Kock

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji.
Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.
Adnotacja: kwiecień 2008.

Współrzędne: 51°39' N 22°27' E51.65 22.45 (Kock)

Kock

Herb Kocka

Gmina
- rodzaj

Kock
miejsko-wiejska

Prawa miejskie

1417

Burmistrz

Powierzchnia

16,78 km²

Położenie

51° 39' N
22° 27' E

Liczba mieszkańców (2007)
- liczba ludności
- gęstość

3 474
207 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

21-150

Tablice rejestracyjne

LLB

Położenie na mapie Polski

Kock

TERC10
(TERYT)

3060908064

Urząd miejski³

ul. Krasickiego 27
21-150 Kock
tel. 81 859-10-05; faks 81 859-10-59
(e-mail)

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Kock to miasto w woj. lubelskim, w powiecie lubartowskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kock, położone na pograniczu Pradoliny Wieprza i Równiny Łukowskiej.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. lubelskiego.

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 3509 mieszkańców. Stopa bezrobocia wynosi 21% (2004).

[edytuj] Nazwa miasta

Pojawia się w notatkach z 1258 roku jako Cocsk. W XV wieku używana jest nazwa Kocsko (Koczsko w 1427 roku). W 1787 roku nazwa miasta zostaje zapisana jako Kocko. Od XIX wieku używa się formy dzisiejszej. Nazwa została utworzona od rdzenia kot- lub koc-, przy pomocy przyrostka -ьsko. Taki sam rdzeń istnieje także w nazwie Kociewie. Istnieją dwie hipotezy dotyczące pochodzenia nazwy:

możliwe że pochodzi ona od nazwy osobowej Kot. Co oznaczałoby, że nazwa miasta pochodzi od osoby o przezwisku Kot, prawdopodobnie właściciela miasta.
rdzeń pochodzi od nazwy rośliny kocanka, co może oznaczać osadę położoną wśród mokradeł^[1]

[edytuj] Historia

Najstarsze ślady pierwszego osadnictwa w okolicy datowane są na 5000 lat p.n.e., odnaleziono także późniejsze ślady różnych kultur. Pierwszą stałą osadę na terenie obecnego Kocka datuje się na X wiek. W roku 1417 król Władysław Jagiełło, przychylając się do prośby biskupa płockiego Jakuba, wydał przywilej lokacyjny dla Kocka jako wsi dziedzicznej. Ten przywilej potwierdził syn Jagiełły - Władysław Warneńczyk w 1443 roku, w Budzie. W 1518 roku miasto zostało własnością hetmana wielkiego koronnego i wojewody sandomierskiego - Mikołaja Firleja z Dąbrowicy. Rodzina Firlejów rządziła Kockiem aż do II połowy eieku XVII. Za ich rządów miasteczko stało się znanym ośrodkiem reformacyjnym. Około 1750 roku Kock stał się własnością księżnej Anny z Sapiehów Jabłonowskiej, która przysłużyła się miastu dokonując jego gruntownej przebudowy przez m.in. wyznaczenie rynku. Ufundowała ratusz, kościół i pałac wg projektu Szymona Bogumiła Zuga. Po jej śmierci Kock przejęli bankierzy warszawscy - wierzyciele. Znaną postacią społeczności żydowskiej Kocka był cadyk Mendel Morgenstern, twórcy tzw. chasydyzmu kockiego (lata 1834-1859). W tym okresie, do Kocka schodziły się liczne żydowskie pielgrzymki. W wieku XIX ludność brała czynny udział w powstaniach narodowych, za co miasto od roku 1870 zostało pozbawione praw miejskich. Odzyskało je dopiero w 1915 roku. Po I wojnie światowej miasto nie rozwijało się zbyt intensywnie. W roku 1927 w mieście wybuchł wielki pożar. Dużą część mieszkańców miasta stanowiła ludność żydowska. W kampanii wrześniowej w okolicach Kocka działała Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie" pod dowództwem gen. Franciszka Kleeberga, a pod samym miastem stoczona została ostatnia bitwa tej kampanii. Starcie SGO Polesie z niemieckimi 13. DP Zmot. i 29. DP Zmot. nastąpiło w dniach 2-6 października 1939 roku. Okupacja przyniosła masową deportację żydowskich mieszkańców do obozów zagłady (głównie do Treblinki).
W Kocku, i w jego najbliższych okolicach działał ruch oporu. Żołnierze Armii Krajowej przeprowadzili w czasie trwania okupacji niemieckiej wiele akcji dywersyjno-sabotażowych. Wyzwolenie miasta nastąpiło 22 lipca 1944 roku, kiedy to batalion 27 Wołyńskiej Dywizji AK, pod dowództwem por. K. Filipowicza, wkroczył do miasta. Wobec licznych prób sowietyzacji Kocka, 1 maja 1945 roku, oddział Mariana Bernaciaka "Orlika" zajął miasto i doprowadził do zlikwidowania niektórych członków PPR. Obecnie Kock jest niewielkim ośrodkiem usługowym i edukacyjnym działającym na rzecz rolniczej okolicy. W mieście zlokalizowane są drobne zakłady z branży stolarskiej, metalowej i przetwórstwa rolno-spożywczego. W okolicy znajdują się stawy hodowlane. W 2007 powstała Galeria Kocka - centrum handlowe wzorowane na obiektach budowanych w wielkich miastach.

Żydzi w Kocku przed II wojną światową byli ważną społecznością Kocka. Żydzi zamieszkali w Kocku dopiero w XVII w. Tworzyli silną społeczność. Mieszkał tutaj między innymi cadyk Menachem Mendel Morgenstern który zginął w pierwszych dniach września 1939 r. Większość życia spędził w małej izbie, obok swojego domu modlitw. Przez specjalne okienko podawano mu pożywienie .Wysłuchiwał przez nie modlitw. Do dziś w miasteczku stoi jego dom. Przed wojną istniała tutaj również jesziwa . W Kocku znajduje się kirkut, położony za miastem, a na nim w miejscu ohelu cadyka betonowy grobowiec . Można też zobaczyć kilka charakterystycznych macew, zrobionych z głazów narzutowych.

Kock - centrum miasta

[edytuj] Zabytki

Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP z 1779-82, klasycystyczny, wg projektu Szymona Zuga
Kaplica cmentarna pw. Św. Michała Archanioła
Dom Cadyka, zwany również "rabinówką"; mieszkał tam w XIX wieku znany cadyk żydowski - Mendel Morgerstern. Obecnie miejsce odwiedzane przez wycieczki z całego świata.
Cmentarz żydowski - XVIII w.
Cmentarz wojskowy z grobem gen. Franciszka Kleeberga (zmarł w 1941 w niewoli niemieckiej), którego prochy sprowadzono w 1969.
Ruiny pałacu Firlejów
Pałac klacysystyczny księżnej Anny z Sapiehów Jabłonowskiej - wybudowany na bazie dawnego pałacu Firlejów. Przebudową zajął się Szymon Bogumił Zug w 1770 roku, otoczony parkiem geometryczno-krajobrazowym. Obecnie pałac jest siedzibą Domu Pomocy Społecznej.

[edytuj] Komunikacja

Kock jest ważnym węzłem drogowym. W mieście krzyżują się drogi krajowe nr 19 ( Rzeszów - Lublin - Białystok - Kuźnica) oraz nr 48 ( Kock - Dęblin - Białobrzegi - Tomaszów Mazowiecki). Miasto nie posiada stacji kolejowej - najbliższa czynna stacja kolejowa dla ruchu pasażerskiego znajduje się w Łukowie ( 37 km od Kocka). Z kolei bardzo dobrze rozwinięta jest komunikacja autobusowa, Kock posiada bardzo częste połączenia z Lublinem, Lubartowem, Radzyniem Podlaskim, Białą Podlaską i Łukowem) oraz rzadsze z Warszawą, Białymstokiem, Rzeszowem, Rykami i in. Komunikację zapewniają zarówno przedsiębiorstwa PKS jak i przewoźnicy prywatni.

[edytuj] Ciekawostka

Powiedzenie leży jak Berek pod Kockiem odnosi się do śmierci pułkownika ułanów żydowskich Berka Joselewicza, który zginął tu w bitwie z Austriakami w 1809.

Za miastem jest mały kopiec, poświęcony Berkowi Joselowiczowi. Napis na głazie brzmi : "Berek Joselewicz - Józef Berkoowel Berkiewicz ur. w Kretyndze na Litwie w 1760r. Pułkownik Wojsk Polskich, szef szwadronu 5 - ego Pułku Strzelców Konnych Wielkiego Księstwa Warszawskiego, kawaler krzyżów Legii Honorowej i Virtuti Militari. Zginął w bitwie pod Kockiem1809 roku. Tu pochowany. Nie szacherką, nie kwaterką, lecz on krwią dorobił sławy. W stuletnią rocznicę zgonu. 1909."

[edytuj] Galeria

Mogiły żołnierzy na cmentarzu wojskowym	Mogiły żołnierzy na cmentarzu wojskowym	Mogiły żołnierzy na cmentarzu wojskowym	Pomnik na cmentarzu wojskowym
Pomnik na cmentarzu wojskowym	Kamień pamiątkowy przy pomniku gen. Franciszka Kleeberga	Kapliczka	Kościół parafialny
Kościół parafialny	Pałac Jabłonowskich	Pałac Jabłonowskich	Pałac Jabłonowskich
Pomnik gen. Franciszka Kleeberga	Pomnik gen. Franciszka Kleeberga	Pomnik gen. Franciszka Kleeberga	Pomnik gen. Franciszka Kleeberga