Samochód
Z Wikipedii
Samochód - pojazd mechaniczny z własnym napędem (silnik) i źródłem energii, którym jest paliwo (gaz, ropa, benzyna, wodór), jak również bateria. Dwu- lub trzyśladowy, na trzech (np. cyklonetka), lub więcej kołach (najczęściej czterech), przeznaczony do przewozu osób, ładunków itp.
Spis treści |
[edytuj] Etymologia
Słowo samochód powstało wskutek wygrania rozpisanego przed wojną konkursu na typowo polskie słowo określające automobil. Jak nietrudno zauważyć, pochodzi od słów sam i chodzić, czyli określa pojazd z własnym napędem. Nazwa samojedź mimo że bardziej odpowiada działaniu samochodu, nie została wybrana, bo w dawnej polszczyźnie oznaczała ludożercę.
[edytuj] Historia
Nad pojazdami napędzanymi parą, myślano już w XVII w. Ksiądz z Flandrii, Ferdinand Verbiest, miał rzekomo w 1678 przedstawić Chińskiemu cesarzowi taki pojazd napędzany parą, jednak nie ma na to żadnych dowodów. Dlatego za pierwszego konstruktora samochodu uznaje się Nicolasa-Josepha Cugnot, który zaprezentował takie auto w 1769. Kolejnym ważnym okresem w historii samochodu, są lata około 1870. Siegfried Marcus skonstruował wtedy pierwszy samochód napędzany benzyną. Nie można być pewnym kto pierwszy skonstruował silnik o spalaniu wewnętrznym. Uznaje się że zrobiło to niemal jednocześnie kilku niemieckich inżynierów, niezależnie od siebie. Karl Benz skonstruował pierwsze auto w 1885 w Mannheim, niedługo później otrzymał patent i w 1888 rozpoczął produkcję. Gottlieb Daimler wraz z Wilhelmem Maybachem w 1889 w Stuttgarcie zaprojektowali pojazd działający na podobnej zasadzie.
[edytuj] Podział pojazdów samochodowych
Podział pojazdów samochodowych | |||
---|---|---|---|
Typ samochodu | Rodzaj samochodu | Przykład | Zdjęcie |
Samochody osobowe | Samochody sportowe | Ferrari Enzo | |
Samochody sportowo-użytkowe | Porsche Cayenne S | ||
Samochody kempingowe | Ford Transit | ||
Samochody terenowe | Hummer H1 | ||
Samochody dostawcze | Volkswagen Transporter | ||
Samochody ciężarowe | Ciężarowe samochody dostawcze | Mercedes Atego | |
Ciężarowe samochody terenowe | Mercedes Unimog U400 | ||
Ciągniki siodłowe | Scania R420 | ||
Ciągniki balastowe | |||
Autobusy | Solaris Urbino 12 | ||
Samochody opancerzone | Dzik (samochód) | ||
Samochody pożarnicze |
[edytuj] Elementy budowy samochodu
- nadwozie: nadwozie samonośne ~ płyta podłogowa
- elementy zewnętrzne nadwozia: karoseria ~ błotnik ~ drzwi ~ pokrywa komory silnika ~ chłodnica samochodowa, maskownica (potocznie: grill lub atrapa) ~ listwy boczne ~ zderzak ~ hak ~ dach ~ szyberdach ~ dach lamelowy ~ lusterka boczne ~ szyby ~ szyby podgrzewane ~ wycieraczki ~ deflektor wiatrowy ~ spoiler
- elementy wnętrza: deska rozdzielcza ~ tablica rozdzielcza ~ przełączniki i regulatory ~ poduszka powietrzna ~ kierownica ~ fotele ~ pasy bezpieczeństwa ~ lusterko wsteczne
- podwozie: rama samochodu
- układ napędowy i układ przeniesienia napędu: sprzęgło ~ skrzynia biegów ~ reduktor terenowy ~ skrzynia rozdzielacza ~ wał napędowy ~ most napędowy ~ oś ~ półoś ~ piasta koła ~ koło ~ obręcz koła ~ opona ~ opona bezdętkowa ~ dętka ~ wentyl ~ pedał przyspieszenia ~ pedał sprzęgła
- układ hamulcowy: hamulec roboczy ~ pompa hamulcowa ~ wspomaganie ~ przewody hamulcowe ~ tarcza hamulcowa ~ bęben hamulcowy ~ klocki hamulcowe ~ hamulec awaryjny ~ zwalniacz
- układ kierowniczy: koło kierownicy ~ kolumna kierownicy ~ wspomaganie kierownicy ~ maglownica ~ drążki ~ tempomat
- zawieszenie: amortyzator ~ sprężyna ~ resor ~ kolumna McPhersona ~ stabilizator ~ wahacz
- silnik: tłok ~ pierścienie tłokowe ~ korbowód ~ wał korbowy ~ głowica silnika ~ zawór ~ wałek rozrządu ~ blok silnika ~ tuleje tłokowe ~ turbosprężarka ~ łożysko ~ koło zamachowe ~ uszczelniacz
- układy silnika spalinowego: chłodzenia ~ doładowania ~ rozruchowy ~ rozrządu ~ smarowania ~ wtryskowy ~ wydechowy ~ zapłonowy ~ zasilający
- inne układy:
- instalacja elektryczna: alternator ~ prądnica ~ regulator napięcia ~ akumulator ~ układ wysokiego napięcia ~ świeca zapłonowa ~ świeca żarowa ~ stacyjka ~ sygnał dźwiękowy (potocznie: klakson) ~ oświetlenie ~ światła sygnalizacyjne ~ kierunkowskaz
- elementy mające wpływ na bezpieczeństwo:
- bierne: pasy bezpieczeństwa ~ napinacze pasów ~ poduszka powietrzna ~ kurtyna powietrzna ~ zagłówki ~ wzmocnienia boczne ~ strefy kontrolowanego zgniotu ~ klatka bezpieczeństwa ~ łamana kolumna kierownicy ~ szyby hartowane ~ szyby klejone ~ bezpieczne zderzaki ~ układy odcinające dopływ paliwa
- czynne: ABS ~ ASR ~ ESP ~ napęd na cztery koła
[edytuj] Modele samochodów
[edytuj] Samochody polskiej konstrukcji
- osobowe: CWS T-1 ~ Mikrus ~ Syrena (modele: 100, 101, 102, 103, 104, 105) ~ Leopard ~ Elipsa
- dostawcze: Żuk ~ Nysa ~ Tarpan ~ Lublin
- terenowe: Honker
- ciężarowe: PZInż 222 ~ PZInż 303 ~ Star (modele: 266) ~ Jelcz (modele: 315, 317, 318) ~ Żubr
- autobusy: Autosan ~ San (autobus) (modele: H01, H25 i H27, H100) ~ Sanok 09 ~ Star 52 ~ Osinobus ~ Jelcz ~ Solaris ~ Solbus ~ Boomerang ~ Automet ~ Cuby mini de lux
- samochody pancerne: wz. 28 - kołowo gąsienicowy ~ Ursus wz. 29 ~ wz. 34 ~ Kubuś ~ Ford FT-B ~ Dzik ~ Tur
- prototypy: Cyklonetka ~ Star Jot 55 ~ Meduza ~ Syrena laminat ~ Syrena 110 ~ Warszawa 210 ~ FSO Ogar ~ Beskid ~ Wars
[edytuj] Samochody produkowane w Polsce na licencji
- osobowe: Fiat 508 ~ Fiat 518 ~ Warszawa ~ Fiat 125p (potocznie: duży fiat) ~ Fiat 126p, (potocznie: mały fiat lub Maluch), Polski Fiat 126p Bis (modyfikacja 126p) ~ Polonez ~ FSM Cinquecento ~ FSO Lanos ~ FSO Matiz
- ciężarowe: Fiat 618 ~ Lublin-51
[edytuj] Samochody produkowane lub montowane w Polsce przez zagraniczne firmy:
- osobowe: FSO Lanos ~ FSO Matiz~ Fiat Panda ~ Fiat Seicento~ Fiat 500 ~ Opel Astra ~ Opel Zafira
- dostawcze: Citroen C15 ~ Volkswagen Transporter
[edytuj] Zobacz też
- samochód osobowy
- marki samochodów ~ podział samochodów na klasy
- czołg ~ tankietka ~ motocykl ~ omnibus ~ tuning ~ facelifting
- wyścigi samochodowe ~ rajdy samochodowe
- historia motoryzacji ~ historia samochodu
- samochody roku
- kopiowanie konstrukcji
- bagażnik
- Car-audio
[edytuj] Linki zewnętrzne