Bitwa morska w Sundzie
Z Wikipedii
| Bitwa morska w Sundzie wojna duńsko-szwedzka 1658-1660 II wojna północna |
|||||||||||||||||
 Bitwa Morska w Sundzie, Willem van der Velde |
|||||||||||||||||
| Data | 8 listopada 1658 | ||||||||||||||||
| Miejsce | Sund | ||||||||||||||||
| Wynik | zwycięstwo Holendrów | ||||||||||||||||
| Przyczyna | próba opanowania basenu Morza Bałtyckiego przez Szwedów | ||||||||||||||||
| Terytorium | Bałtyk | ||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| II wojna północna |
|---|
|
Ujście - Sobota - Piątek - Żarnów - Nowy Dwór - Kraków (1655) - Wojnicz - Kościan (1655) - Krosno - Jasna Góra - Gołąb - Jarosław - Nisko - Kozienice - Warka - Kłecko - Kcynia - Warszawa (oblężenie) - Tykocin - Warszawa (bitwa) - Łowicz - Lubrz - Prostki - Filipów - Chojnice - Magierów - Czarny Ostrów - Skałat - Ängelholm - Kraków (1657) - Genevadsbro - Mön - Hjärtum - Kattarp - Frederiksodde - Tybrindvig - Toruń - Sund - Koldynga (oblężenie) - Koldynga (bitwa) - Szkudy - Głowa - Nyborg |
Bitwa morska w Sundzie miała miejsce 8 listopada 1658 podczas wojny duńsko-szwedzkiej 1658-1660 roczonej w ramach drugiej wojny północnej w cieśninie Sund, w regionie Oresund, na południe od Kopenhagi, która oblegana była przez armię szwedzką dowodzoną przez króla Szwecji Karola X Gustawa. Była to główna bitwa w wojnie holendersko-szwedzkiej, w której Holendrzy wspierali Duńczyków, by chronić handel bałtycki.
Holendrzy pod wodzą admirała-porucznika Jacoba van Wassenaera Obdama (72-działowym galeonem flagowym "Eendracht" dowodził kapitan Egbert Bartolomeusz Kortenaer), żeglujący na Bałtyk by wesprzeć flotę duńską, mieli 41 okrętów i 1413 dział, podczas gdy Szwedzi dowodzeni przez Karola Gustawa Wrangla mieli 45 okrętów i 1838 dział. Awangardą floty holenderskiej przybyłej z odsieczą Kopenhadze dowodził wiceadmirał Witte de With, natomiast ariergardą dowodził wiceadmirał Pieter Floriszoon. Główne siły, czyli centrum floty holenderskiej, prowadził naczelny wódz Jacob Obdam. Duńska eskadra pod wodzą admirała Bjelke w sile 7 okrętów i 280 dział, mająca wesprzeć Holendrów, nie wzięła udziału w bitwie. Przyczyną były przede wszystkim niekorzystne północne wiatry. Celem floty holenderskiej było uwolnienie Kopenhagi od oblężenia.
Szwedzi z miejsca zaatakowali, jednak bez powodzenia, gdyż warunki pogodowe sprzyjały Holendrom. Holendrzy zmusili szwedzką flotę do zakończenia blokady Kopenhagi, co z kolei zmusiło Karola X Gustawa do zakończenia oblężenia.
W bitwie zginął dowodzący awangardą Witte de With. Jego okręt 59-działowy "Brederode" osiadł na mieliźnie i został otoczony przez okręty szwedzkie. Admirał holenderski w czasie walk został ciężko ranny i wzięty do niewoli, gdzie wkrótce zmarł. Na pokładzie okrętu "Jozua" zginął także wiceadmirał Pieter Floriszoon. Holendrzy stracili dwa okręty (wspomniany "Brederode" zatonął, drugi okręt 28-działowa "Breda" został zdobyty przez Szwedów, potem odzyskany przez Holendrów i później znów wpadł w ręce szwedzkie). Szwedzi stracili pięć okrętów - jeden spalony (36-działowy "Leopard") i 4 zdobyte przez Holendrów (40-działowy "Pelican", 48-działowy "Morgonstjerna", 36-działowy "Delmenhorst" oraz 40-działowy "Rose").
