Leki hipotensyjne
Z Wikipedii
Leki hipotensyjne (leki obniżające ciśnienie tętnicze krwi) stosuje się w chorobie nadciśnieniowej, niedokrwiennej serca i w niewydolności krążenia oraz w trakcie niektórych zabiegów chirurgicznych. Leki te, w ogólnym ujęciu, mogą działać na dwa sposoby: mogą hamować skurcz mięśni naczyń krwionośnych albo zmniejszać objętość płynów ustrojowych, w tym krwi.
[edytuj] Leki rozkurczające mięśnie naczyń krwionośnych
Ich działanie prowadzi do zwiększenia się światła naczyń tętniczych, co przy zachowaniu tej samej objętości płynów, powoduje obniżenie ciśnienia.
[edytuj] Selektywne α1-adrenolityki
Blokują receptory adrenergiczne w mięśniach naczyń krwionośnych hamując ich skurcz. Niwelują wpływ amin katecholowych (adrenaliny, noradrenaliny) na mięśniówkę naczyń.
[edytuj] Nieselektywne α1- i α2-adrenolityki
Mechanizm działania jest taki sam jak α1 - adrenolityków, z tym, że leki tej grupy blokują również drugi rodzaj receptorów α-adrenergicznych (receptory α2-adrenergiczne)
- pochodne 2-chloroetyloaminy: dibentylina. Lek ten jest zbliżony budową do alkilujących cytostatyków. Jego działanie polega na chemicznym alkilowaniu centrum aktywnego receptora i uniemożliwianie mu w ten sposób interakcji ze swoim agonistą czyli noradrenaliną i adrenaliną.
- pochodne imidazoliny: fentolamina
[edytuj] Antysympatykotoniki
Np. rezerpina uszkadza pęcherzyki synaptyczne utrudniając magazynowanie noradrenaliny i zmniejszając w ten sposób jej uwalnianie i wpływanie na mięśnie naczyń krwionośnych.
[edytuj] Leki beta-adrenolityczne
- Beta blokery (Nie są już lekami pierwszego rzutu w terapiach wielu krajów - patrz Lancet October 29th 2005):
- atenolol
- metoprolol
- nadolol
- oksprenolol
- pindolol
- propranolol
- timolol
- O właściwościach alfa- i beta-blokerów:
- bucindolol
- karwedilol
- labetalol
[edytuj] Antagoniści kanału wapniowego
Hamują napływ jonów wapnia do komórek mięśni, co utrudnia im kurczenie się.
- pochodne 1,4-dihydropyrydyny:
- amlodypina
- felodypina
- isradypina
- nifedypina
- nimodypina
- nitrendypina
- niedihyropirydyny:
- pochodne benzotiazepiny
- diltiazem
- klentiazem
- bezpośrednio działające na mięsień sercowy - pochodne papaweryny
- werapamil
- gallopamil
- emopamil
- pochodne benzotiazepiny
[edytuj] Nitraty i inne donory NO
Nitraty są źródłem tlenku azotu wykazującego działanie wazodilatacyjne (rozkurczające na naczynia krwionośne). Podobne, ale dużo silniejsze działanie ma nitroprusydek sodu.
[edytuj] Hydrazynoftalazyny
Np. hydralazyna
[edytuj] Inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę I do angiotensyny II (ACE-I)
Hamują konwertazę, przez co zmniejszają stężenie angiotensyny II, który to peptyd posiada właściwości kurczące naczynia krwionośne.
Przykłady leków:
- kaptopril
- enalapril
- fosinoprl
- lisinopril
- perindopril
- ramipril
- trandopril
- benzapril
[edytuj] Antagoniści receptorów angiotensynowych
Blokują wiązanie się angiotensyny z receptorami uniemożliwiając jej działanie. Skutkiem działania tych leków jest, podobnie jak inhibitorów ACE, zablokowanie aktywności angiotensyny prowadzące do działania i rozkurczającego.
- kandesartan
- eprosartan
- irbesartan
- losartan
- olmesartan
- telmisartan
- valsartan
[edytuj] Leki zmniejszające objętość płynów ustrojowych
Zmniejszenie objętości płynów przy zachowaniu tej samej pojemności łożyska naczyniowego, obniża ciśnienie tętnicze. Działanie hipotensyjne większości tych leków opiera się również na pośrednim wpływie na napięcie mięśni naczyń krwionośnych. Ich działanie jest zatem uwarunkowane tak właściwościami diuretycznymi, jak i zdolnością rozkurczania mięśni gładkich naczyń.
[edytuj] Diuretyki
W leczeniu nadciśnienia stosuje się głównie analogi tiazydów, ale używa się też diuretyków z innych grup.
- Diuretyki pętlowe:
- bumetanid
- kwas etakrynowy
- furosemid
- torsemid
- Diuretyki tiazydowe:
- chlortalidon
- epitizyd
- hydrochlorotiazyd i chlorotiazyd
- bendroflumetiazyd
- Diuretyki podobne do tiazydowych:
- indapamid
- chlortalidon
- metolazon
- Diuretyki oszczędzające potas:
- amiloryd
- triamteren
- spironolakton
[edytuj] Inne leki obniżające ciśnienie
Część substancji może nawet znacznie obniżać wartości ciśnienia, ale nie znalazły one miejsca w leczeniu nadciśnienia. Są to raczej działania niepożądane.
[edytuj] Agoniści kanałów potasowych
Zwiększają przepuszczalność błony komórkowej dla jonów potasu i tym samym zwiększają ich wypływ z komórek mięśniowych. Powoduje to wzrost potencjału spoczynkowego przez hiperpolaryzację błony komórkowej, co z kolei obniża pobudliwość mięśni i powoduje spadek kurczliwości.
- przykłady: minoksydyl, pinacydyl
Minoksydyl stosowany jest jako lek na porost włosów.
[edytuj] Agoniści receptorów dopaminergicznych
Stymulacja tych receptorów powoduje rozkurcz mięśni naczyń krwionośnych i hamowanie układu RAA co również prowadzi do spadku ciśnienia.
Agonistów receptorów dopaminergicznych używa się w leczeniu choroby Parkinsona.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Zając Marianna, Pawełczyk Ewaryst, Jelińska Anna Chemia leków dla studentów farmacji i farmaceutów, Wydawnictwo Naukowe AM w Poznaniu, Poznań 2006, ISBN 83-60187-39-8
- Wojciech Kostowski (red.), Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla studentów medycyny i lekarzy, wyd. II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2001, ISBN 83-200-2504-4.
- Indeks leków Medycyny Praktycznej 2007, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2007, ISBN 978-83-7430-110-7.