Masło
Z Wikipedii
Masło – tłuszcz jadalny w postaci zestalonej, otrzymywany z mleka krowiego, a właściwie ze śmietany. Nazwa masło jest zastrzeżona dla produktów bez domieszek tłuszczów roślinnych o określonej minimalnej zawartości tłuszczu.
[edytuj] Skład masła
Około 82% masła to tłuszcze zarówno nasycone (54%), jednonienasycone (20%), wielonienasycone (3%) oraz formy trans kwasów tłuszczowych (4-20%). Na niemal całą pozostałą masę masła składa się woda (19%). W maśle obecne są duże ilości witaminy A, karotenoidów oraz witaminy D i E pochodzenia naturalnego. Masło dostarcza dużych ilości cholesterolu od 220 do 250 mg/100 g produktu. Masło śmietankowe zawierające 74% tłuszczu dostarcza 899 kcal/100 g, a masło ekstra (82,5% tłuszczu) 735 kcal/100 g. Prawdziwym kolorem masła jest biały, jednak konsumenci przyzwyczaili się do masła koloru kremowego, żółtawego, co uzyskuje się przez dodanie barwnika – naturalnego karotenu pochodzącego z marchwi zwyczajnej.
[edytuj] Rodzaje masła
Najbardziej popularne gatunki to masło ekstra i śmietankowe. Pierwsze powstaje ze śmietany pasteryzowanej i dość silnie ukwaszonej, natomiast drugie z nieukwaszonej śmietanki. Odmienne technologie produkcji powodują duże zróżnicowanie smaku.
Inne rodzaje masła:
- masło serwatkowe - surowcem jest serwatka zamiast pełnego mleka
- masło topione - przetopienie masła najczęściej mającego wady smaku, struktury, konsystencji lub barwy
- masło bezwodne - dodatkowo odwirowywane i suszone próżniowo
- masło dietetyczne - w porównaniu do zwykłego masła zawiera więcej wody i dodatki olejów jadalnych
- masło smakowe - np. czekoladowe, orzechowe
- ghi - masło klarowane o odmiennych właściwościach
W zależności od wymagań jakościowych wyróżnia sie 4 rodzaje masła:
- masło ekstra
- masło delikatesowe
- masło wyborowe
- masło stołowe
Dwa z nich, tj. ekstra i wyborowe, mogą byc produkowane jako solone.
[edytuj] Przechowywanie masła
Podobnie jak inne tłuszcze, masło niewłaściwie lub zbyt długo przechowywane jełczeje. Zjełczałe masło nie powinno być używane. W celu wydłużenia czasu przechowywania mrozi się je lub – obecnie coraz rzadziej – konserwuje solą. W warunkach polowych (przy braku chłodziarki) masło można przechowywać zanurzone w wodzie, najlepiej owinięte folią spożywczą. Warto też przed zapakowaniem masło do lodówki położyć na nim kostkę cukru (1 łyżka) i łyżkę soli, a także warto przed tym zabiegiem (na noc) wierzchnią część masła posmarować (lekko!) tłuszczem [olejem] roślinnym.
Wadą masła jest stosunkowo duża twardość w niskich temperaturach, wynikająca z temperatury mięknięcia tłuszczów nasyconych, które stanowią główny składnik masła. Twardnienie masła utrudnia rozsmarowywanie na pieczywie. Z drugiej strony masło ma również niską temperaturę rozkładu, zatem smażenie na maśle jest niewskazane.
W gospodarstwie domowym masło stosuje się zamiennie z margaryną i olejami roślinnymi.