Polskie odbiorniki radiowe
Z Wikipedii
Odbiorniki radiowe rozpoczęto produkować w Polsce w latach 20. XX wieku, równocześnie z powstaniem radiofonii w Europie. Odbiornik radiowy był dla większości mieszkańców Polski pierwszym urządzeniem elektronicznym w domu a dla wielu był przez kilkadziesiąt lat jedynym urządzeniem elektronicznym.
[edytuj] Polskie odbiorniki przedwojenne:
W Polsce produkcję jako pierwsza rozpoczęła firma PZR (Polskie Zakłady Radiotechniczne) i zaraz potem PTR (Polskie Towarzystwo Radiotechniczne), które jako pierwsze uruchomiło w Polsce publiczną radiostację. Najpopularniejszą i najbardziej znaną firmą produkującą przed wojną odbiorniki w kraju był wileński Elektrit, oprócz tego działało kilku dużych i ponad stu mniejszych polskich producentów oraz polskie filie Philipsa i Telefunkena. Poniżej przykładowe konstrukcje:
- Detefon - kryształkowy - najprostszy odbiornik
- Elektrit Superior - reakcyjny - prosty odbiornik lampowy
- Elektrit Opera - superheterodyna - luksusowy odbiornik lampowy
[edytuj] Polskie odbiorniki powojenne
Zniszczony i zdezorganizowany podczas II wojny światowej polski przemysł radiotechniczny rozpoczynał swoją historię od nowa w roku 1947. Prawie cała produkcja odbiorników powojennych powstała w trzech fabrykach: DIORA, ELTRA i ZRK. Spośród kilkuset produkowanych modeli wybrane zostało kilkanaście charakterystycznych.
| Lampowe: | producent | rok | uwagi |
| AGA | DIORA | 1947 | Pierwszy powojenny odbiornik montowany na licencji szwedzkiej |
| Pionier | DIORA | 1948 | Pierwsza własna konstrukcja powojenna (kilkanaście odmian i wersji) |
| Mazur | DIORA | 1952 | Modyfikacja Pioniera - zastosowanie transformatora sieciowego |
| Syrena | ZRK | 1954 | Pierwszy odbiornik konstrukcji ZRK |
| Stolica | ZRK | 1955 | Popularny odbiornik domowy w dużej skrzynce drewnianej |
| Szarotka | ZRK | 1957 | Pierwszy polski odbiornik przenośny |
| Kos 6290 | DIORA | 1961 | Pierwszy odbiornik lampowy z obwodami drukowanymi |
| Tranzystorowe: | |||
| Eltra MOT-59 | ELTRA | 1959 | Pionierska polska konstrukcja miniaturowego odbiornika tranzystorowego |
| Koliber MOT-601 | ELTRA | 1960 | Często wymieniany jako pierwsze radio tranzystorowe, masowa produkcja |
| Czar | ZRK | 1960 | Nie udało się zrobić tranzystorowej "Szarotki", powstał "Czar" |
| Krokus | DIORA | 1965 | Konstrukcja pozwalająca wykorzystać radio w samochodzie |
| Sylwia MOT-633 | ELTRA | 1966 | Odbiornik będący zmodernizowaną wersją Kolibra |
| Guliwer | ZRK | 1967 | Odbiornik z trzema zakresami fal i anteną teleskopową |
| Ewa | DIORA | 1969 | Duży odbiornik przenośny z zakresem UKF |
Radioodbiornik był do końca lat 70. XX w. produkowany głównie jako samodzielne urządzenie, niekiedy z dodanym, wbudowanym gramofonem. Później występował głównie jako element składowy zestawów elektroakustycznych, zawierających magnetofon i odtwarzacz płyt CD.
Zobacz też: Radioodbiornik, Historia radiofonii w Polsce
