańskiego plateau.
Ku północy Kľak spada stromymi, skalistymi zboczami wysokości kilkuset metrów, a często i skalnymi uskokami do doliny Za Nehovým. Znajduje się w nich jedna z największych jaskiń Murańskiego Krasu - Machnatá, nazywana również Jaskinią Zbójnicką (słow. Zbojnícka jaskyňa, długość 154 m, głębokość 80 m).
[edytuj] Przyroda ożywiona
Cały masyw Kľaku jest zalesiony. W strefie szczytowej rośnie górnoreglowy bór świerkowy, w niższych położeniach pojawia się jodła i buk. Na wapiennych skałach na północnych stokach, ponad doliną Za Nehovým, występują fragmenty pierwotnych kompleksów leśnych, które tworzą głównie sosna pospolita i modrzew europejski. Towarzyszą im również świerk, jodła, buk i jawor, a w podszyciu występuje największa rzadkość całej Murańskiej Płaniny - endemityczny wawrzynek murański (Daphne arbuscula Celak).
[edytuj] Turystyka
Na szczyt Kľaku nie wiedzie żaden znakowany szlak turystyczny. Ponieważ szczyt leży na terenie parku narodowego, a do tego pozbawiony jest jekiegokolwiek widoku, nie jest on zwiedzany przez turystów.
Południowo-wschodnimi zboczami dość kształtnej kopuły Kľaku wiodą znaki głównego szlaku całych Rudaw Słowackich - tzw. Rudnej Magistrali - na odcinku od leśniczówki na polanie Studňa po polanę Nižná Kľaková.
[edytuj] Bibliografia
- Linhart Kamil: Slovenské rudohorie - Stolické vrchy, Muránska planina. Turistický sprievodca ČSSR č. 25, wyd. Šport. Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1987;