Sułtanat Egiptu
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Sułtanat Egiptu | ||||
|
||||
|
||||
Hymn: Es-Salam el-gamhury el-masry | ||||
Język urzędowy | arabski i angielski | |||
Język używany | arabski, koptyjski, angielski, turecki | |||
Stolica | Kair | |||
Typ państwa | monarchia | |||
Ostatnia głowa państwa | ostatni sułtan Fuad I | |||
Status terytorium | Protektorat | |||
Zależne od | Wielkiej Brytanii | |||
następca tronu | Faruk | |||
Ostatni szef rządu | ostatni premier Abdel Khalek Sarwat Pascha |
|||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
b/d. na świecie 1 001 450 km² 0,6% |
|||
Jednostka monetarna | funt egipski (EGP) | |||
Secesja | od Imperium osmańskiego i dostanie się pod brytyjski protektorat 5 sierpnia 1914 |
|||
Niepodległość | od Wielkiej Brytanii 28 lutego 1922 |
|||
Strefa czasowa | UTC +2 - zima UTC+3 - lato |
|||
Kod ISO 3166 | EG | |||
Kod telefoniczny | ET | |||
Terytoria zależne | Sudan (kondominium brytyjsko-egipskie) |
Sułtanat Egiptu - to arabskie państwo powstałe po ogłoszeniu Wicekrólestwa Egiptu brytyjskim protektoratem. Położone częściowo w północno-wschodniej Afryce i częściowo w Azji (półwysep Synaj), nad Morzem Śródziemnym i nad Morzem Czerwonym.
Spis treści |
[edytuj] Sułtani
- Husajn Kāmil (wuj wicekróla Abbasa II Hilmi'ego)
- Fuad I (brat sułtana Husajna Kāmila)
[edytuj] Sąsiedzi
[edytuj] Podział administracyjny
[edytuj] Historia
[edytuj] Powstanie
W latach 1804-1914 istniało tu Wicekrólestwo Egiptu, które w 1878 dostało się pod brytyjską okupację. Gdy Imperium Osmańskie 2 sierpnia 1914 nawiązało sojusz z II Rzeszą Niemiecką (stając się sojusznikiem państw centralnych) Wielka Brytania ogłosiła Egipt swoim protektoratem. Usunęła protureckiego wicekróla Abbas II Hilmi. Na miejsce tureckiego wicekrólestwa Egiptu wprowadziła Sułtanat Egiptu, a sułtanem mianowano Husajna Kāmila.
[edytuj] Wielka Wojna
Głównym celem kampanii palestyńskiej była kontrola nad Kanałem Sueskim, który miał ogromne znaczenie dla zaopatrzenia Wielkiej Brytanii. W styczniu 1915 r. armia turecka przekroczyła Synaj, a następnie sam kanał, ale ostatecznie została wyparta z powrotem. Zagrożenie ze wschodu spowodowało jednak związanie dużych sił brytyjskich, które musiały ciągle oczekiwać w pogotowiu. W pierwszej połowie 1916 r. Brytyjczycy rozszerzyli swoje pozycje obronne na Synaj i odrzucili wszystkie ataki tureckie (główna bitwa pod Ruamani – 3 sierpnia 1916 r.). Następnie armia brytyjska osiągnęła El Arish. 8-9 stycznia 1917 w wyniku bitwy pod Magruntein oddziały tureckie zostały całkowicie wyparte z Synaju. Tym sposobem Anglicy mogli teraz swobodnie wkroczyć do Palestyny. Po dwóch nieudanych atakach na Gazę (26 marca i 17-19 kwietnia 1917), nowym dowódcą wojsk brytyjskich w Palestynie został gen. Allenby, któremu został wydany rozkaz zdobycia Jerozolimy na święta.
Po reorganizacji struktury dowodzenia Allenby’emu udało się wreszcie zdobyć Gazę (31 października 1917 r.) i zmusić Turków do odwrotu. Pomimo rozpaczliwej obrony tureckiej, którą tworzył niemiecki gen. von Falkenhayn, Anglicy zdobyli Jerozolimę 9 grudnia 1917 r. Dalsze postępy Brytyjczyków zostały zahamowane zmniejszeniem stanu osobowego armii, z której wydzielono duże siły wysłane na front zachodni. Ale we wrześniu 1918 r. Allenby przeprowadził kolejną ofensywę. Atakowi temu miała się przeciwstawić silna obrona utworzona na linii sięgającej od Jaffy do rzeki Jordan. Anglicy zdecydowali się uderzyć od strony wybrzeża, natarcie powiodło się i przełamano pozycje tureckie, a przez wytworzoną w ten sposób lukę szybko wdarła się kawaleria, która parła w głąb terytorium przeciwnika. Piechota natomiast zniszczyła ostatnie punkty oporu w bitwie pod Megiddo (19-21 września 1918). Pościg za uciekającymi oddziałami wroga zakończył się kapitulacją Turków 30 października 1918.
[edytuj] Okres międzywojenny
Stan z 1914 utrzymywał się do 28 lutego 1922, gdy Egipt oficjalnie ogłosił niepodległość od Wielkiej Brytanii. Panujący wówczas już 5 lat drugi sułtan Egiptu (brat Husajna Kāmila) został pierwszym nowożytnym królem Egiptu.
Poprzednik Wicekrólestwo Egiptu |
Okres w historii Egiptu 1914-1922 |
Następca Królestwo Egiptu |
Europa: Irlandia • Akrotiri • Dhekelia • Cypr • Gibraltar • Guernsey • Jersey • Wyspa Man • Helgoland • Wyspy Jońskie • Malta • Minorka
Afryka: Basuto (Lesotho) • Beczuana (Botswana) • Brytyjska Afryka Zachodnia • Gambia • Sierra Leone • Złote Wybrzeże (Ghana) • Togo Brytyjskie • Nigeria (Południowa Nigeria • Północna Nigeria) • Kamerun Brytyjski • Brytyjska Afryka Wschodnia (Kenia) • Uganda • Tanzania (Tanganika • Zanzibar) • Somali Brytyjskie (Somaliland) • Libia • Egipt • Sudan Anglo-Egipski (Sudan) • Brytyjska Afryka Centralna • Niasa (Malawi) • Rodezja • Rodezja Południowa • (Zimbabwe) • Rodezja Północna • (Zambia) • Kolonia Przylądkowa • Kolonia Rzeki Oranje • Natal • Transwal • Związek Południowej Afryki (Republika Południowej Afryki) Suazi • Walvis Bay • Afryka Południowo-Zachodnia (Namibia) • Zululand
Ameryka Północna: Kanada (Prowincja Kanada • Quebec • Dolna Kanada • Górna Kanada • Nowa Szkocja • Cape Breton • Nowy Brunszwik • Wyspa Księcia Edwarda • Nowa Fundlandia • Labrador • Terytorium Północno-Zachodnie • Ziemia Ruperta • Kolumbia Brytyjska • Terytorium Stikine • Vancouver) • Trzynaście kolonii (New Hampshire • Massachusetts Bay • Rhode Island i Plantacje Providence • Connecticut • Nowy Jork • New Jersey • Pensylwania • Delaware • Maryland • Wirginia • Karolina Północna • Karolina Południowa • Georgia)
Ameryka Łacińska i Karaiby: Anguilla • Antigua i Barbuda • Bahamy • Barbados • Honduras Brytyjski (Belize) • Brytyjskie Wyspy Dziewicze • Kajmany • Dominika • Grenada • Jamajka • Brytyjskie Wyspy Podwietrzne • Brytyjskie Wyspy Zawietrzne • Montserrat • Wybrzeże Moskitów • Saint Kitts i Nevis • Saint Lucia • Saint Vincent i Grenadyny • Trynidad i Tobago • Turks i Caicos • Federacja Indii Zachodnich • Gujana Brytyjska • (Gujana)
Antarktyda i Ocean Atlantycki: Brytyjskie Terytorium Antarktyczne • Bermudy • Falklandy • Święta Helena • Wyspa Wniebowstąpienia • Tristan da Cunha • Georgia Południowa i Sandwich Południowy
Azja: Aden (Jemen) • Protektorat Aden • Oman Traktatowy (Zjednoczone Emiraty Arabskie) • Oman • Katar • Bahrajn • Palestyna (Izrael) • Irak • Kuwejt • Afganistan • Indie Brytyjskie (Indie • Pakistan • Bangladesz) • Birma • Hongkong • Straits Settlements • Związek Malajski • Malezja • Borneo Północne • Sarawak • Brunei • Singapur • Weihaiwei
Ocean Indyjski: Andamany • Nikobary • Wyspy Ashmore i Cartiera • Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego • Cejlon (Sri Lanka) • Wyspa Bożego Narodzenia • Wyspy Kokosowe • Wyspy Heard i McDonalda • Malediwy • Mauritius • Seszele •
Australia i Oceania: Australia (Nowa Południowa Walia • Australia Południowa • Queensland • Victoria • Kolonia Rzeki Swan • Australia Zachodnia • Ziemia van Diemena • Tasmania) • Papua-Nowa Gwinea (Nowa Gwinea Brytyjska • Papua) • Brytyjskie Terytoria Zachodniego Pacyfiku • Wyspy Salomona • Wyspy Cooka • Fidżi • Tonga • Wyspy Gilberta (Kiribati) • Wyspy Lagunowe (Tuvalu) • Nauru • Nowe Hebrydy (Vanuatu) • Nowa Zelandia • Niue • Pitcairn • Samoa • Hawaje • Tokelau
Imperium brytyjskie • Kolonie brytyjskie • Brytyjskie terytoria zależne
Narody w Egipcie:
Egipcjanie • Nubijczycy • Izraelici • Persowie • Grecy • Rzymianie † • Koptowie • Bizantyjczycy † • Arabowie • Fellahowie • Turcy • Brytyjczycy
Religie w Egipcie:
Religia starożytnego Egiptu † • Judaizm • Zaratusztrianizm • Religia starożytnych Greków † • Katolicyzm • Prawosławie • Kościół koptyjski • Islam • Anglikanizm
Języki w Egipcie:
egipski † • nubijski • hebrajski • perski • grecki • łacina • koptyjski • arabski • turecki • angielski
Państwa w Egipcie:
Dolny Egipt † • Górny Egipt † • Górny i Dolny Egipt † • Imperium Perskie (obecnie Iran) • Rzym † • Bizancjum † • Kalifat Fatymidów w Kairze †
• Kalifat Abbasydów w Kairze † • Egipt Mameluków † • Imperium Osmańskie (obecnie Turcja) • Egipt Mameluków † • Wicekrólestwo Egiptu †
• Sułtanat Egiptu † • Królestwo Egiptu † • Republika Egiptu • Zjednoczona Republika Arabska (obecnie Egipt i Syria) • Arabska Republika Egiptu