Z Wikipedii
Miłek wiosenny (Adonis vernalis L.) - gatunek byliny należący do rodziny jaskrowatych. Występuje w stanie dzikim od środkowej i południowo-wschodniej Europy po Ural. W Polsce na Wyżynie Lubelskiej i w Małopolsce.
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Roślina do 40 cm wysokości.
- Łodyga
- Gładka, wyprostowana, u dołu z brązowymi łuskami, słabo rozgałęziająca się.
- Liście
- Odziomkowe i na dolnej części łodygi brunatne, łuskowate i krótkie, pozostałe liście wielokrotnie pierzaste, podzielone na wąskie łatki.
- Kwiaty
- Na szczycie łodygi wierzchołkowaty kwiat o średnicy 4-7 cm. Działki kielicha miękko owłosione, jajowate. Płatki (w liczbie 10-20) złotożółte, liczne pręciki i słupki. Kwitnie od kwietnia do maja.
- Owoce
- Drobne orzeszki o jajowatym kształcie, pomarszczone, owłosione i wyposażone w haczykowaty dzióbek.
- Korzeń
- Rozgałęziony, silny.
- Biotop, wymagania
- Murawy kserotermiczne, wrzosowiska, bory sosnowe. Rośnie wyłącznie na podłożu wapiennym lub gipsowym.
- Roślina trująca
- Cała roślina zawiera toksyczne glikozydy (adonitoksynę, cymarynę, wernadiginę), flawonoidy, saponiny. Mają one podobne działanie, jak toksyny naparstnicy zwyczajnej. Dawka śmiertelna dla konia wynosi 25 g suchej rośliny i kilkakrotnie przewyższa dawkę leczniczą.
W Polsce roślina objęta jest ścisłą ochroną gatunkową. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski gatunek uznany za narażony (kategoria zagrożenia V)[1]. Gatunek wymieniony jest także w załączniku II Konwencji Waszyngtońskiej CITES, wprowadzającej ograniczenie w obrocie handlowym tym gatunkiem.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza
- Surowiec zielarski: kwitnące ziele (Herba Adonidis vernalis) zawiera glikozydy kardenolidowe i flawonoidy (witeksyna, luteolina), w większych ilościach niż u miłka letniego.
- Działanie: zwiększa siłę skurczu mięśnia sercowego a jednocześnie zmniejsza częstotliwość skurczów. Posiada także właściwości moczopędne wynikające ze skojarzonego działania glikozydów i flawonoidów (ułatwiających filtrację w kłębkach nerkowych), co zwiększa ilość wydalanego moczu. Stosowany w lekkich i średnio ciężkich przypadkach zaburzeń czynności serca, również jako składnik preparatów moczopędnych i uspokajających.
- Roślina ozdobna: chętnie sadzona w przydomowych ogródkach.
Przypisy
- ↑ Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
[edytuj] Bibliografia
- Jindřich Krejča, Jan Macků: Atlas roślin leczniczych. Warszawa: Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 83-04-03281-3.
- Jan Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: PWRiL, 1982.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
Galeria zdjęć i grafik.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
